Στην ιατρική δεν υπάρχει σαφής ορισμός πότε μια ασθένεια μπορεί να θεωρηθεί χρόνια ή όχι, καθώς υπάρχουν αρκετοί και διαφορετικοί παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία κάθε νοσήματος. Παρόλα αυτά, το γεγονός πως βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου τολμάμε να αναφέρουμε τη νόσο του καρκίνου σαν ένα πιθανό χρόνιο νόσημα, δηλώνει την τεράστια επιστημονική πρόοδο που έχει σημειωθεί στον θεραπευτικό τομέα. Δεν θα μπορούσε κανείς τα προηγούμενα χρόνια να θίξει ένα τέτοιο ζήτημα για μια νόσο, που ειδικά στην Ελλάδα, συνοδεύεται από δυσάρεστους χαρακτηρισμούς, μην τολμώντας συχνά κάποιος να αναφέρει καν τη λέξη καρκίνος.
Καθώς η επιβίωση των ασθενών που έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, υπάρχει σαφώς μεγαλύτερος αριθμός ατόμων που φέρουν τη νόσο κάθε έτος που διανύουμε. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αλλάζει ο τρόπος που η ίδια η κοινωνία αντιμετωπίζει τον καρκίνο, μειώνοντας σε κάποιο βαθμό τον φόβο που η ίδια η λέξη προκαλεί. Για παράδειγμα, ο HIV πλέον θεωρείται μια χρόνια νόσος και όχι η θανατηφόρα που ήταν κάποτε, λόγω της αποτελεσματικότερης αντιμετώπισής του.
Ο καρκίνος, λοιπόν, μπορεί ίσως να θεωρηθεί μια χρόνια νόσος αφού πληροί ορισμένα ιδιαίτερα κριτήρια, όπως η απαίτηση συχνής παρακολούθησης του κάθε ατόμου, η ύπαρξη πιθανότητας υποτροπής και η ανάγκη χορήγησης θεραπείας όταν κριθεί απαραίτητο, κάτι που επηρεάζει σε κάποιο βαθμό την καθημερινότητα του ασθενή και τις αντίστοιχες λειτουργίες του μέσα στην κοινωνία. Για να είμαστε όμως και πιο ακριβείς, δεν μπορούν ακόμα όλα τα είδη καρκίνου να θεωρηθούν χρόνια, αλλά με τη συνεχή βελτίωση των θεραπευτικών μεθόδων, όλο και περισσότερες κατηγορίες θα προστίθενται.
Μια συχνή ερώτηση είναι αν υπάρχει θεραπεία για τον καρκίνο. Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν υπάρχει και θα εξηγήσουμε γιατί. Ο καρκίνος δεν είναι μια ενιαία νόσος που αφορά όλα τα είδη και επηρεάζει όλα τα όργανα με τον ίδιο τρόπο. Σε κάθε όργανο αλλάζει η συμπεριφορά, όπως επίσης και στο ίδιο όργανο σε διαφορετικά άτομα βλέπουμε άλλους μοριακούς μηχανισμούς. Ακόμα και τα κύτταρα του ίδιου του όγκου δεν συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο, γι’ αυτό άλλωστε η ίδια θεραπεία μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα σε ασθενείς με τον ίδιο τύπο καρκίνου. Σήμερα πλέον μιλάμε για προσωποποιημένη και εξατομικευμένη θεραπεία, αναλύοντας το μοριακό προφίλ σε κάθε περίπτωση.
Αυτό που κρατάμε ως πιο σημαντικό είναι πως κάθε μέρα νέα δεδομένα έρχονται και φωτίζουν σκοτεινά ακόμα σημεία της αντιμετώπισης του καρκίνου. Πρόοδος σημειώνεται συνεχώς με αποτέλεσμα να είμαστε όλο και πιο κοντά σε αποτελεσματικότερες θεραπείες χωρίς παρενέργειες. Ο καρκίνος υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει, όμως τα όπλα αντιμετώπισης του γίνονται ολοένα και πιο ισχυρά.
Από τον Ογκολόγο – Παθολόγο Δρ. Δαυίδ Συμεωνίδη (www.david-symeonidis.gr)
