Ο πόνος στο ισχίο οφείλεται σε φθορά της άρθρωσης, τη λεγόμενη οστεοαρθρίτιδα. Η άρθρωση του ισχίου επενδύεται από ένα στρώμα χόνδρου που λειτουργεί ως «αμορτισέρ» μεταξύ των οστών. Αυτό το στρώμα μπορεί να φθαρεί με την πάροδο του χρόνου, και σε μερικές περιπτώσεις σε τέτοιο βαθμό, που να προκαλείται έντονος πόνος. Η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες που οδηγούν σε ολική αρθροπλαστική, δηλαδή στην τοποθέτηση εμφυτεύματος στο ισχίο.
Για τις ενδείξεις και τη χειρουργική μέθοδο αντικατάστασης του ισχίου, μας μιλά ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Αλέξανδρος Τσίτσικας.
Αλέξανδρος Τσίτσικας
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Ποιοι παράγοντες ευθύνονται για την οστεοαρθρίτιδα;
Η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου διακρίνεται στην πρωτοπαθή, όταν ο χόνδρος καταστρέφεται λόγω φυσιολογικής φθοράς και τη δευτεροπαθή, για την οποία συνηγορούν διάφοροι παράγοντες όπως:
- Νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου (διαταραχή της αιμάτωσης).
- Ρευματικές παθήσεις και άλλες συστηματικές παθήσεις (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα).
- Μετατραυματικοί παράγοντες (π.χ. κατάγματα στην περιοχή της άρθρωσης του ισχίου).
- Νόσος του Perthes (άσηπτη νέκρωση κεφαλής του μηριαίου σε παιδιά).
- Δυσπλασία (παραμόρφωση του ισχίου κατά την οποία δεν καλύπτει εξολοκλήρου τη μηριαία κεφαλή).
- Συνέπεια από επιφυσιολίσθηση της κεφαλής του μηριαίου (στην παιδική ηλικία).
- Συνέπεια μικροβιακής αρθρίτιδας.
Χειρουργούνται όλες οι οστεοαρθρίτιδες του ισχίου; Πότε είναι απαραίτητη μια επέμβαση ισχίου;
Καταρχάς, δεν επιβάλλεται να χειρουργηθούν όλες. Η θεραπεία πρέπει να αξιολογείται σύμφωνα με το επίπεδο του πόνου και τη μείωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς. Στα αρχικά στάδια της πάθησης και όταν οι ενοχλήσεις δεν καθηλώνουν τον ασθενή, η πάθηση μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά, με φυσικοθεραπείες και αντιφλεγμονώδη – αναλγητικά φάρμακα. Κλιμάκωση της συντηρητικής θεραπείας αποτελούν οι εγχύσεις υαλουρονικού οξέος, κορτιζόνης, πλάσματος πλούσιο σε αιμοπετάλια (PRP), καθώς και άλλων αναγεννητικών παραγόντων. Όταν αυτά δεν είναι πλέον αποτελεσματικά και η ποιότητα ζωής του ασθενούς μειώνεται σημαντικά λόγω του πόνου και της μείωσης της κινητικότητας της άρθρωσης, η ολική αρθροπλαστική μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο και να αποκαταστήσει τη λειτουργικότητα του ισχίου.
Ποιες είναι οι μέθοδοι χειρουργικής επέμβασης του ισχίου;
Κατά την ολική αρθροπλαστική, τοποθετείται στη θέση του κατεστραμμένου ισχίου ένα μόσχευμα που μιμείται εξολοκλήρου τις κινήσεις μιας υγιούς άρθρωσης, με τον ιδανικότερο τρόπο και χωρίς τριβές. Τα μοσχεύματα αποτελούνται από 4 μέρη: μια κοτύλη, ένα ένθετο από πλαστικό (πολυαιθυλένιο) ή κεραμικό, μια κεφαλή ισχίου (συνήθως από κεραμικό), ένα μηριαίο στέλεχος. Αυτό το στέλεχος, μήκους περίπου 15 εκατοστών, σταθεροποιείται στο μηριαίο οστό.
Τα τελευταία χρόνια έχουν καθιερωθεί οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι για την εμφύτευση των παραπάνω μοσχευμάτων, όπου ο χειρουργός μετά από μικρές τομές, ωστόσο, όχι μικρότερες των 7 εκατοστών, εργάζεται μέσω φυσικών διαστημάτων μεταξύ των μυών, χωρίς να τους διαχωρίζει. Αυτή η μέθοδος επιτρέπει ταχύτερη κινητοποίηση των ασθενών και μειώνει τον χρόνο αποκατάστασης.
Επανάσταση στη χειρουργική αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας έχει φέρει τα τελευταία χρόνια η είσοδος της ρομποτικής. Ο χειρουργός, κατά την επέμβαση, αποκαλύπτει την άρθρωση και με την καθοδήγηση του ρομποτικού συστήματος τοποθετεί το εμφύτευμα με εξαιρετική ακρίβεια και ελαχιστοποίηση του χειρουργικού τραύματος, μειώνοντας τις επιπλοκές. Ο συνδυασμός αυτής της τεχνολογίας με τις παραπάνω μικρής επεμβατικότητας εμφυτεύσεις, επιτρέπει στον ασθενή να κινητοποιηθεί μόλις 2 ώρες μετά το χειρουργείο και σε πολλές περιπτώσεις, να πάρει εξιτήριο την επόμενη κιόλας μέρα.
Ποια τα αποτελέσματα από ένα τέτοιο χειρουργείο;
Οι σύγχρονες μέθοδοι και τα σύγχρονα εμφυτεύματα είναι τόσο άμεσα και εντυπωσιακά, γεγονός που οδηγεί πολλούς ασθενείς να αναρωτιούνται τον λόγο για τον οποίο δεν προέβησαν στην επέμβαση αυτή νωρίτερα. Όλα αυτά με την προϋπόθεση ότι η παραπάνω επέμβαση θα διενεργηθεί από πεπειραμένους και εξειδικευμένους Ορθοπαιδικούς.
Από τον Ορθοπαιδικό Χειρουργό Αλέξανδρο Τσίτσικα (www.tsitsikas.gr)
