Η θρομβοφιλία είναι ένας ιατρικός όρος πιθανά όχι γνωστός σε όλους. Είναι ωστόσο σημαντικό να κατανοήσουμε αυτή την κατάσταση και τις επιπτώσεις της στην υγεία. Με απλά λόγια, η θρομβοφιλία αναφέρεται σε μια αυξημένη τάση του αίματος να σχηματίζει θρόμβους.
Η αιματολόγος Δέσποινα Καλιοντζή μας εξηγεί πως, ενώ η πήξη του αίματος είναι μια φυσιολογική και απαραίτητη διαδικασία για να σταματήσει η αιμορραγία, η υπερβολική πήξη μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, όπως η φλεβική θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή.
Τι προκαλεί τη θρομβοφιλία
Η θρομβοφιλία μπορεί να ταξινομηθεί σε δύο κύριες κατηγορίες: κληρονομική και επίκτητη.
Η κληρονομική θρομβοφιλία προκαλείται από μεταλλάξεις που επηρεάζουν παράγοντες σχετιζόμενους με την πήξη του αίματος, όπως:
- Παράγοντας V Leiden: Προσδίδει ανθεκτικότητα σε μια πρωτεΐνη, που κανονικά αναστέλλει την πήξη.
- Μετάλλαξη του Γονιδίου Προθρομβίνης: Οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή προθρομβίνης, μιας βασικής πρωτεΐνης για την πήξη του αίματος.
- Έλλειψη Πρωτεΐνης C και Πρωτεΐνης S: Αυτές οι πρωτεΐνες βοηθούν στον έλεγχο της πήξης του αίματος. Όταν λείπουν, ο κίνδυνος θρόμβωσης αυξάνεται.
Η επίκτητη θρομβοφιλία αναπτύσσεται λόγω παραγόντων που μπορεί να εμφανισθούν κατά τη διάρκεια της ζωής, όπως:
- Σύνδρομο Αντιφωσφολιπιδίων: Μια αυτοάνοση διαταραχή που οδηγεί σε αυξημένη πήξη.
- Καρκίνος: Ορισμένοι τύποι καρκίνου αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβωσης λόγω απελευθέρωσης συγκεκριμένων ουσιών.
- Ορμονικές Αλλαγές: Η χρήση ορμονικών αντισυλληπτικών ή θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θρομβώσεων.
- Ακινησία: Οι παρατεταμένες περίοδοι ακινησίας, όπως σε μακρινές πτήσεις ή μετά από χειρουργική επέμβαση, μπορεί να οδηγήσουν σε στασιμότητα στη ροή του αίματος και αυξημένο κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων.
Αναγνώριση των συμπτωμάτων
Σε περιπτώσεις σχηματισμού θρόμβου, μπορεί να εκδηλωθούν πρήξιμο, πόνος ή ερυθρότητα στην επηρεασμένη περιοχή, συχνότερα στα πόδια. Αν ένας θρόμβος απελευθερωθεί και ταξιδέψει στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή), τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ξαφνική δύσπνοια, πόνο στο στήθος και αιμόπτυση. Είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια άμεσα αν εμφανιστούν αυτά τα συμπτώματα, καθώς μπορεί να είναι απειλητικά για τη ζωή.
Διάγνωση και θεραπεία
Η διάγνωση της θρομβοφιλίας περιλαμβάνει τη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού, την κλινική εξέταση και εξειδικευμένες εξετάσεις αίματος για την αξιολόγηση των παραγόντων πήξης. Αν διαγνωστεί θρομβοφιλία, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει αντιπηκτικά φάρμακα. Για άτομα με κληρονομικές μορφές θρομβοφιλίας, μπορεί να απαιτείται μακροχρόνια αγωγή, ιδίως σε καταστάσεις υψηλού κινδύνου, όπως η χειρουργική επέμβαση ή η εγκυμοσύνη. Αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η φυσική δραστηριότητα και η αποφυγή καπνίσματος, συμβάλλουν επίσης στη μείωση του κινδύνου σχηματισμού θρόμβων.
Ζώντας με θρομβοφιλία
Η ζωή με θρομβοφιλία σημαίνει ενεργή ενασχόληση με την υγεία σας. Η κατανόηση της κατάστασής σας, η τήρηση των συστάσεων του γιατρού σας και η γνώση των σημείων και συμπτωμάτων θρόμβωσης είναι ουσιώδεις. Οι τακτικές ιατρικές εξετάσεις και η ανοιχτή επικοινωνία με τον γιατρό σας μπορούν να διασφαλίσουν ότι διαχειρίζεστε την κατάσταση αποτελεσματικά και διατηρείτε την ποιότητα ζωής σας.
Συμπέρασμα
Με σωστή κατανόηση και διαχείριση, τα άτομα με θρομβοφιλία μπορούν να ζήσουν υγιείς ζωές μειώνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο επιπλοκών. Η ευαισθητοποίηση είναι το πρώτο βήμα προς την πρόληψη. Εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό θρομβώσεων ή αν βιώνετε συμπτώματα, μιλήστε με τον αιματολόγο σας σχετικά με τη θρομβοφιλία και τα βήματα που μπορείτε να κάνετε για να προστατεύσετε την υγεία σας.
Από την Αιματολόγο Δέσποινα Καλιοντζή, Διευθύντρια Αιματολογικής Κλινικής, Ευρωκλινική Αθηνών (www.dkaliontzi.gr)
