Η Νόσος Πάρκινσον είναι ένα ιδιοπαθές εκφυλιστικό νόσημα, πολυπαραγοντικό, που επηρεάζει την κίνηση του σώματος και έχει μέση ηλικία έναρξης, τα 60 έτη και πάνω. Με τι συμπτώματα εμφανίζεται η νόσος, πώς γίνεται η διάγνωση, ποια είναι τα νεότερα δεδομένα στη θεραπεία της;
Στις ερωτήσεις μας απαντά ο Ειδικός Νευρολόγος, Νικόλαος Θάνος.
Τι προβλήματα εμφανίζουν οι πάσχοντες από τη νόσο;
Τα άτομα με Νόσο του Πάρκινσον έχουν προβλήματα με τον έλεγχο των μυών του σώματος, λόγω διακοπής των μηνυμάτων από τον εγκέφαλο. Αυτό οφείλεται στα χαμηλά επίπεδα μιας χημικής ουσίας του εγκεφάλου, η οποία ονομάζεται ντοπαμίνη. Η ντοπαμίνη βοηθά τον εγκέφαλο να ελέγχει τους μύες και να κινεί το σώμα ομαλά και εύκολα. Η νόσος προσβάλλει συγκεκριμένη ομάδα νευρώνων, στα βασικά γάγγλια του εγκεφάλου, (τους ντοπαμινεργικούς νευρώνες) που εκκρίνουν ντοπαμίνη. Έτσι, δημιουργείται μια χρόνια και σταδιακά εξελισσόμενη διαταραχή της κίνησης, κατά την οποία τα συμπτώματα επιμένουν και χειροτερεύουν με την πάροδο του χρόνου.
Πριν από την έναρξη της κινητικής διαταραχής, υπάρχουν πρώιμα συμπτώματα;
Εμφανίζονται κάποια μη ειδικά συμπτώματα, που πολλές φορές διαφεύγουν της προσοχής του ασθενούς και του γιατρού. Ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει διάχυτους πόνους ή και εντοπισμένο πόνο στην άρθρωση του ώμου, διαταραχές όσφρησης, ανήσυχο ύπνο, δυσκοιλιότητα ή έντονες συναισθηματικές διαταραχές με κατάθλιψη ή μη ελεγχόμενο άγχος. Ακόμη, εμφανίζει «κινητικά συμπτώματα», όπως τρόμο ηρεμίας, που ξεκινάει στο ένα χέρι και σταδιακά επεκτείνεται και στα υπόλοιπα άκρα, βραδυκινησία, μυϊκή δυσκαμψία και προβλήματα ομιλίας – δυσκαταποσία. Επίσης μπορεί να επηρεαστεί η άρθρωση του λόγου και η ένταση της φωνής.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της Νόσου Πάρκινσον γίνεται από τον νευρολόγο με τη λήψη ιστορικού και προσεκτική κλινική εξέταση. Ο ιατρός μπορεί να ζητήσει και άλλες εξετάσεις (αίματος και απεικονιστικές εξετάσεις εγκεφάλου), για να αποκλείσει άλλα πιθανά νοσήματα, με παραπλήσια συμπτώματα. Ειδική εξέταση για τη νόσο είναι μόνο το σπινθηρογράφημα εγκεφάλου (με ραδιοφάρμακο), το οποίο στην πράξη ζητείται μόνον, όταν ο ιατρός δεν είναι σίγουρος για τη νόσο, από την κλινική εξέταση του ασθενούς.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;
Η θεραπεία εξατομικεύεται λαμβάνοντας υπόψιν τη συμπτωματολογία της βαρύτητας της νόσου. Η συμμόρφωση του ασθενούς στη θεραπεία αλλά και η άριστη επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό είναι βασικά στοιχεία. Η νόσος χωρίζεται σε ένα πρώιμο, μέσο και σε ένα προχωρημένο στάδιο. Η φαρμακευτική θεραπεία θα πρέπει να αρχίζει με μικρές δόσεις, που θα αυξάνονται σταδιακά και είναι φάρμακα πρώτης επιλογής.
Σε βαριές διακυμάνσεις της συμπτωματολογίας προτείνεται: αντλία απομορφίνης, αντλία Levodopa (Δωδεκαδάχτυλη έγχυση γέλης Levodopa με Κarvidopa και η εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση του θαλάμου της ωχράς σφαίρας και κυρίως του υποθαλαμικού πυρήνα, για την αντιμετώπιση της όψιμης νόσου, χειρουργικά.
Υπάρχουν νέες θεραπείες;
Υπάρχουν δυο νέες υποσχόμενες θεραπείες, που έχουν λάβει έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), η ιστραδεφιλίνη και η εισπνεόμενη Eldopa.
Κύρια θεραπευτική αρχή όμως, είναι η εξατομίκευση της θεραπείας με στόχο τη λειτουργική ανεξαρτησία του ασθενούς, για όσο δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, με τις λιγότερες δυνατές παρενέργειες και η βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Οι ήδη υπάρχουσες θεραπείες και οι καινούργιες θεραπείες, που θα χρησιμοποιηθούν ευελπιστούμε ότι θα αποδώσουν τα μέγιστα για την ταχύτερη και σε μεγαλύτερη διάρκεια σταθεροποίηση της Νόσου Πάρκινσον. Γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να υπάρχει τακτική παρακολούθηση από τον Νευρολόγο και σωστή επικοινωνία τόσο με τον ασθενή, όσο και με τους οικείους του.
Από τον ο Ειδικό Νευρολόγο, Νικόλαο Θάνο
