Τι είναι ο Καρκίνος του Θυρεοειδούς;
Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται χαμηλά στο μπροστινό μέρος του λαιμού μας, κάτω από το λάρυγγα.
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς συνήθως εμφανίζεται στην περιοχή του τραχήλου (ή λαιμού) σαν ένα οζίδιο ή μια μάζα, που δεν προκαλεί πόνο. Η αναλογία εμφάνισης σε γυναίκες και άνδρες είναι 2,5 προς 1 αντίστοιχα.
Υπάρχουν τέσσερις βασικοί τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς: θηλώδης, θυλακιώδης, μυελοειδής και αναπλαστικός. Οι πιο συνηθισμένοι είναι ο θηλώδης και ο θυλακιώδης.
Τα οζίδια του θυρεοειδούς παρουσιάζονται σχετικά συχνά αλλά μόνο 5-10% αυτών είναι κακοήθη (καρκίνοι).
Η παρουσία πολλών οζιδίων στο θυρεοειδή αδένα μειώνει συνήθως την πιθανότητα να είναι κάποιο κακόηθες.
Πού οφείλεται;
Όπως με πολλούς τύπους καρκίνου, οι αιτίες εμφάνισης καρκίνου του θυρεοειδούς δεν είναι γνωστές. Σημαντικοί προδιαθεσικοί παράγοντες θεωρούνται:
- Εξωτερική ακτινοβολία στην περιοχή του κεφαλιού ή του λαιμού, κυρίως κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας
- Γενετική προδιάθεση (κληρονομικότητα), ιδιαίτερα για το μυελοειδή καρκίνο του θυρεοειδούς
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Πολλοί ασθενείς με καρκίνο του θυρεοειδούς δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα. Οι ασθενείς αυτοί συνήθως ανακαλύπτουν τυχαία ένα οζίδιο στο θυρεοειδή αδένα μετά από μία φυσική εξέταση ρουτίνας ή κάποια απεικονιστική εξέταση του λαιμού που έγινε για διαφορετικό λόγο.
- Κάποιοι ασθενείς αντιλαμβάνονται μία μάζα που μεγαλώνει σταδιακά στο μπροστινό μέρος του λαιμού τους, η οποία συνήθως μετακινείται όταν καταπίνουν.
- Κάποιες φορές η μάζα αυτή μπορεί να προκαλέσει πόνο.
Σε κάθε περίπτωση, η ανεύρεση ενός οζιδίου στο λαιμό πρέπει να αναφερθεί στο γιατρό, ακόμη και αν δεν υπάρχουν συμπτώματα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Αρχικά, ο γιατρός σας (ενδοκρινολόγος) χρειάζεται να πάρει ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και να κάνει μία προσεκτική φυσική εξέταση, κυρίως του θυρεοειδούς αδένα. Εάν βρεθούν οζίδια του θυρεοειδούς, ο γιατρός συστήνει ορισμένες εξετάσεις:
- Αναλύσεις αίματος για μέτρηση των ορμονών που ελέγχουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς ή που παράγονται από αυτόν (TSH, T4, T3)
- Υπερηχογράφημα τραχήλου/θυρεοειδούς, όπου φαίνεται το σχήμα και το μέγεθος του όζου του θυρεοειδούς, καθώς και η πιθανή παρουσία ύποπτων λεμφαδένων στον τράχηλο.
- Σπινθηρογράφημα του θυρεοειδούς αδένα, το οποίο δείχνει το σχήμα, το μέγεθος και τη λειτουργία του αδένα και των οζιδίων.
Για να ελεγχθεί αν το οζίδιο είναι κακόηθες χρησιμοποιείται η ειδική ανώδυνη εξέταση:
- Παρακέντηση του οζιδίου του θυρεοειδούς με λεπτή βελόνα. Η παρακέντηση μπορεί να γίνει είτε απευθείας με κλινική ψηλάφηση του όζου είτε με τη βοήθεια του υπερηχοτομογράφου (κατευθυνόμενη).
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;
- Εάν οι παραπάνω εξετάσεις δείξουν ότι το οζίδιο είναι καλοήθες, ο ασθενής παρακολουθείται τακτικά και λαμβάνει την κατά περίπτωση φαρμακευτική αγωγή.
- Όταν υπάρχει υποψία για καρκίνο του θυρεοειδούς από τα ευρήματα των παραπάνω εξετάσεων συνίσταται η παραπομπή του ασθενούς σε έναν έμπειρο χειρουργό εξειδικευμένο στην ενδοκρινολογική χειρουργική:
Για τους περισσότερους καρκίνους του θυρεοειδούς η διάγνωση γίνεται έγκαιρα και μπορούν να θεραπευθούν εύκολα και ολοκληρωτικά με τη χειρουργική επέμβαση.
Χειρουργική Επέμβαση Θυρεοειδούς
Κατά τη χειρουργική επέμβαση μπορεί να αφαιρεθεί μέρος ή ολόκληρος ο θυρεοειδής αδένας. Συνήθως, γίνεται σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή (neartotalthyroidectomy), η οποία εξασφαλίζει την ίαση τόσο της καλοήθειας, όσο και των περισσότερων περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς. Σε μερικές περιπτώσεις απαιτείται καθαρισμός των λεμφαδένων της γύρω περιοχής. Σε περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς, μπορεί να χορηγηθεί προφυλακτικά ραδιενεργό ιώδιο, το οποίο καταστρέφει τυχόν καρκινικά κύτταρα που έχουν απομείνει.
Η χειρουργική επέμβαση του θυρεοειδούς αποτελεί μία λεπτή επέμβαση. Σήμερα η ομάδα μας εφαρμόζει μια νέα τεχνική, που την ονομάζουμε μη ενδοσκοπική, ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση (non–endoscopicminimalinvasivesurgery). Μεταξύ άλλων, στη τεχνική αυτή, η τομή γίνεται ψηλότερα από ότι συνηθιζόταν στο παρελθόν, αλλά είναι πολύ μικρή, εξασφαλίζοντας ένα σχεδόν ανεπαίσθητο σημάδι. Ο ασθενής έχει ελάχιστο πόνο και η διάρκεια νοσηλείας είναι μία ημέρα μετά την επέμβαση.
Οι επιπλοκές μετά από τη χειρουργική επέμβαση είναι σπάνιες στα χέρια έμπειρων χειρουργών ενδοκρινών αδένων. Περιλαμβάνουν βραχνάδα της φωνής, αιμορραγία, δυσκολία στην κατάποση, μούδιασμα του δέρματος του λαιμού και χαμηλό ασβέστιο. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, χρησιμοποιείται διεγχειρητική παρακολούθηση των νεύρων των φωνητικών χορδών με ειδικά μηχανήματα (intraoperativemonitoring). Επιπλέον χρησιμοποιείται η τεχνολογία της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, όπως οι τομές με υπερήχους κλπ.
Τέλος, όλοι οι ασθενείς λαμβάνουν διά βίου θεραπεία υποκατάστασης της θυροξίνης με τις υποδείξεις του ενδοκρινολόγου, ο οποίος και παρακολουθεί τον ασθενή μετεγχειρητικά.
Aπο τον Καθηγητή Χειρουργικής Δημήτριο Λινό
