Η νεφρολιθίαση είναι μια κατάσταση κατά την οποία σχηματίζονται πέτρες στα νεφρά. Αποτελεί μια συχνή πάθηση στον δυτικό κόσμο και υπολογίζεται ότι κάθε άνθρωπος έχει 10% πιθανότητα να εμφανίσει νεφρολιθίαση κάποια στιγμή στη ζωή του. Η νεφρολιθίαση είναι γνωστή από την αρχαιότητα, καθώς λίθοι έχουν εντοπιστεί μέχρι και στους νεφρούς αιγυπτιακής μούμιας.
Ο Ειδικός Νεφρολόγος Σταύρος Φωκάς μας εξηγεί τις κλινικές εκδηλώσεις της πάθησης, τα συμπτώματά της και μας δίνει συμβουλές για την πρόληψή της.
Πώς εκδηλώνεται η νεφρολιθίαση;
Οι πέτρες είναι κρύσταλλοι που σχηματίζονται από χημικές ουσίες των ούρων. Μπορεί να μην προκαλούν συμπτώματα, ωστόσο ανάλογα με τη θέση τους στο νεφρό και το μέγεθός τους μπορούν να προκαλέσουν πόνο (κολικό νεφρού), διόγκωση, αίμα στα ούρα ή ουρολοίμωξη.
Ο νεφρολόγος μέσα από στοχευμένες εξετάσεις στο αίμα και στα ούρα μπορεί να διαγνώσει το είδος της πέτρας, ώστε να δώσει ειδικές οδηγίες και την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Οι πέτρες ανάλογα με τη χημική τους σύσταση διακρίνονται σε: λίθους από ασβέστιο (70-90%), λίθους από ουρικό οξύ (2-10%), λίθους από στρουβίτη (20-30%) και λίθους από κυστίνη (1-3%).
Η ανάκτηση της πέτρας για χημική ανάλυση αποτελεί βασικό μέρος της αξιολόγησης του είδους της νεφρολιθίασης. Σε ειδικές περιπτώσεις, ειδικά όταν οι πέτρες είναι μεγάλες και προκαλούν απόφραξη του ουροποιητικού ή νεφρική ανεπάρκεια, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική παρέμβαση από ουρολόγο. Η συνεργασία νεφρολόγου και ουρολόγου είναι απαραίτητη, ώστε μετά το χειρουργείο να υπάρχει τακτική εξατομικευμένη παρακολούθηση και μεταβολικός έλεγχος, καθώς η πιθανότητα σχηματισμού νέου λίθου ένα χρόνο μετά το αρχικό επεισόδιο λιθίασης φθάνει το 10%, αυξάνει στο 30-40% μετά τα 5 χρόνια και τέλος γίνεται 50-60% στη δεκαετία.
Πώς γίνεται η διάγνωσή της;
Η διάγνωση της νεφρολιθίασης γίνεται με:
- Κλινική εξέταση
- Ανάλυση ούρων 24ώρου
- Ακτινογραφία κοιλίας
- Υπέρηχο νεφρών
- Αξονική τομογραφία κοιλίας
Υπάρχουν τρόποι για να την προλάβουμε;
Θα μπορούσα να δώσω κάποιες συμβουλές για την πρόληψη της νεφρολιθίασης, όπως:
- Επαρκής ενυδάτωση. Άτομα που παράγουν καθημερινά μεταξύ 2 και 2,5 λίτρων ούρων μειώνουν τον κίνδυνο της νεφρολιθίασης. Για την παραγωγή αυτής της ποσότητας ούρων πρέπει να καταναλώνετε τουλάχιστον 2 λίτρα νερού καθημερινά και ακόμα περισσότερα σε ζεστό καιρό ή κατά τη διάρκεια φυσικής δραστηριότητας.
- Περιορισμός πρόσληψης αλατιού. Το αλάτι έχει ενοχοποιηθεί για μια σειρά παθολογικών καταστάσεων. Μία από αυτές είναι ο σχηματισμός λίθων στα νεφρά. Το αλάτι οδηγεί στην αύξηση των επιπέδων ασβεστίου στα ούρα, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη λίθων.
- Διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους. Η παχυσαρκία είναι ένας παράγοντας κινδύνου για τη δημιουργία λίθων στα νεφρά. Διατηρήστε ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος μέσω της σωστής διατροφής και της τακτικής άσκησης για να μειώσετε αυτόν τον κίνδυνο.
- Αποφυγή συμπληρωμάτων διατροφής. Συμβουλευτείτε έναν ειδικό ιατρό πριν λάβετε οποιαδήποτε συμπληρώματα διατροφής, καθώς κάποια από αυτά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο δημιουργίας λίθων. Για παράδειγμα, τα συμπληρώματα βιταμίνης C μπορεί να οδηγήσουν στην παραγωγή οξαλικών και να επιδεινώσουν λίθους από ασβέστιο. Είναι προτιμότερο να υιοθετήσετε μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει ποικιλία φαγητών από όλες τις ομάδες τροφών.
Από τον Ειδικό Νεφρολόγο Σταύρο Φωκά
