Page 5 - 1_SEL
P. 5
Σοφία Ραυτοπούλου MD,
MSC, MRSM(UK), MBGS(UK)
Πνευμονολόγος - Φυματιολόγος Ομίλου Affidea
MSc Ειδικός Ιατρός Διαταραχών Ύπνου
Η επίπτωση της κλιματικής αλλαγής στο αναπνευστικό σύστημα
Η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα και σύμφωνα με αξιόπιστες προβλέψεις πρόκειται να ενταθεί στα επόμενα χρόνια. Συνιστά σοβαρή απειλή για την αρτιότητα της αναπνευστικής λειτουρ- γίας, αυξάνοντας την επίπτωση και επάγοντας τη σοβαρότητα πληθώρας πνευμονοπαθειών και την έκθεση σε παράγοντες κινδύνου για αναπνευστι- κές παθήσεις. Η Πνευμο- νολόγος - Φυματιολόγος του Ομίλου Affidea Σοφία Ραυτοπούλου, μας μιλάει για αυτές.
Ποιες είναι οι σοβαρότερες επιπλοκές της κλιματικής αλλαγής;
Η κλιματική αλλαγή αυξάνει το ατμο- σφαιρικό φορτίο σε αλλεργιογόνα, μυκητιασικές τοξίνες, συγκεντρώσεις του Ο3 και αιωρούμενων σωματιδίων. Οι σοβαρότερες και συχνότερες επιπλοκές είναι το άσθμα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), οι λοιμώξεις του αναπνευστικού από ιούς, μικρόβια, μύκητες και οι βρογχιο- λίτιδες.
Πρόσφατες επιδεινώσεις των μετεω- ρολογικών συνθηκών έχουν απολήξει σε αύξηση της νοσηρότητας και θνητότητας, ιδίως μεταξύ επιρρεπών ατόμων, με προϋπάρχουσες καρδιο- πνευμονικές παθήσεις. Η κλιματική αλλαγή, λοιπόν, δεν είναι μόνο ένα μετεωρολογικό και οικονομικό πρό- βλημα, αλλά πρωτίστως ένα σοβαρό και απειλητικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, ιδίως οι παροξύνσεις των χρόνιων αγγειοκαρδιοπνευμονικών παθήσεων, ενώ επίσης μπορεί να προκαλέσει αύξηση της επίπτωσης και της διασποράς των αναπνευστικών λοιμώξεων.
Ποιος ο ρόλος της, στην επιδημιολογία του πληθυσμού; Οι κλιματικές μεταβολές πιστεύεται ότι έχουν καθορίσει ορισμένα επιδημι- ολογικά δεδομένα σε παγκόσμια κλίμακα, αφού μεταξύ άλλων έχουν δημιουργήσει τις ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση μολυσματικών ασθενειών, όπως η ελονοσία και o δάγκειος πυρετός. Επιπλέον, εκτιμάται ότι θα προσθέτουν κάθε χρόνο 250.000 θανάτους για τα έτη 2030-2050, με τεράστιο οικονομικό κόστος, μεταβάλ- λοντας σημαντικά τα δεδομένα που σχετίζονται με την υγεία και την ευημε- ρία των πληθυσμών.
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την επίπτωση βακτηριακών, ιογενών και μυκητιασικών λοιμώξεων του αναπνευστικού, αλλά σημειώνεται εποχική και ετήσια διακύμανση στα κοινά επιδημιολογικά κύματα, όπως της γρίπης και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού και των επαγόμενων βακτηριακών πνευμονιών. Η αύξηση της διακύμανσης της θερμοκρασίας, παρουσία υψηλών δεικτών ατμοσφαι- ρικής ρύπανσης, συνεπάγεται αύξηση της επίπτωσης των μικροβιακών πνευμονιών και κατά συνέπεια των εισαγωγών, ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιωμένων. Η από ημέρα σε ημέρα ή και κατά τη διάρκεια του 24ώρου διακύμανση της θερμοκρασίας -επίσης φαινόμενο αποδιδόμενο στην
κλιματική αλλαγή- έχει δυσμενείς συνέπειες στην επίπτωση της πνευμονίας παιδιών και ενηλίκων. Ποιοι μηχανισμοί ενοχοποιούνται για την έκτροπη αυτή κατάσταση; Ενοχοποιούνται διάφοροι μηχανισμοί, μεταξύ των οποίων οι μεταβαλλόμενοι ρυθμοί καθίζησης των αιωρούμενων στην ατμόσφαιρα μικροσωματιδίων, τα περισσότερα των οποίων είναι έμφορτα παθογόνων μικροοργανι- σμών, η συγκέντρωση εντός κλειστών χώρων κατά τη διάρκεια παρατεταμέ- νων περιόδων βροχοπτώσεων, η αύξηση της κατανάλωσης καυσίμων για θέρμανση και τέλος η διακύμανση της ακμαιότητας των αμυντικών μηχα- νισμών, λόγω ανεπάρκειας βιταμίνης D, απότοκης διακύμανσης στην ηλικια- κή έκθεση.
Υπάρχει λοιπόν, αλληλεξάρτηση μεταξύ της οικολογικής καταστροφής και της έξαρσης των επιδημιών...
Δίχως άλλο... και η ανθρωπότητα βρίσκεται σήμερα απέναντι σε δύο κορυφαίες προκλήσεις: την αντιμετώ- πιση της πανδημίας COVID-19 και την καταστροφή του περιβάλλοντος. Το κοινό στοιχείο των δύο είναι ότι πρόκειται για έναν αόρατο εχθρό του οποίου τη δύναμη αρχικά, μάλλον υποτιμήσαμε. Η διαφορά είναι ότι, ενώ οι επιπτώσεις της COVID-19 είναι άμεσες και σαρωτικές, εκείνες της καταστροφής του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής εξελίσσονται σε βάθος χρόνου. Πώς, όμως, συνδέ- εται η καταπολέμηση των δύο; Ουσιαστικά η δεύτερη «θρέφει» τις πανδημίες, κάτι που σημαίνει πως, εάν προστατεύσουμε το περιβάλλον μας, θα θωρακίσουμε και τη δημόσια υγεία.
Affidea Περιστερίου
Θηβών 177, Περιστέρι, Τ: 210 57 60 345 www.affidea.gr
ΜΑΡΤΙΟΣ 2023 05