Η στερεοταξία αποτελεί το αποτύπωμα της τεχνολογικής εξέλιξης, κυρίως των τελευταίων δύο δεκαετιών, που αυτομάτως οδήγησε την ειδικότητα της Νευροχειρουργικής σε νέα επιστημονικά μονοπάτια, δίνοντας απλόχερα στη φαρέτρα του Νευροχειρουργού σύγχρονα και πιο ασφαλή «εργαλεία». Με τη στερεοτακτική βιοψία λαμβάνονται με εξαιρετική ακρίβεια μικρά τεμάχια ιστού από τον εγκέφαλο, χωρίς τη διενέργεια μεγάλου χειρουργείου, με σκοπό να ταυτοποιηθεί το είδος του όγκου και ο βαθμός κακοήθειας.
Ας δούμε, όμως, πότε και πώς γίνεται με τη βοήθεια του Νευροχειρουργού Ιορδάνη Γεωργιάδη.
Ποιος είναι ο στόχος της στερεοτακτικής βιοψίας;
Ο Νευροχειρουργός οφείλει, εφόσον βρεθεί αντιμέτωπος με καλοήθεις ή κακοήθεις εγκεφαλικές βλάβες, να ελαχιστοποιήσει κατά το δυνατόν, περαιτέρω βλάβες σε λειτουργικές περιοχές του εγκεφάλου.
Στη σύγχρονη άσκηση της Ιατρικής υπάρχει η δυνατότητα διενέργειας απεικονιστικών εξετάσεων, όπως π.χ. (μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου M.R.I., μαγνητική φασματοσκοπία M.R.S.) οι οποίες, κατόπιν επεξεργασίας των δεδομένων, μπορούν να δώσουν τρισδιάστατες εικόνες διαφόρων εγκεφαλικών βλαβών, που βοηθούν στον περαιτέρω χειρουργικό προγραμματισμό.
Η στερεοτακτική βιοψία σε όγκους εγκεφάλου, ουσιαστικά αποτελεί διαγνωστική χειρουργική πράξη, η οποία θα δώσει σαφείς απαντήσεις μέσω ιστοπαθολογικής εξέτασης και περαιτέρω μοριακού ελέγχου του όγκου (εξεργασίας), έτσι ώστε να οριστικοποιηθεί ο «τύπος» του (μεταστατικός ή πρωτοπαθής).
Έχοντας επιπλέον την καθ’ όλα χρήσιμη συνδρομή του συστήματος νευροπλοήγησης (Navigation), καθώς επίσης και του ηλεκτροφυσιολογικού ελέγχου (Neuromonitoring) διεγχειρητικά, αποφεύγεται μια μεγάλη κρανιοτομία, επομένως και ο παρατεταμένος χειρουργικός χρόνος.
Πώς πραγματοποιείται η στερεοτακτική βιοψία εγκεφάλου;
Η επέμβαση δύναται να πραγματοποιηθεί με τοπική ή με γενική αναισθησία (ανάλογα το ατομικό ιστορικό του ασθενή). Διαρκεί περίπου 30-40 λεπτά και τα ποσοστά επιτυχίας σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία είναι άνω του 95-97%. Μέσω μιας μικρής δερματικής τομής, συνήθως 3-4 εκ. διενεργείται η κρανιοανάτρηση μέσω της οποίας εισάγεται βελόνη, η οποία με τη βοήθεια του νευροπλοηγού στοχεύει ακριβώς στη βλάβη, λαμβάνοντας τεμάχια παθολογικού ιστού με μεγάλη ακρίβεια.
Το υλικό της βιοψίας εν συνεχεία και κατόπιν συνεννόησης αποστέλλεται για ιστολογικό έλεγχο και βέβαια για μοριακή ανάλυση, με στόχο τη σταδιοποίηση του όγκου, η οποία θα βοηθήσει τη διεπιστημονική ομάδα (Παθολόγο – Ογκολόγο και Ακτινοθεραπευτή Ογκολόγο) για την περαιτέρω αντιμετώπιση του ασθενούς.
Υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών;
Συγκριτικά με άλλες νευροχειρουργικές πράξεις, η στερεοτακτική βιοψία εγκεφάλου έχει σχετικά χαμηλό κίνδυνο. Είναι, όμως, μια χειρουργική διαδικασία και υπάρχει ένας ελάχιστος κίνδυνος αιμορραγίας ή ισχαιμίας εγκεφάλου. Γι’ αυτό, η επιλογή του εξειδικευμένου Νευροχειρουργού, της έμπειρης ιατρικής ομάδας και του άρτια εξοπλισμένου Νοσοκομείου είναι καθοριστικής σημασίας.
Ποια είναι τα οφέλη για τον ασθενή;
Γενικά, η διενέργεια στεροτακτικής βιοψίας στους όγκους εγκεφάλου έχει μειώσει σε μεγάλο βαθμό τον χειρουργικό χρόνο, σαφώς τον χρόνο νοσηλείας των ασθενών, αλλά το πιο σημαντικό τη μετεγχειρητική αποκατάσταση, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό μικρότερη στις περιπτώσεις ανοικτής κρανιοτομίας. Έχει εξελίξει τη χειρουργική εγκεφάλου, όπου με τη βοήθεια τρισδιάστατων εικόνων απεικόνισης (μαγνητική τομογραφία) ο Νευροχειρουργός μπορεί να κατευθυνθεί ακριβώς στη βλάβη με ακρίβεια κάτω του ενός χιλιοστού.
Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η μείωση των διεγχειρητικών επιπλοκών, δεδομένου του μεγάλου βαθμού ακρίβειας στον στόχο-βλάβη με τη βοήθεια συστημάτων πλοήγησης και νευροφυσιολογικών ελέγχων.
Από τον Νευροχειρουργό Ιορδάνη Γεωργιάδη