Νεότερες εξελίξεις στη διάγνωση και θεραπεία του
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου (ΚΠΕ) αντιπροσωπεύει τον τρίτο σε συχνότητα καρκίνο και στα δυο φύλα. Υπολογίζεται ότι ένας στους 23 άνδρες και μία στις 25 γυναίκες θα έλθουν αντιμέτωποι με τη νόσο κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής τους. Ο Δρ Παναγιώτης Σκιαδάς μας ενημερώνει για τη σύγχρονη διαγνωστική και θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου.
– Μπορούμε να προλάβουμε τον καρκίνο του παχέος εντέρου και με ποιες διαγνωστικές μεθόδους;
Η έγκαιρη διάγνωση είναι θεμελιώδους σημασίας για την αποτελεσματική θεραπεία του ΚΠΕ.
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος επιτρέπει την πρώιμη διάγνωση καθώς και την ιχνηλάτηση των ατόμων που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης ΚΠΕ.
Η κολονοσκόπηση αποτελεί τη ναυαρχίδα των εξετάσεων για την αποκάλυψη του ΚΠΕ, αφού δίνει τη δυνατότητα διάγνωσης σε πρώιμο στάδιο, αλλά και αφαίρεσης πολυπόδων πριν εξελιχθούν σε καρκίνο. Τελευταία, ως ηλικία έναρξης των κολονοσκοπήσεων συστήνονται τα 45 έτη.
Τα tests ανίχνευσης αίματος στα κόπρανα συνεισφέρουν σημαντικά στη διάγνωση του ΚΠΕ. Εκτός από τα κλασικά, υπάρχουν σήμερα στο εμπόριο και tests, που εντοπίζουν «θραύσματα» του DNA των καρκινικών κυττάρων στα κόπρανα.
Η ψηφιακή κολονογραφία είναι μια νέα τεχνική, η οποία, με τη συνδρομή του υπολογιστή, αποδίδει εικόνες παρόμοιες με αυτές της κολονοσκόπησης. Είναι λιγότερο επεμβατική και εξίσου αξιόπιστη. Η προετοιμασία είναι ίδια με αυτή της κολονοσκόπησης, δεν απαιτεί συνήθως καταστολή και ολοκληρώνεται σε 10 λεπτά. Εντούτοις, μικροί επίπεδοι πολύποδες ή καρκίνοι ενδέχεται να διαφύγουν. Μειονεκτήματά της είναι, επίσης, η έκθεση σε ακτινοβολία και η αδυναμία λήψης βιοψιών.
– Υπάρχει κληρονομικότητα στον καρκίνο του παχέος εντέρου;
Σε ένα ποσοστό 5-10%, ο καρκίνος παχέος εντέρου συνδέεται με κληρονομικά σύνδρομα. Όμως οι μεταλλάξεις στο DNA, που ευθύνονται για την ανάπτυξη ΚΠΕ, μπορούν να αναδειχθούν με γονιδιακό έλεγχο, ώστε να ακολουθήσει η κατάλληλη θεραπεία.
– Πώς αντιμετωπίζεται χειρουργικά ο καρκίνος του παχέος εντέρου, γιατρέ;
Τις τελευταίες δεκαετίες το θεραπευτικό οπλοστάσιο απέναντι στον ΚΠΕ έχει εμπλουτιστεί εντυπωσιακά. Η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (λαπαροσκοπική και ρομποτική) εξασφαλίζει λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο, μικρότερης διάρκειας νοσηλεία και ταχύτερη ανάρρωση σε σύγκριση με την κλασική μέθοδο της τομής στην κοιλιά («λαπαροτομία»). Μειονέκτημά της είναι το υψηλό κόστος και η μεγάλη εξειδίκευση και εμπειρία που οφείλει να έχει η χειρουργική ομάδα.
Ορισμένοι όγκοι του τελικού τμήματος του παχέος εντέρου («ορθού») μπορούν να αφαιρεθούν χωρίς τομή διαμέσου του πρωκτού. Επιπλέον, με την κατάλληλη αγωγή (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία) μεγάλοι όγκοι της ίδιας περιοχής συρρικνώνονται και καθίστανται χειρουργικά εξαιρέσιμοι, πράγμα που μεταφράζεται σε αποφυγή της μόνιμης «παρά φύσει έδρας».
Σε περιπτώσεις προχωρημένου ΚΠΕ, χρησιμοποιείται σήμερα η λεγόμενη «στοχευμένη θεραπεία», που αποβλέπει στην επιλεκτική καταστροφή των καρκινικών κυττάρων χωρίς να θίγονται τα υγιή.
– Ακούμε συχνά τελευταία για την ανοσοθεραπεία…
Είναι η πιο πρόσφατη επανάσταση στη θεραπεία του ΚΠΕ, η οποία στρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς ενάντια στα καρκινικά κύτταρα. Αν και βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της έρευνας, υπάρχει αισιοδοξία ότι στο μέλλον θα αναπτυχθεί ένα είδος εμβολίου που θα ενισχύει την άμυνα του οργανισμού απέναντι στον ΚΠΕ.
Ωστόσο, επί του παρόντος και παρά τις θεαματικές προόδους στη θεραπευτική προσέγγιση, η έγκαιρη διάγνωση εξακολουθεί να συνιστά το «κλειδί» για τη ριζική αντιμετώπιση του ΚΠΕ.
