Μια νέα πολλά υποσχόμενη θεραπεία
Οι εστιακές θεραπείες υπόσχονται έλεγχο του καρκίνου του προστάτη χωρίς επιπλοκές στην ούρηση και τη σεξουαλική λειτουργία. Είναι βάσιμες οι υποσχέσεις αυτές; Πότε και πώς γίνονται;
Ο Χειρουργός Ουρολόγος Αντώνιος Λογοθέτης απαντά στις ερωτήσεις μας, στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Με ποια κριτήρια καθορίζεται η αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη;
Η επιλογή της θεραπείας γίνεται πάντα με βάση τα χαρακτηριστικά του καρκίνου. Προηγούνται οι διαγνωστικές εξετάσεις (μέτρηση του PSA, πολυπαραμετρική μαγνητική προστάτη και εν τέλει η βιοψία του προστάτη) και ανάλογα με τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων ο καρκίνος του προστάτη ταξινομείται ως χαμηλού, μετρίου και υψηλού κινδύνου για υποτροπή της νόσου.
Οι επίσημες οδηγίες για τον καρκίνο του προστάτη, συστήνουν ενεργό παρακολούθηση στην περίπτωση καρκίνου χαμηλού κινδύνου και ριζικές θεραπείες στην περίπτωση καρκίνου μέσου ή υψηλού κινδύνου. Ριζικές θεραπείες είναι η προστατεκτομή και η ακτινοθεραπεία. Και οι δύο θεραπείες έχουν παρόμοια ογκολογική αποτελεσματικότητα σε βάθος χρόνου, με την ακτινοθεραπεία να επιλέγεται από όσους δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κάνουν χειρουργείο.
Οι ριζικές θεραπείες όμως έχουν επιπλοκές. Η ριζική προστατεκτομή έχει πιθανότητα ακράτειας 20% και πιθανότητα στυτικής δυσλειτουργίας 70% ανεξάρτητα από το αν γίνει ανοικτά ή ρομποτικά. Η ακτινοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και αιμορραγία από την ουροδόχο κύστη ή το έντερο, στυτική δυσλειτουργία και επίσης έχει μία μικρή πιθανότητα εμφάνισης δευτεροπαθούς καρκίνου στην κύστη ή στο έντερο. Μια συμβιβαστική λύση είναι η εστιακή θεραπεία.
Τι ακριβώς είναι η εστιακή θεραπεία και σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται;
Έτσι ονομάζεται η επιλεκτική καταστροφή μιας καρκινικής βλάβης χωρίς να επηρεάζεται ο υπόλοιπος προστάτης. Για να γίνει εστιακή θεραπεία πρέπει στη μαγνητική τομογραφία του προστάτη να υπάρχει μία σαφώς οριοθετημένη ύποπτη περιοχή και η στοχευμένη βιοψία να δείξει ότι αυτή η περιοχή έχει καρκίνο. Θα πρέπει επίσης να αποδείξουμε με συστηματική βιοψία ότι δεν υπάρχει καρκίνος πουθενά αλλού στον προστάτη. Αυτό γίνεται μόνο με fusion βιοψία του προστάτη. Η ιδανική ιστολογική διάγνωση είναι Gleason score 7 και PSA κάτω από 15.
Πώς εφαρμόζεται η τεχνική Nanoknife;
Με την τεχνική Nanoknife τοποθετούνται βελόνες μέσω του περινέου όπως στη βιοψία. Ανάμεσα στις βελόνες διοχετεύεται ρεύμα υψηλής τάσης και συχνότητας, το οποίο προκαλεί την καταστροφή της κυτταρικής μεμβράνης των καρκινικών κυττάρων. Τα καρκινικά κύτταρα αυτοκαταστρέφονται και απορροφούνται από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού. Η τεχνική έχει το πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες εστιακές θεραπείες ότι δεν χρησιμοποιεί θερμότητα και έχει πολύ αυστηρά οριοθετημένη δράση. Έτσι σχεδόν μηδενίζεται η πιθανότητα βλάβης υγιών ιστών και έχει ιδιαίτερη ένδειξη σε καρκίνους που βρίσκονται στη μπροστινή επιφάνεια του προστάτη ή κοντά στον σφιγκτήρα της ουρήθρας. Για την επέμβαση χρειάζεται γενική αναισθησία, ενώ η παραμονή στο νοσοκομείο με καθετήρα είναι για μόλις 24 ώρες.
Τι υπόσχεται η Nanoknife;
Καμία εστιακή θεραπεία δεν υπόσχεται ριζική αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη. Η πιθανότητα επανεμφάνισης καρκίνου στο σημείο της θεραπείας είναι 15%, ενώ υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου και σε άλλες περιοχές του προστάτη που δεν είχαν εντοπιστεί και υποβληθεί σε θεραπεία.
Αυτό που υπόσχονται οι εστιακές θεραπείες είναι αντιμετώπιση του καρκίνου χωρίς λειτουργικές επιπλοκές. Η πιθανότητα ακράτειας μετά από Nanoknife είναι 0%, ενώ η πιθανότητα στυτικής δυσλειτουργίας είναι 3% και αυτή πάλι δεν είναι της ίδιας βαρύτητας, όπως μετά από ριζική προστατεκτομή. Σε περίπτωση υποτροπής η θεραπεία με Nanoknife μπορεί να επαναληφθεί, ενώ σε περίπτωση εξέλιξης της νόσου μπορεί να γίνει ριζική προστατεκτομή χωρίς προβλήματα.
Η πιθανότητα να χρειαστεί ριζική θεραπεία μετά από Nanoknife είναι 35% στην τριετία αλλά χωρίς επίπτωση στα ογκολογικά δεδομένα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στην πλειοψηφία των ασθενών η τεχνική Nanoknife έχει επιτυχία, ενώ στη χειρότερη περίπτωση εξασφαλίζει περισσότερα χρόνια με καλή ποιότητα ζωής, χωρίς κίνδυνο για εξέλιξη του καρκίνου.
Από τον Χειρουργό Ουρολόγο Αντώνιο Λογοθέτη (www.surgicalurology.gr)
