Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια του ενδοκρινικού συστήματος με τις γυναίκες να προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες, σε αναλογία 3 προς 1, κύρια στις ηλικίες μεταξύ 25 και 65 ετών και τον ισόβιο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου 0,8 και 0,3 για το γυναικείο και το αντρικό φύλο αντίστοιχα.
Ο Εξειδικευμένος Χειρουργός Θυρεοειδούς και Ενδοκρινών Αδένων, Εμμανουήλ Τσίγκος απαντά στις ερωτήσεις μας.
Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες κινδύνου;
Είναι το γυναικείο φύλο, η έκθεση στην πυρηνική ή σε μεγάλες δόσεις θεραπευτικής ακτινοβολίας στον τράχηλο και συγκεκριμένα γενετικά σύνδρομα.
Υπάρχει διαχωρισμός στις βασικές μορφές του καρκίνου του θυρεοειδούς;
Η θυρεοειδική κακοήθεια ταξινομείται βάσει της προέλευσής της. Έχουμε τις βλάβες που προέρχονται από τα θυλακιώδη κύτταρα του αδένα που αφορούν τη μέγιστη πλειοψηφία των περιπτώσεων (Θηλώδης – θυλακιώδης τύπος) και τις αντίστοιχες από τα μη θυλακιώδη (μυελοειδές καρκίνωμα, το λέμφωμα, το τεράτωμα και οι σπανιότατες μεταστάσεις από άλλα όργανα).
Αφού τεθεί η ένδειξη από την ενδοκρινολογική ομάδα, ποια είναι η θεραπεία;
Η θεραπεία είναι χειρουργική για όλους τους τύπους θυρεοειδικής κακοήθειας (εξαιρείται το λέμφωμα) και έχει δύο συνιστώσες:
Την ολική θυρεοειδεκτομή με μηδενικό λειτουργικό μετεγχειρητικό υπόλειμμα (κλασική ή ελάχιστα επεμβατική με χρήση ενδοσκοπικών εργαλείων MIVAT/TOETVA) και προστασία των παραθυρεοειδών αδένων και των άνω – κάτω λαρυγγικών νεύρων. Σε όλα τα μείζονα Κέντρα Χειρουργικής Θυρεοειδούς ανά τον κόσμο, όπως και στο αντίστοιχο του Metropolitan General η διατήρηση των σημαντικότατων αυτών δομών γίνεται με χρήση τεχνικών ανοσοφθορισμού και συνεχούς καταγραφής της φώνησης διεγχειρητικά.
Την εξαίρεση των λεμφαδένων του τραχήλου (κεντρικός ή/και πλάγιος ετερόπλευρος ή αμφοτερόπλευρος λειτουργικός ριζικός λεμφαδενικός καθαρισμός) όταν ανευρίσκεται νόσος και σε αυτούς ή υπάρχει σαφής κλινικοεργαστηριακή ή/και απεικονιστική υποψία.
Στον κεντρικό καθαρισμό που πραγματοποιείται από τη μικρή τομή της θυρεοειδεκτομής, αφαιρούνται οι λεμφαδένες που εντοπίζονται ανατομικά πίσω από τον θυρεοειδή και μεταξύ των 2 κοινών καρωτίδων, του υοειδούς οστού και της στερνικής εντομής, ενώ παράλληλα προστατεύονται οι παραθυρεοειδείς αδένες και τα λαρυγγικά νεύρα.
Στον πλάγιο λεμφαδενικό καθαρισμό αφαιρούνται οι λεμφαδένες και ο κυτταρολιπώδης ιστός της μιας πλάγιας ή και των δύο πλαγίων τραχηλικών χωρών επί τα εκτός των καρωτίδων. Η επέμβαση αυτή πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο χειρουργό ενδοκρινών αδένων, διότι από την εν λόγω ανατομική περιοχή διέρχονται μείζονα αγγεία – λεμφαγγεία και πολύ σημαντικά νεύρα για τη λειτουργία του οργανισμού, όπως το βραχιόνιο πλέγμα (νεύρωση του άνω άκρου), το φρενικό νεύρο (νευρώνει το διάφραγμα και άρα είναι εξαιρετικά σημαντικό για τις αναπνευστικές κινήσεις), το υπογλώσσιο (κινεί τη γλώσσα), το παραπληρωματικό (νευρώνει τον τραπεζοειδή και τον στερνοκλειδομαστοειδή μυ, απαραίτητοι για την ανύψωση της ωμοπλάτης) και το πνευμονογαστρικό νεύρο (νευρώνει τον πεπτικό σωλήνα, την καρδιά και τον λάρυγγα).
Πόσο διαρκεί η νοσηλεία, ποια η μετεγχειρητική πορεία και τα ποσοστά επιτυχίας;
Σε κάθε περίπτωση η νοσηλεία δεν υπερβαίνει τις 24 ώρες. Ο ασθενής μετά από την επέμβαση και την οποιαδήποτε συμπληρωματική θεραπεία στην οποία υποβληθεί (καταστολή TSH +/- θεραπευτική χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου), τίθεται σε τακτική παρακολούθηση από τη θεράπουσα ενδοκρινολογική ομάδα.
Εφόσον ακολουθηθεί το σωστό θεραπευτικό πρωτόκολλο και η επέμβαση διενεργηθεί από εξειδικευμένο χειρουργό στην ογκολογική χειρουργική των ενδοκρινών αδένων η πρόγνωση είναι στη μέγιστη πλειοψηφία των περιπτώσεων (99%) άριστη και το αποτέλεσμα η ίαση.
Από τον Γενικό Χειρουργό Εμμανουήλ Τσίγκο, Εξειδικευμένο Χειρουργό Θυρεοειδούς και Ενδοκρινών Αδένων (www.thyroid-surgery.gr)
