Ήρθε η στιγμή να καταρρίψουμε μερικούς μύθους
Η Αλλεργιολόγος Παίδων και Ενηλίκων, κα Σοφία Κωστούδη, μας εξηγεί ποιες είναι οι αλήθειες και ποιες οι παρανοήσεις γύρω από το μεγάλο θέμα των αλλεργιών που προκαλούνται από τις τροφές που καταναλώνουμε.
Η τροφική αλλεργία και η δυσανεξία είναι ίδιες καταστάσεις
Μύθος. Στην τροφική αλλεργία υπάρχει κινητοποίηση του ανοσοποιητικού κάθε φορά που υπάρχει κατανάλωση συγκεκριμένης τροφής. Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν από ήπια (φαγούρα σε χείλη, εξάνθημα, οίδημα σε βλέφαρα) έως και σοβαρά, απειλητικά για τη ζωή, όπως είναι η αναφυλαξία (δυσκολία στην αναπνοή, υπόταση, απώλεια αισθήσεων). Αντίθετα, η δυσανεξία, όπου λείπει ένα ένζυμο απαραίτητο για την επεξεργασία συγκεκριμένης τροφής, δεν είναι επικίνδυνη για τη ζωή. Τα συμπτώματά της συνήθως προέρχονται από το γαστρεντερικό και μπορεί να περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, φούσκωμα και ναυτία.
Μία εξέταση αίματος αρκεί για τη διάγνωση της τροφικής αλλεργίας
Μύθος. Μία εξέταση αίματος όχι μόνο δεν αρκεί, αλλά μπορεί να είναι παραπλανητική και να οδηγήσει σε άσκοπη αποφυγή. Ο ρόλος του Αλλεργιολόγου είναι να λάβει ένα αναλυτικό ιστορικό, να διενεργήσει δερματικά τεστ, να αξιολογήσει τα αποτελέσματα του ειδικού αιματολογικού ελέγχου και να αποφασίσει τη διενέργεια τροφικής πρόκλησης, ώστε να τεθεί ακριβής διάγνωση.
Η τροφική πρόκληση αποτελεί το σημαντικότερο “εργαλείο” διάγνωσης της τροφικής αλλεργίας
Αλήθεια. Κατά τη διάρκεια της τροφικής πρόκλησης χορηγείται το υπεύθυνο τρόφιμο σε σταδιακά αυξανόμενη ποσότητα. Αν δεν υπάρξουν αλλεργικές εκδηλώσεις μπορεί σε περιπτώσεις ασαφούς ιστορικού να βγει η ταμπέλα της τροφικής αλλεργίας ή να επιβεβαιωθεί, ειδικά σε παιδιά, ότι έχει ξεπεραστεί η τροφική αλλεργία. Αν υπάρξουν αλλεργικές εκδηλώσεις κατά την πρόκληση, ο Αλλεργιολόγος καλείται να τις αντιμετωπίσει και να καθορίσει το πλάνο για τον μετέπειτα χειρισμό.
Οι σοβαρότερες αλλεργικές αντιδράσεις προκαλούνται από ξηρούς καρπούς
Μύθος. Γαλακτοκομικά, αβγά, σιτηρά, σόγια και όσπρια, ξηροί καρποί, σουσάμι, ψάρια και θαλασσινά ευθύνονται για το 90% των τροφικών αλλεργιών. Οποιοδήποτε από αυτά μπορεί να ευθύνεται για σοβαρές αντιδράσεις, ακόμη και σε έκθεση σε ίχνη.
Τα παιδιά μπορεί να ξεπεράσουν κάποιες από τις συχνότερες τροφικές αλλεργίες
Αλήθεια. Το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών ξεπερνούν την αλλεργία σε γάλα, αβγά και σιτηρά μέχρι τη σχολική ηλικία. Ο Αλλεργιολόγος θα αποφασίσει χειρισμούς που αφορούν στη σταδιακή “απευαισθητοποίηση” με θερμικά επεξεργασμένες μορφές του αλλεργιογόνου (ψημένες μορφές) ή και από του στόματος επαγωγή ανοχής, με σταδιακά αυξανόμενη ποσότητα αλλεργιογόνου και καθημερινή κατανάλωση. Ο τελικός στόχος είναι η ταχύτερη αποδρομή της αλλεργίας και η βελτίωση της ποιότητας ζωής του παιδιού και της οικογένειας.
Η εμφάνιση εμέτων και διαρροιών μετά από την κατανάλωση κάποιας τροφής μπορεί να είναι τροφική αλλεργία
Αλήθεια. Υπάρχει ένας τύπος μη άμεσης τροφικής αλλεργίας που λέγεται FPIES (Food Protein Induced Enterocolitis Syndrome) κατά την οποία εμφανίζονται συμπτώματα όπως έμετοι, κοιλιακό άλγος, διάρροιες ακόμη και πτώση της πίεσης και υπνηλία 1-4 ώρες μετά από κατανάλωση τροφών όπως γαλακτοκομικά, αβγά, ψάρια, ρύζι, κοτόπουλο, θαλασσινά. Το FPIES μπορεί να εμφανιστεί και στους ενήλικες ξαφνικά, παρότι δεν είχαν πρόβλημα όταν κατανάλωναν αυτές τις τροφές παλαιότερα.
Η τροφική αλλεργία αποτελεί κομμάτι της “ατοπικής παρέλασης”
Αλήθεια. Η τροφική αλλεργία και η ατοπική δερματίτιδα στα βρέφη είναι από τις αρχικές εκδηλώσεις της “ατοπικής παρέλασης” γι’ αυτό και έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εκδηλώσουν στο μέλλον αλλεργική ρινίτιδα και αλλεργικό άσθμα.
Από την Αλλεργιολόγο Παίδων & Ενηλίκων, Σοφία Β. Κωστούδη (www.kostoudi.gr)
