Η ολική αρθροπλαστική ισχίου είναι μία από τις πιο επιτυχημένες χειρουργικές επεμβάσεις στην ιστορία της χειρουργικής. Μόνο στη Μεγάλη Βρετανία πραγματοποιούνται γύρω στις 97.000 ολικές αρθροπλαστικές ισχίου τον χρόνο.
Ο Oρθοπαιδικός Χειρουργός Κωνσταντίνος Παπουτσής μας ενημερώνει για την ορθοπαιδική επέμβαση που όσο αυξάνεται ο μέσος όρος επιβίωσης, αναμένεται να γίνεται όλο και πιο συχνή.
– Γιατί πονάει το ισχίο;
Ανάμεσα στα πιο συχνά αίτια καταστροφής του αρθρικού χόνδρου της άρθρωσης του ισχίου είναι η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η μετατραυματική αρθρίτιδα (τραυματισμοί του χόνδρου, προηγούμενα κατάγματα του ισχίου, κ.λπ.) και η άσηπτη νέκρωση της κεφαλής του ισχίου.
– Τι να περιμένει ο ασθενής από την επέμβαση;
Σκοπός της επέμβασης είναι να επαναφέρει την κινητικότητα και τη λειτουργία της άρθρωσης του ισχίου σε ένα πολύ καλό επίπεδο. Δίνει στους νέους ενήλικες τη δυνατότητα να συνεχίσουν να εργάζονται, να φροντίζουν τα παιδιά τους και να συμμετέχουν σε αθλήματα χαμηλού αντίκτυπου (low impact sports), ενώ στους ηλικιωμένους ασθενείς των οποίων η κινητικότητα μειώνεται, να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους.
Πολλοί ασθενείς έχουν κοντύτερο πόδι, λόγω απώλειας οστού και χόνδρου ως αποτέλεσμα της αρθρίτιδας. Ένας από τους στόχους της χειρουργικής επέμβασης είναι να τοποθετηθεί η καινούργια άρθρωση του ισχίου στο ανατομικό κέντρο περιστροφής και να διορθωθεί αυτή η διαφορά μήκους του ποδιού. Αυτό φαίνεται ότι βελτιστοποιεί και τη λειτουργία των μυών γύρω από το ισχίο. Για να το πετύχουμε αυτό χρησιμοποιούμε ειδικά ψηφιακά προγράμματα και ψηφιακές ακτινογραφίες, για να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη ακρίβεια σε αυτή τη διαδικασία.
– Με τι αντικαθίστανται οι φθαρμένοι χόνδροι;
Η χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει την αφαίρεση του φθαρμένου χόνδρου και την αντικατάστασή του με μια νέα επιφάνεια τριβής. Η ολική αρθροπλαστική του ισχίου αποτελείται από μια μηριαία πρόθεση (στυλεός), η οποία φέρει την κεφαλή και από μια κοτυλιαία πρόθεση, η οποία τοποθετείται στην κοτύλη της λεκάνης και περιέχει συνήθως ένα ένθετο από πολυεθυλένιο ή κεραμικό υλικό. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι αρθροπλαστικής ισχίου, οι οποίοι διαφοροποιούνται είτε ως προς τη μέθοδο με την οποία συνδέονται οι προθέσεις στο οστό (ακρυλικό τσιμέντο ή βιολογική σύνδεση χωρίς τσιμέντο) είτε ως προς τις επιφάνειες τριβής (μεταλλική ή κεραμική κεφαλή, με ένθετο πολυεθυλένιου ή κεραμικό) κ.α.
– Σε πόσο χρόνο έχουμε αποκατάσταση;
Η επέμβαση είναι λιγότερο επώδυνη από το αναμενόμενο. Χρησιμοποιούμε σύγχρονα πρωτόκολλα διαχείρισης του μετεγχειρητικού πόνου (multimodal analgesia) και ταχείας αποκατάστασης (fast track) τεχνικές, ώστε ο ασθενής να κινητοποιείται άμεσα με υποστήριξη (πατερίτσες). Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν στο σπίτι την επόμενη μέρα της χειρουργικής επέμβασης ή την μεθεπόμενη. Μετά την οξεία μετεγχειρητική φάση της επούλωσης (2 εβδομάδες) οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν σταδιακά στις καθημερινές τους δραστηριότητες.
– Τι διάρκεια ζωής έχει η ολική αρθροπλαστική ισχίου;
Στην καθημερινή μας πρακτική χρησιμοποιούμε μόνο προθέσεις που έχουν ένα αποδεδειγμένα γνωστό ιστορικό μακρόχρονης επιβίωσης (www.odep.org.uk) και ως εκ τούτου έχουν και τα πιο προβλέψιμα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Επίσης δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στον προεγχειρητικό σχεδιασμό – προετοιμασία, ώστε οι προθέσεις να τοποθετηθούν με ακρίβεια. Παρόλα αυτά είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η αρθροπλαστική του ισχίου είναι μια τεχνητή άρθρωση και ότι και αυτή φθείρεται. Αυτή τη στιγμή γνωρίζουμε ότι το 96% των προθέσεων επιβιώνει για μια 10ετία ενώ το 85% επιβιώνει την 20ετία.