Στην εποχή μας και κυρίως στις δυτικές κοινωνίες οι γυναίκες όλο και περισσότερο μεταθέτουν χρονικά τη δημιουργία οικογένειας ή την επίτευξη εγκυμοσύνης εξαιτίας των εργασιακών αναγκών ή των δυσκολιών στον συνδυασμό μητρότητας και καριέρας. Αυτό δημιουργεί προβλήματα, καθώς οι πιθανότητες επιτυχούς σύλληψης αλλά και γέννησης ενός υγιούς παιδιού μεταβάλλονται προς το χειρότερο με την πάροδο του χρόνου και αυτό αφορά τόσο στη φυσική σύλληψη όσο και στην εξωσωματική γονιμοποίηση.
Ο Γυναικολόγος Λάμπρος Δημολένης μας εξηγεί με ποιο τρόπο γίνεται η κατάψυξη ωαρίων και γιατί η μέθοδος αποτελεί το δώρο της επιστήμης στη σύγχρονη γυναίκα.
Πώς αξιολογείται η δυνατότητα μιας γυναίκας να μείνει έγκυος;
Η αξιολόγηση του γονιμοποιητικού δυναμικού μιας γυναίκας έχει δύο παραμέτρους: 1) την ποσότητα και 2) την ποιότητα των ωαρίων.
Η ποσότητα, το απόθεμα δηλαδή των ωοθηκών σε ωάρια μπορεί εύκολα να εκτιμηθεί με απλές αιματολογικές εξετάσεις. Αντίθετα, η ποιότητα, η δεύτερη παράμετρος, δεν μπορεί να εκτιμηθεί με κάποια εξέταση και συνδέεται αδρά με την ηλικία της γυναίκας. Σαν ποιότητα εννοούμε τη δυνατότητα ενός ωαρίου να γονιμοποιηθεί και να οδηγήσει σε κύηση ενός υγιούς εμβρύου.
Η πρόοδος στην τεχνολογία της Αναπαραγωγής και κυρίως μία νέα μέθοδος κατάψυξης, η οποία δεν καταστρέφει τα ωάρια οδήγησε στη δυνατότητα μίας γυναίκας να καταψύξει ωάρια σε καλή ηλικία, άρα και καλύτερης ποιότητας.
Η διαδικασία είναι σύνθετη;
Η όλη διαδικασία είναι σχετικά απλή και διαρκεί λίγες μέρες.
Η κατάψυξη ωαρίων πραγματοποιείται με λήψη φαρμακευτικής αγωγής για διέγερση των ωοθηκών με σκοπό τη συλλογή κατά το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού ωαρίων ακολουθώντας την ίδια περίπου διαδικασία, όπως σε μια προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η διαδικασία δηλαδή περιλαμβάνει την ορμονική διέγερση των ωοθηκών της γυναίκας και ακολουθεί η λήψη των ωαρίων διακολπικά με τη βοήθεια του υπέρηχου. Αυτά τα ωάρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν αργότερα παρατείνοντας με αυτόν τον τρόπο την καλή αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας. Το γεγονός αυτό θα τη βοηθήσει να ολοκληρώσει κάποιον κύκλο στην εργασία ή την καριέρα, αλλά επίσης θα τη βοηθήσει να αποφύγει μία βεβιασμένη επιλογή συντρόφου για χάριν της μητρότητας.
Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία και ποιος είναι ο ιδανικός αριθμός ωαρίων που θα πρέπει να υποβληθούν σε κατάψυξη;
Οι απαντήσεις σε αυτές τις δύο ερωτήσεις δεν είναι ξεκάθαρες. Στο πρώτο ερώτημα, σίγουρα καλό είναι να γίνει μέχρι τα 38, ιδανικές βέβαια είναι οι ηλικίες 32-35. Στο δεύτερο ερώτημα η απάντηση είναι λίγο πιο περίπλοκη. Είναι δύσκολο να καθορισθεί ιδανικός αριθμός, αλλά καταλαβαίνουμε ότι οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες χρειάζονται περισσότερα ωάρια για να επιτύχουν τη γέννηση ενός μωρού σε σχέση με νεότερες γυναίκες, καθώς η συχνότητα χρωμοσωμικών ανωμαλιών αυξάνεται με την ηλικία.
Έχουν αναπτυχθεί διάφορα προγνωστικά μοντέλα για τον αριθμό των κατεψυγμένων ωαρίων που θα οδηγήσουν στη γέννηση ενός υγιούς μωρού. Σε ένα από αυτά τα μοντέλα, οι γυναίκες που είναι κάτω από 35 ετών κατά τη διαδικασία της κατάψυξης υπολογίζεται ότι με 20 ωάρια έχουν 80-90% πιθανότητα να αποκτήσουν παιδί από τα ωάρια αυτά. Η αντίστοιχη πιθανότητα είναι 60-75% με 10 ωάρια.
Σε ένα άλλο μοντέλο η πιθανότητα υπολογίζεται στο 60-75% στην ηλικία των 37-38 ετών και 35% στην ηλικία των 42 ετών, με την προϋπόθεση ότι η γυναίκα έχει 20 κατεψυγμένα ωάρια.
Γιατί η κατάψυξη ωαρίων θεωρείται επίτευγμα της επιστήμης;
Η κατάψυξη ωαρίων προσφέρει την ευκαιρία διατήρησης της γονιμότητας στη γυναίκα, πριν εξαντληθεί η ωοθηκική της εφεδρεία. Είναι μία επένδυση ζωής για τις γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν το δικό τους παιδί, τώρα που είναι στην κατάλληλη ηλικία, αλλά δεν βλέπουν για οποιονδήποτε λόγο, άμεσα, το ενδεχόμενο δημιουργίας οικογένειας. Με την κρυοσυντήρηση ωαρίων διευρύνονται τα βιολογικά χρονικά περιθώρια και προσφέρεται ένας εναλλακτικός δρόμος προς την τεκνοποίηση στο μέλλον.
Από τον Γυναικολόγο Λάμπρο Δημολένη (www.drdimolenis.gr)
