Η οστεοαρθρίτιδα του αγκώνα είναι μια πάθηση που συναντάμε συχνότερα σε άντρες που κάνουν χειρωνακτική εργασία, ή σε ασθενείς, που είχαν έναν τραυματισμό στο παρελθόν και έτσι ανέπτυξαν μια χρόνια αστάθεια στον αγκώνα. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται όλο και περισσότερο σε νέους ασθενείς.
Ας δούμε τι είναι η συγκεκριμένη πάθηση, τι την προκαλεί και πώς θεραπεύεται με τη βοήθεια του Ορθοπαιδικού Χειρουργού Δρ. Χρήστου Κούκου.
Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα του αγκώνα;
Η συγκεκριμένη πάθηση χαρακτηρίζεται από διάβρωση της άρθρωσης, οστεόφυτα ή και ελεύθερα σώματα μέσα στον αγκώνα, τα οποία είναι υπεύθυνα για μηχανικό ερεθισμό, πόνο και ελάττωση της λειτουργικότητας του αγκώνα. Κλινικά ο ασθενής συνήθως αναφέρει δυσκαμψία και πόνο όταν κινεί τον αγκώνα. Αυτό συμβαίνει για δυο λόγους, αφενός λόγω του μηχανικού ερεθισμού που προκαλούν τα οστεόφυτα ή και τα ελεύθερα σώματα της άρθρωσης, αφετέρου λόγω της πάχυνσης του αρθρικού θυλάκου που περιβάλλει τον αγκώνα.
Με ποια εξέταση κάνουμε διάγνωση και πώς την αντιμετωπίζουμε;
Η διάγνωση είναι σχετικά απλή μετά από κλινική εξέταση και απεικόνιση (απλή ακτινογραφία) αρκεί να υπάρχει η κλινική υποψία και να μη θεωρηθεί λανθασμένα ως απλή επικονδυλίτιδα (αγκώνας του τενίστα).
Η αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας του αγκώνα είναι αρχικά πάντα συντηρητική. Αυτό περιλαμβάνει εγχύσεις, είτε με υαλουρονικό οξύ είτε με PRP (πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια). Οι εγχύσεις αυτές είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες και γνωστές ως συντηρητικό μέτρο αντιμετώπισης για την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος. Οι εγχύσεις αυτές γίνονται πιο αποτελεσματικές, όταν συνδυάζονται με φυσικοθεραπείες στον αγκώνα.
Σε περίπτωση αποτυχίας των συντηρητικών μέτρων, τι έπεται;
Σε περίπτωση αποτυχίας των συντηρητικών μέτρων, η συνήθης προσέγγιση πολλών ορθοπαιδικών είναι η επιμονή στη συντηρητική αντιμετώπιση, ακόμα και αν αυτό οδηγεί σε επιδείνωση των ασθενών, ενώ η αντικατάσταση της άρθρωσης (ολική αρθροπλαστική αγκώνα) προτείνεται μόνο σε ασθενείς μεγάλης ηλικίας και χαμηλών απαιτήσεων. Η πρακτική αυτή είναι προβληματική, διότι αναγκάζει έναν ταλαιπωρημένο ασθενή να συνεχίζει να πονά, να έχει μειωμένη λειτουργικότητα και ελαττωμένη ποιότητα ζωής, μέχρι να υποβληθεί σε ολική αρθροπλαστική του αγκώνα. Η αποφυγή της αρθροπλαστικής του αγκώνα δεν είναι παράλογη, διότι δεν έχει εξίσου θεαματικά αποτελέσματα, όπως οι ολικές αρθροπλαστικές ισχίου και γόνατος. Τα ποσοστά επιπλοκών είναι σχετικά υψηλά, ενώ ο ασθενής δεν επιτρέπεται να σηκώνει βάρος άνω των 5 κιλών, για αυτό και αποφεύγεται σε νεότερους ασθενείς.
Υπάρχει μέση λύση για αυτούς τους ασθενείς;
Υπάρχει και ονομάζεται «Αρθροσκοπική Οστεοθυλακική Αρθροπλαστική». Η τεχνική αυτή είναι αρθροσκοπική, ελάχιστης επεμβατικότητας, δεν απαιτεί μεγάλες τομές και επιτρέπει την άμεση κινητοποίηση του ασθενούς με ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο. Στην επέμβαση αυτή ελέγχεται ο αγκώνας μέσω μιας κάμερας που εισάγεται μέσα στην άρθρωση από μια μικρή οπή, ενώ από άλλες μικρές οπές πραγματοποιείται αφαίρεση των ελεύθερων σωμάτων και των οστεοφύτων, τα οποία και αποτελούν την κύρια πηγή του προβλήματος μιας και εμποδίζουν την κίνηση. Παράλληλα, πραγματοποιείται αρθρόλυση, δηλαδή διάνοιξη του πεπαχυμένου αρθρικού θυλάκου που περιβάλλει τον αγκώνα, για να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο το εύρος κίνησης της άρθρωσης. Σε κάποιες περιπτώσεις, το εύρος κίνησης γίνεται φυσιολογικό. Σε δύσκαμπτους αγκώνες με λιγότερες από 90 μοίρες εύρους κίνησης πραγματοποιείται, επιπλέον, απελευθέρωση του ωλενίου νεύρου, για να αποφύγουμε τη νευραλγία του ωλενίου νεύρου. Ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο ακόμα και την ίδια ημέρα και του επιτρέπεται να κινήσει ελεύθερα τον αγκώνα του από την πρώτη ημέρα, ενώ άμεσα ξεκινά η φυσικοθεραπεία ώστε να διατηρηθεί η κινητικότητα του αγκώνα, την οποία πετύχαμε κατά τη διάρκεια του χειρουργείου.
Η «Αρθροσκοπική Οστεοθυλακική Αρθροπλαστική» χρησιμοποιείται μόνο από εξειδικευμένους χειρουργούς αγκώνα. Ο Δρ Χρήστος Κούκος, ως πρώην διευθυντής του τμήματος αθλητικών κακώσεων του St. Josef Krankenhaus στο Wuppertal στη Γερμανία, διενεργούσε 80-100 αρθροσκοπήσεις αγκώνα ετησίως, με πολύ καλά έως άριστα αποτελέσματα.
Από τον Ορθοπαιδικό Χειρουργό Δρ. Χρήστο Κούκο (www.sports-trauma.com)
