Η χειρουργική ογκολογία θώρακος είναι το κομμάτι της θωρακοχειρουργικής που αφορά τη διάγνωση, σταδιοποίηση και χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου στα όργανα της θωρακικής κοιλότητας, όπως οι πνεύμονες, ο θύμος αδένας και το μεσοθωράκιο, ο οισοφάγος, η τραχεία, αλλά και στο ίδιο το θωρακικό τοίχωμα.
Ιστορικά, η χειρουργική αποτελούσε τον κύριο, αν όχι το μοναδικό, τρόπο αντιμετώπισης του καρκίνου. Η ραγδαία πρόοδος της ογκολογίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες οδήγησε στην ανεύρεση νέων θεραπευτικών μεθόδων και ανέδειξε στην ανάγκη δημιουργίας ενός νέου τύπου χειρουργού, του ογκολογικού χειρουργού. Δεν είναι πια αρκετό ένας χειρουργός να μπορεί να ολοκληρώσει μία επιτυχώς μία επέμβαση, αλλά να μπορεί να προσφέρει στον ασθενή του το σωστό τύπο επέμβασης, στο σωστό χρόνο, που θα του δώσει το βέλτιστο ογκολογικό αποτέλεσμα, πολλές φορές σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία. Στη σύγχρονη ογκολογική προσέγγιση ο ογκολογικός χειρουργός πρέπει να έχει βαθιά κατανόηση της νόσου, να μπορεί να συνεργάζεται με γιατρούς άλλων ειδικοτήτων και να αναγνωρίζει το σωστό θεραπευτικό πλάνο για τον κάθε ασθενή.
Η ιδέα ότι ο καρκίνος ως νόσους απαιτούσε εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας, σε νοσοκομεία που είχαν ως αποκλειστικό στόχο την αντιμετώπισή του, δεν είναι καινούρια. Το 1742 λειτούργησε στη Ρενς της Γαλλίας το πρώτο αντικαρκινικό νοσοκομείο στον κόσμο, το Hôpital Saint-Louis. Μερικά από τα σημαντικότερα αντικαρκινικά νοσοκομεία του κόσμου που υπάρχουν σήμερα ιδρύονται το 19ο αιώνα, όπως το Royal Marsden Hospital στο Λονδίνο – 1851 (τότε Free Cancer Hospital) και το Memorial Sloan Kettering Cancer Centerστη Νέα Υόρκη -1884 (τότε New York Cancer Hospital). Από τους απόφοιτους του τελευταίου ξεκινά και μία ένωση αποφοίτων, που θα εξελιχθεί σταδιακά θα οδηγήσει το 1940 στην ίδρυση της Αμερικάνικης Society of Surgical Oncology,με στόχο την εξειδίκευση της χειρουργικής στην αντιμετώπιση του καρκίνου.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, υπάρχει η ανάγκη ύπαρξης επαγγελματιών υγείας εξειδικευμένων στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Η βελτίωση της χημειοθεραπείας και της ακτινοθεραπείας, η προσθήκη της ανοσοθεραπείας και των στοχευμένων θεραπειών, καθώς και οι σύγχρονες εξελίξεις στη χειρουργική αντιμετώπιση, έχουν αυξήσει κατακόρυφα την ικανότητα της ιατρικής να καταπολεμά τον καρκίνο, αλλά έχουν δημιουργήσει και ένα σύνθετο τοπίο στην επιλογή του κατάλληλου και εξατομικευμένου θεραπευτικού πλάνου για τον κάθε ασθενή. Αναγνωρίζοντας την πραγματικότητα αυτή, χώρες όπως οι Η.Π.Α. δημιούργησαν εκπαιδευτικά προγράμματα χειρουργικής ογκολογίας.
Οι εξελίξεις στην αντιμετώπιση του καρκίνου των οργάνων του θώρακα και ειδικά του πνεύμονα, αναμένεται να είναι ιδιαίτερα σημαντικές στο εγγύς μέλλον. Ο σύγχρονος θωρακοχειρουργός πρέπει να είναι ένα ογκολογικός χειρουργός για να εγγυάται το βέλτιστο αποτέλεσμα στους ασθενείς του.
Από τον Θωρακοχειρουργό, Δρ. Γεώργιο Σωτηρόπουλο (www.sotiropoulosthoracic.gr)