Η ραγδαία αύξηση των αλλεργικών νοσημάτων και μεταξύ αυτών και της τροφικής αλλεργίας έχει οδηγήσει τους ερευνητές στην αναζήτηση παρεμβάσεων με στόχο την πρόληψη.
Κάποιες από τις τακτικές που είχαν υιοθετηθεί τα προηγούμενα χρόνια δεν φάνηκε να έχουν το αποτέλεσμα στο οποίο υπήρχε η στόχευση, ενώ διερευνήθηκαν άλλες που είχαν ικανοποιητικά αποτελέσματα στον πληθυσμό των μελετών και αναζητάται ο ρόλος τους και στον γενικό πλέον πληθυσμό.
Τι είχε επικρατήσει, αλλά πλέον δεν επιβεβαιώνεται; Ποιες είναι οι νέες παρεμβάσεις που υιοθετούνται;
Παλαιότερα υπήρχε καθοδήγηση για δίαιτα αποφυγής σημαντικών και συχνών τροφικών αλλεργιογόνων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά το θηλασμό ως μέθοδος πρόληψης της εμφάνισης τροφικής αλλεργίας για βρέφη. Η παρέμβαση αυτή δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αντίθετα, οι νεότερες μελέτες έδειξαν ότι μία ισορροπημένη διατροφή μπορεί να “εκθέσει” με ήπιο τρόπο το έμβρυο και στη συνέχεια το βρέφος σε όλα τα τροφικά αλλεργιογόνα και αυτό να είναι εξαιρετικά προστατευτικό. Τα τελευταία χρόνια μελετάται αν η Μεσογειακή διατροφή μπορεί να λειτουργήσει ως μέθοδος πρόληψης προς αυτήν την κατεύθυνση και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά.
Επίσης είχε επικρατήσει ότι η εισαγωγή κάποιων συχνών τροφικών αλλεργιογόνων στη διατροφή των παιδιών όσο περισσότερο καθυστερεί τόσο περισσότερο μπορεί να μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης τροφικής αλλεργίας. Αλλά πλέον η καθυστερημένη εισαγωγή τροφών μετά τους 6 μήνες της ζωής του βρέφους με στόχο η ολοκλήρωση της εισαγωγής να συμβεί στα 3 με 4 έτη ζωής για αλλεργιογόνα όπως ξηρούς καρπούς και ψάρια φαίνεται να μην είναι επιβοηθητική για την πρόληψη της τροφικής αλλεργίας. Ο στόχος, λοιπόν, πρέπει να είναι η εισαγωγή όλων των τροφικών αλλεργιογόνων (εκτός από φρέσκο γάλα και μέλι) μέχρι τα “πρώτα γενέθλια” του βρέφους για να υπάρξει πρόληψη εμφάνισης τροφικής αλλεργίας.
Πάντοτε η εισαγωγή θα πρέπει να γίνεται σε ποσότητες συμβατές με την ηλικία, σε μορφή εύληπτη και όχι επικίνδυνη (για παράδειγμα σκόνη, βούτυρο ή αλευρο ξηρών καρπών) και με συχνότητα χορήγησης, γιατί μόνο η εισαγωγή δεν αρκεί για να επιτευχθεί η μη εγκατάσταση τροφικής αλλεργίας. Σε βρέφη που έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό αλλεργίας ή έχουν τα ίδια ατοπική δερματίτιδα ή τροφική αλλεργία σε άλλο αλλεργιογόνο είναι χρήσιμη η καθοδήγηση από Αλλεργιολόγο και η διαχείριση των εισαγωγών με προσοχή, αλλά χωρίς αναίτια καθυστέρηση.
Σε μεγάλες καλά οργανωμένες μελέτες βρέθηκε ότι η μικρή διάρκεια θηλασμού και η επιλογή μικτής διατροφής με συμπλήρωμα σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης εκζέματος, ειδικά στα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό ατοπίας. Γι’ αυτόν το λόγο και για το πλήθος των θετικών αποτελεσμάτων που έχει ο θηλασμός τόσο στα βρέφη όσο και στις μητέρες τους, είναι σημαντικό να ενισχύεται και να υποστηρίζεται από όλους τουλάχιστον για τους πρώτους 6 μήνες ζωής του μωρού.
Επιπλέον, η περιποίηση με συστηματική ενυδάτωση του δέρματος και ειδικά της ατοπικής δερματίτιδας είναι σημαντική για την πρόληψη της τροφικής αλλεργίας, γιατί το “χαλασμένο” δέρμα μπορεί να φέρει σε επαφή τον οργανισμό με τροφικά αλλεργιογόνα και στη συνέχεια να αναπτυχθεί άμεσου τύπου τροφική αλλεργία. Αυτή η περιποίηση πρέπει να γίνεται με ειδικά σκευάσματα και να γίνεται από την 1η μέρα ζωής των μωρών.
Η χορήγηση προβιοτικών, πρεβιοτικών, συμβιοτικών και μεταβιοτικών με σκοπό την πρόληψη τροφικής αλλεργίας τόσο κατά τη διάρκεια της κύησης όσο και στις θηλάζουσες και στα βρέφη τους δεν προτείνεται από επιστημονικές κατευθυντήριες οδηγίες. Η συμβολή τους ως προς την πρόληψη είναι ακόμη αντικείμενο μελετών και προς το παρόν η σύσταση είναι η κατανάλωση όλων των ομάδων τροφών και η λήψη τους από φυσικές πηγές τόσο από τις μητέρες όσο και από τα βρέφη.
Μην υιοθετήσετε, λοιπόν, δίαιτας αποφυγής τροφικών αλλεργιογόνων στην εγκυμοσύνη και στον θηλασμό αν δεν σας το συστήσει ο γιατρός σας για συγκεκριμένους λόγους, θηλάστε τα μωρά σας, κρατήστε το δέρμα τους ενυδατωμένο και εισάγετε όλα τα τροφικά αλλεργιογόνα μέχρι και την ηλικία των 12 μηνών με την καθοδήγηση από Αλλεργιολόγο αν υπάρχει ιστορικό αλλεργιών στην οικογένεια ή / και ατοπική δερματίτιδα στο βρέφος.
Από την Αλλεργιολόγο Παίδων & Ενηλίκων, Σοφία Β. Κωστούδη (www.kostoudi.gr)
