Για τη χρόνια φλεβική θρόμβωση και το μεταθρομβωτικό σύνδρομο, πάθηση που πλέον απασχολεί ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού παγκοσμίως, όπως για τις νέες, αποτελεσματικές τεχνικές αντιμετώπισής του, μας μιλά ο Ευθύμιος Αυγερινός, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής του Πανεπιστημίου Pittsburgh, ΗΠΑ και Συνδιευθυντής της Κλινικής Αγγειακής και Ενδαγγειακής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.
Πώς ορίζουμε τη χρόνια φλεβική θρόμβωση;
Η χρόνια φλεβική θρόμβωση και το μεταθρομβωτικό σύνδρομο είναι μια κλινική συμπτωματολογία πρηξίματος και χρονίων δερματικών βλαβών ή ελκών στα πόδια, αποτέλεσμα μιας παλαιότερης οξείας φλεβικής θρόμβωσης. Μετά από μια οξεία θρόμβωση, ο μαλακός “φρέσκος” θρόμβος σταδιακά διαλύεται από τον οργανισμό (σε συνδυασμό με αντιπηκτικά φάρμακα ή κάποια επεμβατική θρομβεκτομή), όχι όμως πάντα. Ο θρόμβος που θα απομείνει και αρχίσει να χρονίζει (μετά από 1 μήνα) γίνεται πιο σκληρός και μετατρέπεται σε ουλή (χρόνια φλεβική θρόμβωση).
Κάποιες φορές η χρόνια θρομβωμένη φλέβα συρρικνώνεται και δεν επιτρέπει πλέον καμία ροή αίματος. Επιπρόσθετα, οι φλεβικές βαλβίδες μπορεί πλέον να έχουν καταστραφεί με συνέπεια τη φλεβική ανεπάρκεια και τη φλεβική παλινδρόμηση (η ροή του αίματος κατευθύνεται “προς τα κάτω” αντί “προς τα πάνω”). Καθώς το αίμα λιμνάζει στο πόδι, μπορεί να προκαλέσει χρόνιο οίδημα, πόνο, αυξημένο χρωματισμό ή αποχρωματισμό του δέρματος και έλκη στα πόδια, γνωστά ως έλκη φλεβικής στάσης ή φλεβικά έλκη.
Ποια είναι τα συμπτώματα του μεταθρομβωτικού συνδρόμου και πώς γίνεται η διάγνωση;
Το μεταθρομβωτικό σύνδρομο στην πλήρη του έκταση εκδηλώνεται 2-5 χρόνια μετά την αρχική φλεβική θρόμβωση. Σημειωτέον κάποιες φορές κάποιος μπορεί να μην γνωρίζει ότι πέρασε στο παρελθόν θρόμβωση γιατί ήταν “σιωπηρή”, συχνά μετά από ένα χειρουργείο ή τραυματισμό.
Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων εξαρτάται από την έκταση και τη θέση της φλεβική θρόμβωσης. Το πόδι πρήζεται και πονάει στα αρχικά στάδια. Σε πιο προχωρημένα στάδια το οίδημα γίνεται μόνιμο, μπορεί να υπάρχει κόπωση και βάρος στο περπάτημα, καθώς και καφέ αποχρωματισμός του δέρματος στα πόδια. Το δέρμα γίνεται πολύ εύθραυστο, δημιουργούνται έλκη και η δυνατότητα επούλωσης είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Τα συμπτώματα της χρόνιας φλεβικής θρόμβωσης πολλές φορές μοιάζουν με συμπτώματα άλλων παθήσεων (π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια, λεμφοίδημα) καθιστώντας δύσκολη τη διάγνωσή της.
Με βάση το ιατρικό ιστορικό και την κλινική εξέταση του ασθενούς, ο αγγειοχειρουργός θα συστήσει έναν απεικονιστικό έλεγχο, όπως φλεβικό υπερηχογράφημα, σε πιο προχωρημένες όμως καταστάσεις και ειδικά όταν υπάρχει πλάνο για κάποια επεμβατική θεραπεία μπορεί να χρειαστεί αξονική ή μαγνητική τομογραφία (φλεβογραφία). Μέρος της διαγνωστικής προσέγγισης αποτελεί και ο γονιδιακός έλεγχος θρομβοφιλίας.
Ποιες είναι οι σύγχρονες ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες;
Ο κύριος και απαραίτητος τρόπος αντιμετώπισης για όλες τις περιπτώσεις χρόνιας φλεβικής θρόμβωσης με συμπτώματα μεταθρομβωτικού συνδρόμου είναι ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης. Εάν υπάρχουν έλκη, χρειάζονται συχνοί χειρουργικοί καθαρισμοί, επιθέματα και περίδεση με ελαστικούς επιδέσμους. Εάν συνυπάρχουν διατεταμένες επιφανειακές φλέβες, θεραπείες laser και σκληροθεραπείες αφρού μπορούν επίσης να βοηθήσουν.
Σε ασθενείς όμως, με βαρύτερη συμπτωματολογία σύγχρονες ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες επιτρέπουν την εκ νέου διάνοιξη της φλέβας που μπορεί να είναι χρόνια αποκλεισμένη. Πραγματοποιούνται σε περιβάλλον χειρουργείου μέσω παρακέντησης του δέρματος στη βουβωνική χώρα ή πίσω στο γόνατο. Υπό ακτινολογική καθοδήγηση, ειδικά σύρματα και καθετήρες κατευθύνονται στη φλέβα που έχει αποφραχθεί και τελικά εκπτύσσεται ένας ενδονάρθηκας (stent) που ανοίγει δρόμο για την ροή του αίματος προς την καρδιά. Συνήθως, η επέμβαση και η νοσηλεία διαρκούν λίγες ώρες και ο ασθενής μπορεί να πάρει εξιτήριο την ίδια μέρα περπατώντας. Η υποχώρηση των συμπτωμάτων και η επάνοδος στην καθημερινότητα είναι πολύ γρήγορη.
Το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών πρόσφατα εγκαινίασε το μοναδικό στην Ελλάδα, νέο πιστοποιημένο Ρομποτικό Υβριδικό Χειρουργείο – ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ (Discovery IGS 740 της GE Healthcare), καθιστώντας το σημείο αναφοράς για τέτοιες προηγμένες θεραπείες σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Με την πολυετή εξειδίκευση και εμπειρία της ομάδας μας στις ΗΠΑ και με σύμμαχο τον υπερσύγχρονο βιοϊατρικό εξοπλισμό του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, είμαστε σε θέση να προσφέρουμε την πλέον εξειδικευμένη, ακίνδυνη και ελάχιστα τραυματική λύση, για κάθε περίπτωση οξείας και χρόνιας φλεβικής θρόμβωσης.