Η αλλεργία στα σιτηρά έχει πολλά πρόσωπα και μπορεί να αφορά σε παιδιατρικό αλλά και σε ενήλικο πληθυσμό με διαφορετικές εκδηλώσεις. Τα σιτηρά ευθύνονται τόσο για τροφική αλλεργία άμεσου τύπου, στην οποία και ίχνη ακόμη μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές αντιδράσεις όσο και για εκδηλώσεις όπως η τροφοεξαρτώμενη από άσκηση αναφυλαξία από σιτηρά, αλλά και για συμπτώματα αποκλειστικά από το αναπνευστικό με τη μορφή άσθματος ιδιαίτερα σε άτομα που ασχολούνται επαγγελματικά με αλεύρι (“άσθμα των αρτοποιών”).
Να σημειωθεί ότι είναι διαφορετικές νοσολογικές οντότητες η αλλεργία στα σιτηρά από την κοιλιοκάκη που είναι μία κατάσταση στην οποία τα άτομα μπορεί να ανέχονται ακόμη και ίχνη γλουτένης χωρίς πρόβλημα, αλλά να έχουν βλάβες από αυτήν στο γαστρεντερικό σωλήνα.
Τα άτομα με αλλεργία σε σιτηρά μπορεί να χρησιμοποιούν αλεύρι από ρύζι, πατάτα, όσπρια, καλαμπόκι, ρύζι για παρασκευές, αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι είναι πιο ξηρά άλευρα και δεν μπορούν να αυξηθούν (να φουσκώσουν το ίδιο με αυτό από σιτηρά), ενώ οι παρασκευές είναι και πιο εύθρυπτες.
Επίσης, υπάρχουν εμπορικά διαθέσιμα ζυμαρικά και άλλα αρτοποιήματα (πίτσα, μπισκότα, βάφλες, πίτες για σουβλάκι) χωρίς σιτηρά από κινόα, πατάτα, καλαμπόκι που μπορούν να καταναλώσουν.
Σημαντικό είναι να διαβάζουν τις ετικέτες και να αποφεύγουν κρέμες περιποίησης, λοσιόν και σαμπουάν με σιτηρά στα βρέφη και στα παιδιά με ατοπική δερματίτιδα γιατί μπορεί να οδηγήσουν σε ευαισθητοποίηση ή ακόμη και σε αλλεργικές αντιδράσεις εξ’ επαφής. Σιτηρά μπορεί να βρίσκονται και σε αλλαντικά, αλκοολούχα ποτά και έτοιμες σάλτσες όπως μουστάρδα και σάλτσα σόγιας, ενώ μπορεί να αποτελούν και συστατικό φαρμάκων.
Τα άτομα που εμφανίζουν αντιδράσεις με την άσκηση ανέχονται σε κατάσταση ηρεμίας σιτηρά και πρόκειται για αλλεργία που πρωτοεμφανίζεται σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Και λέγοντας άσκηση δε σημαίνει μόνο τρέξιμο με μεγάλη ταχύτητα ή ολόκληρος αγώνας ποδοσφαίρου, αλλά και γρήγορο περπάτημα για να προλάβει κανείς το λεωφορείο. Η αποφυγή σιτηρών πριν την άσκηση και η προτίμηση τροφών ζωικής προέλευσης μπορεί να αποτελεί λύση για τα συγκεκριμένα άτομα.
Στην περίπτωση του “άσθματος των αρτοποιών” εκδηλώσεις υπάρχουν μόνο από το κατώτερο αναπνευστικό με βήχα, δύσπνοια, σφύριγμα στην αναπνοή σε εισπνοή άλευρου, αλλά όχι και σε κατανάλωση τροφών που περιέχουν σιτηρά. Σε αυτή την περίπτωση μάλλον η αλλαγή στον επαγγελματικό προσανατολισμό είναι μονόδρομος.
Σε όλες τις περιπτώσεις η διερεύνηση, η εκπαίδευση στην αντιμετώπιση των αντιδράσεων και ο χειρισμός μπορεί να γίνει από Αλλεργιολόγο ανάλογα με το ιστορικό και τις αντιδράσεις του κάθε ατόμου.
Από την Αλλεργιολόγο Παίδων & Ενηλίκων, Σοφία Β. Κωστούδη (www.kostoudi.gr)
