H νόσος Graves είναι η συνηθέστερη αιτία υπερθυρεοειδισμού και ευθύνεται για το 80% των περιπτώσεων υπερθυρεοειδισμού. Είναι αυτοάνοση πάθηση που πυροδοτείται από λανθασμένη απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος, με αποτέλεσμα τη διέγερση της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα. Προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες, άτομα με λεύκη, ρευματοειδή αρθρίτιδα, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, με οικογενειακό ιστορικό νόσου Graves κλπ.
Ο Επίκουρος Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών, κος Γεώργιος Σακοράφας απαντά στις ερωτήσεις μας για όλο το φάσμα της νόσου, από τα συμπτώματα μέχρι και τη θεραπεία της.
Ποια η συμπτωματολογία της;
Η νόσος Graves μπορεί να εκδηλωθεί με κλινική σημειολογία που ποικίλλει. Συνήθως κυριαρχούν τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού, όπως ταχυκαρδία ή καρδιακές αρρυθμίες, διεγερσιμότητα, άγχος, νευρικότητα, ανησυχία, δυσανεξία στη ζέστη, εξάψεις, χάσιμο βάρους παρά την αυξημένη όρεξη, αϋπνία, κόπωση, μυικός τρόμος, διάρροια κλπ.
Συχνά συνυπάρχει και διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη). Όταν η διόγκωση είναι μεγάλου βαθμού, μπορεί να είναι κλινικά εμφανής (οπτικά και ψηλαφητικά), ενώ σπανιότερα μπορεί να συνυπάρχουν και συμπτώματα λόγω πίεσης παρακειμένων οργάνων (π.χ. δύσπνοια από πίεση της τραχείας ή δυσκαταποσία λόγω πίεσης του οισοφάγου).
Η προσβολή των οφθαλμών (θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια) είναι χαρακτηριστική εκδήλωση της νόσου Graves. Συμπτώματα της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας είναι η δυσανεξία στο φως, ο εξόφθαλμος, η διπλωπία, το «τρομαγμένο βλέμμα», η θόλωση/διαταραχές της όρασης, αίσθημα πίεσης ή πόνος στους οφθαλμούς κλπ.
Το προκνημιαίο μυξοίδημα είναι μία δερματική εκδήλωση της νόσου Graves και χαρακτηρίζεται από εξέρυθρο πεπαχυσμένο δέρμα.
Με ποιες εξετάσεις γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση βασίζεται στη συνδυασμένη αξιολόγηση των ευρημάτων από τις παρακάτω εξετάσεις:
- Κλινική εξέταση – Συμπτώματα
- Εργαστηριακός έλεγχος: Χαρα- κτηριστικός είναι ο συνδυασμός υψηλών τιμών στο αίμα των θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4) και TSI (thyroid-stimulating immunoglobulin), σε συνδυασμό με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδοτρό- που ορμόνης (TSH).
- Υπερηχογράφημα: Υπερηχογρα- φικά ευρήματα στη νόσο Graves είναι η αυξημένη αιμάτωση του θυρεοειδούς, συχνά σε συνδυασμό με αύξηση των διαστάσεών του, μικροοζώδη υφή και με παρεμβολή στο θυρεοειδικό ιστό ινωδών ταινιών.
- Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς: Χαρακτηριστική είναι η αυξημένη πρόσληψη/καθήλωση του ραδιοφαρμάκου σε όλο τον θυρεοειδή αδένα.
- Αξονική/μαγνητική τομογραφία: Μπορεί να χρειαστούν (σπάνια) σε επιλεγμένους ασθενείς.
Υπάρχει συντηρητική θεραπεία;
Η θεραπεία της νόσου Graves είναι αρχικά συντηρητική και περιλαμβάνει τη χορήγηση των αντιθυρεοειδικών φαρμάκων. Τα φάρμακα αυτά αναστέλλουν την παραγωγή/ έκκριση των θυρεοειδών ορμονών από τον θυρεοειδή. Τα δύο βασικά αντιθυρεοειδικά φάρμακα είναι η μεθιμαζόλη και η προπυλοθειουρακίλη. Η μεθιμαζόλη χρησιμοποιείται πιο πολύ. Η προπυλοθειουρακίλη χρησιμοποιείται συνήθως όταν η θεραπεία με μεθιμαζόλη δεν γίνεται καλά ανεκτή από τον ασθενή ή σε ειδικές καταστάσεις (π.χ. στη διάρκεια της εγκυμοσύνης).
Παρενέργειες της θεραπείας με αντιθυρεοειδικά φάρμακα είναι οι εξάψεις και τα δερματικά εξανθήματα, οι ενοχλήσεις από το πεπτικό σύστημα, οι διαταραχές των ηπατικών ενζύμων, η ακοκκιοκυτταραιμία (ελάττωση αριθμού μιας υποομάδας λευκών αιμοσφαιρίων) κλπ.
Πότε πρέπει να χειρουργείται;
Η ολική θυρεοειδεκτομή προσφέρει άμεση και οριστική λύση στο πρόβλημα του ασθενούς, με μία σύντομη νοσηλεία (μιας ημέρας). Έχει θέση όταν:
- δεν είναι δυνατή η ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας με τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα
- εμφανίζονται επιπλοκές από τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα
- υπάρχει μεγάλου βαθμού διόγκωση του θυρεοειδούς
- υπάρχει υποψία ή διάγνωση καρκίνου θυρεοειδούς
- συνυπάρχει πάθηση των παραθυρεοειδών
- επιθυμεί ο ασθενής την άμεση και οριστική λύση του προβλήματός του
Από τον Χειρουργό Θυρεοειδούς και Παραθυρεοειδών Γεώργιο Σακοράφα (www.gsakorafas.gr)
