Οι πέτρες στη χοληδόχο κύστη (χολολιθίαση) ή πέτρες στη χολή όπως αναφέρεται στην καθομιλουμένη, είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις του ανθρώπινου οργανισμού. Σε πολλές περιπτώσεις, η χολολιθίαση είναι ασυμπτωματική, δηλαδή ο ασθενής δεν έχει κάποια ενόχληση, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζει ότι πάσχει. Μάλιστα, η πλειοψηφία των ατόμων θα το ανακαλύψει τυχαία, κατά τη διενέργεια υπερηχογραφήματος της άνω κοιλίας για κάποιον άλλο λόγο.
Είναι πολύ σημαντικό, πριν δεχθούμε ότι η χολολιθίαση είναι ασυμπτωματική, να βεβαιωθούμε πως ακόμη και άτυπα συμπτώματα που ενδεχόμενα υπάρχουν, δε σχετίζονται με αυτήν. Και τούτο γιατί πολύ συχνά, άτυπα ενοχλήματα όπως φούσκωμα, δυσπεψία, πόνος ή βάρος στην περιοχή του στομάχου ή πόνος στη ράχη ή στο θώρακα, μπορεί να σχετίζονται στην πραγματικότητα με την ύπαρξη λίθων στη χοληδόχο κύστη.
Όταν η πάθηση δεν έχει όντως συμπτώματα, βραχυπρόθεσμα μπορεί να αντιμετωπισθεί με αλλαγή της διατροφής (μείωση των λιπαρών τροφών) του ασθενούς και ενίοτε χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής (μειώνει την περιεκτικότητα της χολής σε χοληστερίνη). Η χρήση τεχνικών διαδερμικής λιθοτριψίας που αναπτύχθηκε στο παρελθόν, ουσιαστικά είναι άσκοπη. Στην πραγματικότητα, οι λίθοι μέσα από τη χοληδόχο κύστη σχεδόν ποτέ δεν μπορούν να εξαφανιστούν από μόνοι τους και αν ο ασθενής εμφανίσει συμπτώματα, είναι αναγκαία η αντιμετώπιση του προβλήματος με διενέργεια λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής.
Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να χειρουργηθώ ακόμα και χωρίς συμπτώματα;
Μετά την τυχαία διάγνωση της χολολιθίασης και παρόλο που δεν έχετε συμπτώματα από τις πέτρες στη χολή, η χειρουργική επέμβαση πρέπει να διενεργηθεί εκλεκτικά (προληπτικά) σε ορισμένες περιπτώσεις:
- Έχετε λίθους μεγαλύτερους από 2 εκ σε διάμετρο
- Έχετε πολύποδες μεγαλύτερους από 0.7 εκ σε διάμετρο
- Έχετε υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της χοληδόχου κύστης (οικογενειακό ιστορικό, επασβεστωμένη «πορσελανοειδής» χοληδόχος κύστη)
- Έχετε κάποιο αιματολογικό νόσημα (sickle cell disease)
- Πρόκειται να υποβληθείτε σε μεταμόσχευση οργάνου (π.χ. μεταμόσχευση νεφρού)
Επιπλέον των ανωτέρω περιπτώσεων, ο γιατρός σας θα σας συμβουλεύσει να αφαιρέσετε τη χοληδόχο κύστη σας αν θέλετε να μείνετε έγκυος και είχατε εμφανίσει κάποιο σχετικό πρόβλημα κατά τη διάρκεια προηγούμενης εγκυμοσύνης, ώστε να αποφευχθεί η επανεμφάνιση των συμπτωμάτων ή και φλεγμονής του οργάνου στη νέα εγκυμοσύνη, γεγονός που μπορεί να απειλήσει το έμβρυο.
Τέλος, η χοληδόχος κύστη μπορεί να αφαιρεθεί προληπτικά κατά τη διάρκεια μιας βαριατρικής επέμβασης, ακόμα και αν ο ασθενής δεν εμφανίζει παθολογία, λόγω της αυξημένης (πάνω από 30%) πιθανότητας εμφάνισης λίθων κατά τη φάση της μετεγχειρητικής απώλειας βάρους.
Αν και στο παρελθόν σε άτομα που έπασχαν από διαβήτη και είχαν πέτρες στη χοληδόχο κύστη, προτεινόταν η πραγματοποίηση προφυλακτικής χολοκυστεκτομής ακόμη και χωρίς συμπτώματα, η οδηγία αυτή πλέον έχει τροποποιηθεί. Εντούτοις, λόγω της άμβλυνσης των συμπτωμάτων από το διαβήτη, απαιτείται ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση και άμεση χειρουργική αντιμετώπιση μετά την πρώτη εμφάνιση ακόμη και ελαχίστων συμπτωμάτων, ώστε να αποφευχθούν δυνητικά σοβαρές επιπλοκές από τη χοληδόχο κύστη. Ανάλογα προσεκτική πρέπει να είναι και η παρακολούθηση παιδιών με χολολιθίαση ή ατόμων που πάσχουν από κίρρωση ήπατος.
Είναι ασφαλής η χολοκυστεκτομή;
Η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης είναι απολύτως ασφαλής επέμβαση. Διενεργείται λαπαροσκοπικά, μέσω πολύ μικρών τομών στο δέρμα (ελαχίστων χιλιοστών) και ο ασθενής μπορεί να εξέλθει του νοσοκομείου ακόμη και την ίδια ημέρα. Έχει ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο και επανέρχεται τάχιστα στην καθημερινή του δραστηριότητα, απαλλαγμένος από το άγχος εμφάνισης επιπλοκών από την ύπαρξη των λίθων.
Aπό τον γενικό χειρουργό Δρ. Χαράλαμπος Σπυρόπουλος, MD, PhD, FACS, Διευθυντής της Γ’ Χειρουργικής Κλινικής του νοσοκομείου Ιασώ General και πιστοποιημένο μέλος του Κολεγίου Χειρουργών των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Λαπαροενδοσκοπικής Εταιρίας, είναι στη διάθεσή σας.