Page 13 - 1_SEL
P. 13
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ
Δρ Γεώργιος Λάμπος
MD, PhD
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Ειδικός Αναπαραγωγής
Fertility Specialist
Ενδομητρίωση
Ο εχθρός
της γονιμότητας
Η ενδομητρίωση είναι μια διαδεδομένη νόσος που προσβάλλει το 2-10% των γυναικών παγκοσμίως. Περίπου πέντε στις 10 γυναίκες με ενδομητρίωση θα εκδηλώσουν υπογονιμό- τητα, ενώ η εμφάνισή της συμπίπτει με την αναπαρα- γωγική ηλικία.
Ο Ειδικός Αναπαραγωγής, Δρ Γεώργιος Λάμπος, απαντά στις ερωτήσεις μας, σχετικά με την πάθηση.
Τι είναι η ενδομητρίωση και πώς εκδηλώνεται;
Είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος που ορίζεται από την παρουσία ενδομητριοειδούς ιστού εκτός της
μήτρας. Η ανάπτυξη αυτού του ιστού είναι ορμονοεξαρτώμενη, γι’ αυτό
αφορά κυρίως (αλλά όχι μόνο) γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Τα κύρια κλινικά χαρακτηριστικά της νόσου είναι ο πόνος και η υπογονιμό- τητα, ενώ αρκετές γυναίκες μπορεί να είναι τελείως ασυμπτωματικές. Αναφορικά με τον πόνο, αυτός ορίζεται κυρίως σαν δυσμηνόρροια, δηλαδή έντονος πόνος κατά την έμμηνο ρύση αλλά και ως πόνος μόνο μεσοκυκλικά ή και κατά τη διάρκεια των σεξουαλι- κών επαφών. Κάποιες φορές ο πόνος μπορεί να συνοδεύει άτυπα συμπτώ- ματα (που σχετίζονται με άτυπες εστίες ενδομητρίωσης), όπως δυσουρία ή προβλήματα κατά την κένωση, κυκλικά εμφανιζόμενος βήχας ή πόνος στον θώρακα.
Με ποιο τρόπο γίνεται η διάγνωση;
Η μεγάλη γκάμα κλινικής συμπτωματο- λογίας δυσχεραίνει τη διάγνωση. Η κλινική υποψία εκ μέρους του θερά- ποντος οδηγεί στην έγκαιρη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων (Υπερηχο- γράφημα και Μαγνητική τομογραφία), αν και ο θεράπων δεν πρέπει να εγκαταλείψει την ιδέα της διάγνωσης ακόμα και επί αρνητικών ευρημάτων σε αυτές, ιδίως σε απουσία ενδομητρι- ώματος και ύπαρξη περιτοναϊκής νόσου. Στην περίπτωση αυτή, η δια- γνωστική λαπαροσκόπηση (και η ύπαρξη πάντα βιοψίας της αφαιρού- μενης βλάβης) θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση, παρότι η απουσία της παθο- λογοανατομικής επιβεβαίωσης δεν είναι πάντα ικανή στο να αποκλείσει εντελώς τη νόσο.
Τι θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν;
Οι θεραπευτικές επιλογές στοχεύουν στην ύφεση του πόνου και τη βελτίωση της γονιμότητας με τη χρήση αντιφλεγ- μονωδών, ορμονικών σκευασμάτων και χειρουργικής θεραπείας. Ειδικότερα αναφορικά με το θέμα της υπογονιμότητας, η θεραπεία πρέπει να είναι εξατομικευμένη, ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας, την ύπαρξη πόνου ή συνοδών συμπτωμάτων, την ύπαρξη άλλων αιτιών υπογονιμότητας, ιστορικό προηγούμενης χειρουργικής επέμβασης για ενδομητρίωση και τελικά τις επιθυμίες ή προτιμήσεις της γυναίκας ή του ζευγαριού για τεκνο- ποίηση άμεσα ή αργότερα.
Ποιος ο ρόλος της λαπαροσκοπι- κής χειρουργικής στην αύξηση της γονιμότητας;
Η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης μπορεί να προσφερ- θεί σε γυναίκες με ήπια ή μέτρια ενδομητρίωση και στις οποίες υπάρχει διαβατότητα σαλπίγγων. Η επέμβαση αυτή μπορεί να αυξήσει τις πιθανό-
τητες για αυτόματη σύλληψη.
Γυναίκες που δεν επιθυμούν ή δεν συνίσταται να συλλάβουν άμεσα, μπορούν να λάβουν ορμονική θερα- πεία με συνδυασμένα από του στόματος αντισυλληπτικά ή προγεστα- γόνα. Η πιθανότητα επανεμφάνισης της ενδομητρίωσης μειώνεται με τη χορήγηση αντισυλληπτικών ή προγε- σταγόνων, για διάστημα τουλάχιστον 18-24 μήνες μετεγχειρητικά. Η αφαί- ρεση της ενδομητριωσικής κύστης μειώνει την πιθανότητα επανεμφά- νισής της, έναντι της παροχέτευσης της κύστης και του καυτηριασμού της και θα πρέπει να προτιμάται σε περί- πτωση χειρουργείου λόγω ενδομη- τριώματος.
Όσον αφορά στις γυναίκες που επιλέγουν την εξωσωματική, τι θα συστήνατε;
Γυναίκες με ήπια ενδομητρίωση και διαβατές σάλπιγγες, στις οποίες δεν υπάρχουν άλλες αιτίες υπογονιμό- τητας και οι οποίες καταφεύγουν σε μεθόδους Υποβοηθούμενης Αναπαρα- γωγής, θα μπορούσαν αρχικά να δοκιμάσουν την επιλογή της σπερμα- τέγχυσης πριν τη διενέργεια εξωσωμα- τικής. Η ήπια ωοθηκική διέγερση κατά την σπερματέγχυση αυξάνει τα ποσοστά επιτυχίας έναντι της απλής σπερματέγχυσης.
Πάντως, σε γυναίκες που θα καταφύ- γουν τελικά σε εξωσωματική, η διενέργεια χειρουργικής επέμβασης πριν τη διενέργεια της εξωσωματικής δεν πρέπει να αποτελεί ρουτίνα. Η εκτεταμένη χορήγηση GnRH αγωνιστών επίσης πριν την εξωσωματική, παρά το ότι χρησιμοποιείται ευρέως, δεν συνιστάται, καθώς δεν αυξάνει την αποτελεσματικότητά της. Η διενέρ- γεια εξωσωματικής θεωρείται αποτε- λεσματική αλλά και ασφαλής θεραπεία για την αντιμετώπιση της υπογονιμό- τητας λόγω ενδομητρίωσης, καθώς δεν αυξάνει την πιθανότητα επανεμφά- νισης της νόσου ή υποτροπής της και συνοδεύεται με εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας.
Η επιλογή τελικά, της χειρουργικής αντιμετώπισης ή της χρήσης κάποιας τεχνικής υποβοηθούμενης αναπαρα- γωγής, όπως η σπερματέγχυση ή η εξωσωματική, θα πρέπει πάντα να εξατομικεύεται.
Αιμιλίου Βεάκη 45 &
Δελφών 18, Περιστέρι
T: 210 57 70 010 K: 6944 732 764 Ε: giorgos.labos@gmail.com www.womanhealthy.gr
ΜΑΡΤΙΟΣ 2023 13
