γλοιωμάτων

Σύγχρονη αντιμετώπιση των γλοιωμάτων

ΣΑΚΑΣ ΔΑΜΙΑΝΟΣ

30 Ιανουαρίου, 2023

Τα γλοιώματα αποτελούν το 1/3 του συνόλου των όγκων εγκεφάλου και τα συνήθη συμπτώματά τους είναι κεφαλαλγία, έμετοι, νοητικές δυσκολίες, απώλεια δεξιότητας ενός μέλους του σώματος και επιληπτικές κρίσεις.

Ο Καθηγητής Νευροχειρουργικής Δαμιανός Σακάς, μας μιλάει για τη χειρουργική αφαίρεση του γλοιώματος, που αποτελεί την πρώτη και σημαντικότερη πράξη για την αντιμετώπισή του.

Πώς ταξινομούνται τα γλοιώματα και πώς γίνεται η διάγνωση;

Στην κλινική πράξη διαχωρίζουμε διακριτούς τύπους γλοιωμάτων όπως, τα αστροκυττώματα, πιλοκυτταρικά αστροκυττώματα, ολιγοδενδρογλοιώματα, επενδυμώματα και πολύμορφα γλοιοβλαστώματα. Η διάγνωση και ο προσδιορισμός της βαρύτητας του προβλήματος σε κάθε ασθενή γίνεται στο αρχικό στάδιο, με Μαγνητική Τομογραφία και Μαγνητική Φασματοσκοπία.

Η ριζική αφαίρεση του όγκου είναι ένα χειρουργείο με υψηλό βαθμό δυσκολίας. Τι εξασφαλίζει την επιτυχία του;

Είναι ένας στόχος που παρουσιάζει συχνά δυσκολίες, διότι τα γλοιώματα δεν διαχωρίζονται με σαφή όρια από τον περιβάλλοντα υγιή εγκέφαλο. Το κεντρικό τμήμα του γλοιώματος (που περιέχει μόνο τα κύτταρα του όγκου) περιβάλλεται από περιφερικό τμήμα, στο οποίο, κύτταρα του όγκου διεισδύουν και αναμειγνύονται με τον φυσιολογικό εγκέφαλο. Αυτή η διεισδυτικότητα απαιτεί ιδιαίτερες χειρουργικές τεχνικές προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή αφαίρεση του όγκου, χωρίς να βλαφθούν οι υγιείς γειτονικές περιοχές. Σε αυτό το κρίσιμο πρώτο στάδιο, κρίνεται η αποτελεσματικότητα της χειρουργικής ομάδας. Η δυνατότητα να επιτύχουμε ριζική και ασφαλή αφαίρεση του όγκου χωρίς να προκληθεί βλάβη στους υγιείς γειτονικούς ιστούς, εξαρτάται από την εμπειρία του χειρουργού και την χρήση πολλών συστημάτων ειδικής προηγμένης χειρουργικής τεχνολογίας. Έτσι έχουμε:

1. Προηγμένο χειρουργικό σχεδιασμό (surgical planning). Αυτός επιτυγχάνεται μετά από λεπτομερέστατη διερεύνηση των χαρακτηριστικών του όγκου και των σχέσεων γειτνίασης του με ζωτικές περιοχές, χρησιμοποιώντας ειδικές εξετάσεις, όπως Λειτουργική Μαγνητική Τομογραφία, Μαγνητική Αγγειογραφία, Μαγνητική Διάχυσης και Μαγνητική Δεσμιδογραφία.

2. Μικρονευροχειρουργική τεχνική. Η αφαίρεση των γλοιωμάτων γίνεται με ισχυρά νευροχειρουργικά μικροσκόπια που επιτρέπουν στον χειρουργό να διερευνά το χειρουργικό πεδίο σε μεγάλη μεγέθυνση.

3. Τρισδιάστατη Διεγχειρητική Νευροπλοήγηση. Αυτή περιλαμβάνει την χρήση εντοπιστικών σημείων στην κεφαλή του ασθενούς και εξοπλισμού υπέρυθρης ακτινοβολίας που ανιχνεύει τα σημεία εντοπισμού στην κεφαλή, και έμμεσα, τη θέση κάθε σημείου του ιδίου του εγκεφάλου.

