Ο καρκίνος του μαστού είναι μία συχνή κακοήθεια καθώς αφορά 1 στις 8 γυναίκες, ένα ποσοστό που αγγίζει το 12%. Εντούτοις τα επιστημονικά δεδομένα αναφέρουν ότι η έγκαιρη διάγνωση σε πρώιμο στάδιο φτάνει τα ποσοστά ίασης μέχρι και 97%. Η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί κομβικό σημείο στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού.
Στόχος του χειρουργού είναι η ύψιστη ογκολογική ασφάλεια σε συνδυασμό με ένα άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα για την ασθενή, μας τονίζει η Χειρουργός Μαστού, Αικατερίνη Μπακάλη.
Τι σημαίνει ογκολογική ασφάλεια και πώς εξασφαλίζεται;
Με τον όρο ογκολογική ασφάλεια αναφερόμαστε στην αφαίρεση του όγκου επί υγιών ορίων, χωρίς κανένα συμβιβασμό για το μέγεθος του όγκου που θα πρέπει να αφαιρεθεί. Παλαιότερα διενεργούνταν ακρωτηριαστικές επεμβάσεις με αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας ζωής της ασθενούς, τόσο για αισθητικούς όσο και για πρακτικούς λόγους.
Σήμερα νέες χειρουργικές τεχνικές μας επιτρέπουν να ενσωματώσουμε αρχές ογκολογικής χειρουργικής με τεχνικές πλαστικής χειρουργικής, με σκοπό να προσφέρουμε στις γυναίκες χειρουργικά ογκολογική ασφάλεια και συγχρόνως καλό αισθητικό αποτέλεσμα.
Τι καθοδηγεί κάθε φορά το χειρουργικό πλάνο;
Η έκταση της νόσου, δηλαδή το μέγεθος του όγκου, το σημείο εντόπισής του όπως και το ποσοστό των εστιών που μπορεί να συνυπάρχουν, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη χειρουργική αντιμετώπισή του.
Η τελική επιλογή του χειρουργικού πλάνου γίνεται υπό την καθοδήγηση του χειρουργού λαμβάνοντας πάντα υπόψιν τις εξατομικευμένες επιθυμίες και ανάγκες της ασθενούς.
Όταν υπάρχει η δυνατότητα μιας συντηρητικής επέμβασης, εφόσον μας το επιτρέπει η διάμετρος και η θέση της αλλοίωσης, πραγματοποιούμε μία ογκεκτομή ή μία ευρεία εκτομή, την τεταρτεκτομή. Ο χειρουργός μαστού χρησιμοποιεί με ειδικές τεχνικές, αυτόλογο τοπικό κρημνό ή και δέρμα για να καλύψει το έλλειμμα που έχει δημιουργηθεί. Σε περίπτωση που το μέγεθος του μαστού είναι μικρό υπάρχει εναλλακτικά η τεχνική της λιπομεταφοράς, δηλαδή η μεταφορά λίπους από κάποιο άλλο μέρος του σώματος στον μαστό. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης μπορούμε να κάνουμε διεγχειρητική χρήση υπερήχων, δηλαδή να ελέγξουμε υπερηχογραφικά μετά την αφαίρεση του όγκου τα όριά του και αν αυτά είναι επαρκή. Σε περίπτωση που ο όγκος αυτός δεν είναι ορατός υπερηχογραφικά πραγματοποιούμε μία μαστογραφία στο παρασκεύασμα που αφαιρέσαμε ελέγχοντας πάλι τα όρια εκτομής του.
Παλαιότερα πραγματοποιούνταν μόνον ριζικές μαστεκτομές, δηλαδή ολική αφαίρεση του μαστού με το δέρμα, τη θηλή και το μαζικό παρέγχυμα για την αντιμετώπιση κακοήθειας του μαστού. Αυτή η εμπειρία για κάθε γυναίκα ήταν και είναι τραυματική με πολλαπλές επιπτώσεις τόσο ψυχολογικές όσο και σωματικές. Η ογκοπλαστική χειρουργική έρχεται να διαδραματίσει βασικό ρόλο στην αποκατάσταση του προβλήματος.
Ποιες είναι οι σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές;
Σήμερα εφαρμόζουμε σύγχρονες τροποποιημένες τεχνικές, όπως την μαστεκτομή με διατήρηση του δέρματος (skin sparing mastectomy) και την τεχνική με διατήρηση της θηλής και της θηλαίας άλω (nipple sparing mastectomy). Η αποκατάσταση του μαζικού αδένα μπορεί να γίνει άμεσα, είτε με την τοποθέτηση ειδικών ενθεμάτων, τα οποία προσαρμόζονται στο επιθυμητό μέγεθος, είτε με τη χρήση ιστικών διατατήρων και οριστική αποκατάσταση με ενθέματα σε δεύτερο χρόνο.
Στη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού θεμελιώδη θέση κατέχει η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού, του πρώτου μασχαλιαίου λεμφαδένα που μεταναστεύουν τα καρκινικά κύτταρα. Η σήμανσή του γίνεται προεγχειρητικά με την έγχυση μικρής ποσότητας ενός ραδιοϊσοτόπου (Tc99m-ραδιενεργό ισότοπο) είτε με τη χρήση μπλε χρωστικής ουσίας κάτω από το δέρμα. Το βασικό της πλεονέκτημα είναι ότι αποφεύγονται οι ανεπιθύμητες επιπλοκές σε γυναίκες που μπορούν να αποφύγουν τον πλήρη λεμφαδενικό καθαρισμό, όπως το λεμφοίδημα και τη διαταραχή της κινητικότητας του άνω άκρου.
Οι σύγχρονες θεραπείες μας ενθαρρύνουν ώστε να εξελισσόμαστε και να προσαρμοζόμαστε στις απαιτήσεις των καιρών, δίνοντας με αυτό τον τρόπο ένα αισιόδοξο μήνυμα στις ασθενείς μας. Σκοπός είναι η επανάκτηση του υπέρτατου αγαθού της υγείας και η επάνοδος στην καθημερινότητά τους με αξιοπρέπεια και ψυχική ευημερία.
Από την Χειρουργό Μαστού, Αικατερίνη Μπακάλη (www.gynbreastathens.gr)
