Ο Μη Μικροκυτταρικός Καρκίνος του Πνεύμονα (ΜΜΚΠ) αποτελεί παγκοσμίως το 85% του συνόλου των νεοπλασμάτων του πνεύμονα. Στο 20% των ασθενών η διάγνωση γίνεται στα πρώιμα στάδια (Ι και ΙΙ), 30% των ασθενών παρουσιάζονται με τοπικοπεριοχικά προχωρημένη νόσο, ενώ 50% των ασθενών έχουν ήδη μεταστατική νόσο (στάδιο ΙV) τη στιγμή της διάγνωσης.
Ο Ογκολόγος – Παθολόγος Νικόλαος Κατιρτζόγλου μας μιλάει για τους σύγχρονους φαρμακευτικούς παράγοντες, που έχουν ως μοναδικό στόχο την αύξηση της επιβίωσης των ασθενών με Καρκίνο του Πνεύμονα.
– Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι η ιδανική θεραπεία για τους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα, γιατρέ;
Ναι, για τους ασθενείς στα αρχικά στάδια Ι και ΙΙ, καθώς και για επιλεγμένους ασθενείς σταδίων ΙΙΙΑ και ΙΙΙΒ, εφόσον φυσικά δύναται να εξαιρεθεί ολόκληρος ο όγκος και να μην μείνει μακροσκοπικά υπολειπόμενη νόσος μετά το χειρουργείο.
Ωστόσο, ακόμα και μετά από ολική αφαίρεση του καρκινικού όγκου, η συνολική επιβίωση των ασθενών παραμένει χαμηλή, κυρίως εξαιτίας της υψηλής συχνότητας υποτροπής του καρκίνου.
Χαρακτηριστικά, η πενταετής επιβίωση των ασθενών με ΜΜΚΠ σταδίου ΙΑ έως και ΙΙΙΑ παρουσιάζει μείωση από 92% σε 40%, αντίστοιχα. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, τις τελευταίες δεκαετίες, οι ερευνητές ανά τον κόσμο προσπαθούν να σχεδιάσουν κλινικές μελέτες και να αναδείξουν νέους, αποτελεσματικούς φαρμακευτικούς παράγοντες.
– Σε ποιους τομείς έχουν γίνει τεράστια άλματα στη θεραπεία του ΜΜΚΠ;
Τα τελευταία χρόνια, καθώς η γνώση μας σχετικά με τη μοριακή βιολογία του καρκίνου ενισχύεται, η είσοδος στο προσκήνιο των Στοχευμένων Θεραπειών (Targeted Therapies) και της Ανοσοθεραπείας (Immunotherapy) έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της συνολικής επιβίωσης των ασθενών με προχωρημένο ή και μεταστατικό ΜΜΚΠ. Οι θεραπευτικές αυτές εξελίξεις γίνεται προσπάθεια να εφαρμοστούν αποτελεσματικά και στα πιο πρώιμα στάδια του Καρκίνου του Πνεύμονα. Στόχος και πάλι είναι η νόσος να μετατραπεί σε ‘χρονία’ και οι ασθενείς με νεόπλασμα πνεύμονα να ζουν όλο και περισσότερα χρόνια με καλή ποιότητα ζωής.
– Κάθε χρόνο έχουμε νέες μεταλλάξεις του ΜΜΚΠ. Πώς τις αντιμετωπίζει η επιστήμη;
Αποτελούν δυνητικούς στόχους για στόχευση σε νέα φάρμακα. Μόνο μέσα στο 2021 είχαμε πέντε νεότερες εξελίξεις στη θεραπεία του ΜΜΚΠ, οι οποίες οδηγούν σε όφελος στην επιβίωση των ασθενών και δυνητικά σε μελλοντική ίαση του Καρκίνου του Πνεύμονα:
- Ο νέος, πρόσφατα εγκεκριμένος φαρμακευτικός παράγοντας Trastuzumab Deruxtecan, που ανήκει στην κατηγορία των μονοκλωνικών αντισωμάτων συζευγμένων με συγκεκριμένη αντινεοπλασματική ουσία – φάρμακο.
- Η έγκριση τριών νέων φαρμάκων έναντι στόχων – μεταλλάξεων, για τις οποίες μέχρι πρότινος δεν υπήρχε εγκεκριμένο κανένα φαρμακευτικό σκεύασμα. Τα Amivantamab, Mobocertinib και το Sotoracib.
- Μια άλλη θεαματική εξέλιξη στη θεραπεία του ΜΜΚΠ είχε να κάνει με την προσθήκη της Ανοσοθεραπείας (Nivolumab) στην κλασική χημειοθεραπεία, στο πλαίσιο της προεγχειρητικής – εισαγωγικής θεραπείας.
- Η έγκριση της Ανοσοθεραπείας (Atezolizumab) και ως μετεγχειρητική ή προληπτική θεραπεία, σε ασθενείς με ΜΜΚΠ σταδίου ΙΙB έως και ΙΙΙΑ. Όφελος στην επιβίωση και εδώ, με την έννοια του μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος μέχρι την υποτροπή του καρκίνου.
- Κατ’ αντιστοιχία με τα ανωτέρω, νέο δεδομένο του 2021 ήταν και η έγκριση από τον FDA του αναστολέα του EGFR υποδοχέα Osimertinib, ως μετεγχειρητική / προληπτική θεραπεία σε ασθενείς με Καρκίνο του Πνεύμονα σταδίου ΙΒ έως και ΙΙΙΑ, οι οποίοι είχαν προηγουμένως υποβληθεί σε πλήρη χειρουργική εξαίρεση του όγκου.
Σήμερα για πρώτη φορά στην ιστορία της σύγχρονης ογκολογίας είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε καλύτερα τη μετάλλαξη-στόχο και να εντοπίσουμε το ειδικό φάρμακο εναντίον αυτού του στόχου περίπου στο 50% των ασθενών με ΜΜΚΠ, με αποτέλεσμα καλύτερη επιβίωση για όλα τα στάδια του Καρκίνου του Πνεύμονα και με ελπιδοφόρα μηνύματα για ακόμα θεαματικότερες εξελίξεις στο εγγύς μέλλον.