4. Διεγχειρητική Νευροπαρακολούθηση. Αυτή περιλαμβάνει μεθόδους συνεχούς μέτρησης της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου, ώστε να παρέχεται λειτουργική καθοδήγηση στον χειρουργό και τον αναισθησιολόγο και να ειδοποιούνται εγκαίρως για επαπειλούμενη βλάβη.

5. Απεικόνιση του όγκου με φθορισμό (fluorescence-guided surgery). Η τεχνική βασίζεται στην χορήγηση στον ασθενή ουσιών με φθορίζουσες ιδιότητες που προσλαμβάνονται από τα κύτταρα του όγκου (και τα επισημαίνουν χρωματικά), ώστε ο χειρουργός να διαχωρίσει τον όγκο, χρωματικά από τον εγκέφαλο και να τον αφαιρέσει, χωρίς να τραυματίσει τους υγιείς γειτονικούς ιστούς.

6. Διεγχειρητική Xαρτογράφηση εγκεφάλου με τον ασθενή σε εγρήγορση. Σε αυτές τις επεμβάσεις, εφαρμόζουμε ηλεκτρικά ερεθίσματα στις περιοχές που περιβάλλουν τον όγκο και εάν αυτά προκαλούν στον ασθενή αδυναμία να μιλήσει ή να κινήσει το χέρι ή το πόδι του, σημαίνει ότι η επέμβαση δεν πρέπει να επεκταθεί προς αυτές τις περιοχές. Η αφαίρεση του όγκου αρχίζει αφού έχουν χαρτογραφηθεί στον εγκέφαλο, οι κρίσιμες περιοχές γύρω από τον όγκο.

7. Στερεοτακτική χειρουργική (λέιζερ, ραδιοσυχνοτήτες). Τεχνολογίες λέιζερ – υπό καθοδήγηση μαγνητικού τομογράφου – με χρήση διάμεσης ακτινοβολίας ή ελεγχόμενης θερμότητας μπορούν να συμπληρώσουν τις άλλες τεχνικές που περιγράφονται παραπάνω.

γλοιωμάτων

Εικόνα νευροχειρουργικού μικροσκοπίου. Διακρίνεται ο μεγάλος βραχίονας που επιτρέπει μεγάλη ελευθερία χειρισμών του οπτικού συστήματος γύρω από την κεφαλή του ασθενούς και η μεγάλη οθόνη που παρέχει λεπτομερή εικόνα του χειρουργικού πεδίου σε μεγάλη μεγέθυνση.

Τι ακολουθεί την χειρουργική επέμβαση;

Η παθολογοανατομική εξέταση θα αναδείξει τον βαθμό επιθετικότητας του όγκου και τους μοριακούς και γενετικούς δείκτες που έχουν προ- γνωστική αξία και καθοδηγούν τις μετέπειτα θεραπευτικές ενέργειες. Η αντιμετώπιση του γλοιώματος συχνά ολοκληρώνεται με ακτινοθεραπεία ή και χημειοθεραπεία. Παρά την περιγραφείσα ριζική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του όγκου, υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος υποτροπής, και για αυτό τον λόγο, απαιτείται να ακολουθεί συστηματική επιτήρηση των ασθενών με μαγνητικές τομογραφίες ανά τακτά διαστήματα.

Από τον Καθηγητή Νευροχειρουργικής Δαμιανό Σακά (www.dsakas.gr)

Loading

Άρθρα απο τον ίδιο συγγραφέα

γλοιωμάτων Σύγχρονη αντιμετώπιση των γλοιωμάτων - Τα γλοιώματα αποτελούν το 1/3 του συνόλου των όγκων εγκεφάλου και τα συνήθη συμπτώματά τους είναι κεφαλαλγία, έμετοι, νοητικές δυσκολίες, απώλεια δεξιότητας ενός μέλους του σώματος και επιληπτικές κρίσεις. Ο Καθηγητής Νευροχειρουργικής Δαμιανός Σακάς, μας μιλάει για τη χειρουργική αφαίρεση του γλοιώματος, που αποτελεί την πρώτη και σημαντικότερη πράξη για την αντιμετώπισή του. Πώς ταξινομούνται […]