Η σπονδυλική στένωση αποτελεί μια εκφυλιστική πάθηση της σπονδυλικής στήλης και εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 65 ετών, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, που ίσως αποτελεί εκ γενετής διαταραχή λόγω στενού σωλήνα. Εντοπίζεται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης ή και στην αυχενική και προκαλεί μεγάλη πίεση στα νεύρα της εν λόγω περιοχής και στο νωτιαίο μυελό. Ως εκ τούτου, πυροδοτεί πόνο και αδυναμία.
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Δρ Κωνσταντίνος Τσιάβος μας μιλά για την πάθηση που εάν αμεληθεί μπορεί να φτάσει ακόμη και σε παράλυση.
Από ποια συμπτώματα συνοδεύεται η σπονδυλική στένωση;
Δεν συνοδεύεται πάντα από συμπτώματα, τουλάχιστον όχι στο αρχικό της στάδιο. Πολύ συχνά, τα συμπτώματα εμφανίζονται και επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου. Τα συμπτώματα σε γενικές γραμμές περιλαμβάνουν πόνο, αδυναμία, μουδιάσματα και μυρμηγκιάσματα. Ο πόνος που νιώθει ένας ασθενής εντοπίζεται κυρίως στα πόδια και συνοδεύεται από αδυναμία βάδισης. Συχνά νιώθει την ανάγκη ενώ βαδίζει να θέλει να καθίσει, να ξεκουραστεί. Ο πόνος μπορεί να ξεκινάει από το πέλμα και να φτάνει ως και τη μέση. Ο ασθενής ανακουφίζεται όταν περπατά σε σκυφτή θέση, ακόμα περισσότερο όταν περπατά και ακουμπά κάπου. Όταν το πρόβλημα εντοπίζεται στην αυχενική μοίρα, τότε τα συμπτώματα είναι τα μουδιάσματα στα χέρια, η απώλεια συντονισμού των κινήσεων στα χέρια, η αδυναμία και σε πιο προχωρημένα στάδια, ο πονοκέφαλος και οι ζαλάδες.
Πού οφείλεται η σπονδυλική στένωση;
Τα αίτια δεν είναι ακριβώς γνωστά. Ωστόσο, έχει παρατηρηθεί ότι εντοπίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 65 ετών. Η κυριότερη αιτία είναι η φυσιολογική φθορά που επέρχεται στους σπονδύλους με την πάροδο των ετών. Άλλες αιτίες είναι οι κήλες στον μεσοσπονδύλιο δίσκο ή τα τραύματα που προέρχονται από πτώσεις, όπως το σπονδυλικό κάταγμα. Τέλος, ακόμη και παθήσεις που οδηγούν σε διαφόρων ειδών παραμορφώσεις στη σπονδυλική στήλη (π.χ. σκολίωση) αποτελούν δυνητικές αιτίες εμφάνισης σπονδυλικής στένωσης, όταν υπάρχει η γενετική προδιάθεση.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Τίθεται αρχικά με κλινική εξέταση και καταγραφή του ιστορικού του ασθενή και της συμπτωματολογίας. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει έλεγχο για τυχόν αδυναμία κάποιου νεύρου ή περιορισμό κινήσεων, καθώς και των ισχίων. Στη συνέχεια, επιβεβαιώνεται κυρίως με μαγνητική τομογραφία που δείχνει το στάδιο της εκφύλισης και τα σημεία της στένωσης, ώστε να αποτελέσουν οδηγό σε περίπτωση χειρουργικής αντιμετώπισης.
Πώς την αντιμετωπίζουμε;
Σε αρχικό στάδιο, η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μπορεί να επιτευχθεί με τη λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, αναλγητικών και με τη βοήθεια της φυσικοθεραπείας. Όλα τα παραπάνω έχουν μερική μόνο αποτελεσματικότητα και για λίγο χρονικό διάστημα. Δεν αποτελούν θεραπεία της νόσου, αλλά συμπτωματική της αντιμετώπιση. Η σπονδυλική στένωση είναι μια εκφυλιστική πάθηση, η οποία διαρκώς επιδεινώνεται και δρα αθροιστικά με τα χρόνια πάνω στον σπονδυλικό σωλήνα και τα νεύρα που επηρεάζει. Δυστυχώς, η εκφύλιση με τα χρόνια, αν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες βλάβες στα νεύρα. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι αυτή που θα λύσει οριστικά το πρόβλημα.
Με ποια μέθοδο γίνεται η χειρουργική αποκατάσταση;
Στην περίπτωση της σπονδυλικής στένωσης εφαρμόζεται η επέμβαση της πεταλεκτομής για τη διεύρυνση του σπονδυλικού σωλήνα και την αποσυμπίεση των νεύρων. Κατά την επέμβαση αφαιρείται όλο το πέταλο ή τμήμα του (το πέταλο είναι το πίσω μέρος του σπονδύλου). Επιπλέον,
γίνεται και απελευθέρωση των τρημάτων. Η επέμβαση πραγματοποιείται με ειδικό χειρουργικό μικροσκόπιο και ολοκληρώνεται μέσα σε 2 ώρες περίπου. Στη συνέχεια, αποσυμπιέζονται τα τρήματα, ώστε να ελευθερωθούν τα νεύρα. Το χειρουργείο γίνεται με ολική αναισθησία του ασθενούς.
Μετά το χειρουργείο, πότε επιστρέφει ο ασθενής στις δραστηριότητές του;
Η επιστροφή είναι σταδιακή. Δύο ώρες μετά το χειρουργείο ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί, ενώ τις πρώτες ημέρες βοηθά η λήψη αντιφλεγμονωδών και αναλγητικών φαρμάκων για ένα ορισμένο διάστημα. Συνιστάται ο ασθενής για λίγες ημέρες να μην κουράζεται και να μην σηκώνει βάρη, ούτε να σκύβει. Η επιστροφή στην εργασία και την οδήγηση μπορεί να γίνει περίπου 7 μέρες μετά, για να προστατευθεί καλύτερα το τραύμα.
Από τον Χειρουργό Ορθοπαιδικό – Χειρουργό Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Κωνσταντίνο Τσιάβο
