Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι η συχνότερη κακοήθεια του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος στο Δυτικό κόσμο. Πρόκειται για μια ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων στο ενδομήτριο, την εσωτερική επένδυση δηλαδή της κοιλότητας της μήτρας.
Ο Δρ Κωνσταντίνος Λαθουράς, μας επισημαίνει πως στα αρχικά στάδια της νόσου η αντιμετώπιση μπορεί να γίνει αποτελεσματικά με προηγμένες επεμβατικές τεχνικές, με την εφαρμογή της ρομποτικής ή λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, με καρκίνο ενδομητρίου αρχικού σταδίου και επιθυμία διατήρησης της γονιμότητας, είναι δυνατή η προσωρινή συντηρητική αντιμετώπιση της νόσου, με γνώμονα πάντα την ογκολογική ασφάλεια και μέσω διεπιστημονικής προσέγγισης.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου;
Συχνότερα εμφανίζεται σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και η διάγνωσή του γίνεται συνήθως σε αρχικά στάδια της νόσου. Αυξημένο κίνδυνο για να νοσήσουν από καρκίνο του ενδομητρίου διατρέχουν οι γυναίκες άνω των 50 ετών, όσες έχουν λάβει θεραπεία με οιστρογόνα (στο πλαίσιο ορμονικής υποκατάστασης) ή ταμοξιφαίνη (ως θεραπεία συντήρησης σε καρκίνο μαστού), οι γυναίκες που πάσχουν από σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, καθώς και οι γυναίκες με αυξημένο ποσοστό υποδόριου λίπους. Τέλος, υπάρχουν σπάνια γενετικά σύνδρομα (σύνδρομο Lynch), των οποίων οι μεταλλάξεις προδιαθέτουν για την εμφάνιση καρκίνου του ενδομητρίου, αλλά και παχέος εντέρου, ωοθηκών και άλλων τύπων.
Ποια είναι τα βασικότερα συμπτώματα του καρκίνου του ενδομητρίου;
Καθώς δεν υπάρχει αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης της νόσου, είναι μείζονος σημασίας η επαγρύπνηση για την έγκαιρη ανίχνευση των συμπτωμάτων της. Τα συνηθέστερα συμπτώματα αφορούν ανώμαλη αιμόρροια από τον κόλπο. Σε γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, η αλλαγή στην ποσότητα του αίματος και τη διάρκεια της έμμηνης ρύσης, καθώς και η αιμορραγία μεταξύ περιόδων είναι συμπτώματα που απαιτούν διερεύνηση από ειδικό. Μετά την εμμηνόπαυση, κάθε εκροή αίματος από τον κόλπο χρήζει ελέγχου από γυναικολόγο. Σπανιότερα, η απώλεια βάρους, το αίσθημα κόπωσης, ο χρόνιος πόνος ή το αίσθημα βάρους στην πύελο ή την οσφύ μπορεί να είναι τα μοναδικά συμπτώματα της νόσου.
Πώς διαγιγνώσκεται ο καρκίνος του ενδομητρίου;
Η αρχική διερεύνηση των συμπτωμάτων περιλαμβάνει πάντα την κλινική εξέταση και απεικόνιση των έσω γεννητικών οργάνων με υπερηχογράφημα. Αναλόγως των ευρημάτων, μπορεί να χρειαστεί η λήψη βιοψίας από το ενδομήτριο ώστε να τεθεί η διάγνωση, είτε με τη διαδικασία της απόξεσης, είτε της υστεροσκόπησης. Σε περίπτωση που η βιοψία δείξει την ύπαρξη καρκίνου του ενδομητρίου, κάθε γυναίκα θα πρέπει να απευθυνθεί σε ειδικό Γυναικολόγο – Ογκολόγο, ο οποίος θα συντονίσει την ενδεδειγμένη θεραπεία. Μετά την επιβεβαίωση της διάγνωσης, η ασθενής υποβάλλεται σε απεικονιστικό έλεγχο με αξονική και μαγνητική τομογραφία, για τη σταδιοποίηση της νόσου.
Τι πρέπει να κάνει η γυναίκα που θα διαγνωστεί με καρκίνο του ενδομητρίου;
Καθώς η διάγνωση στην πλειοψηφία των περιπτώσεων γίνεται σε αρχικά στάδια, πυλώνας της θεραπείας του καρκίνου του ενδομητρίου είναι η ολική υστερεκτομή (μετά των εξαρτημάτων) που συνοδεύεται από βιοψία ή εκτομή λεμφαδένων. Πρόκειται για μια χειρουργική επέμβαση που πλέον διενεργείται με ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές μεθόδους (λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά) ή ανοιχτά, αν κρίνεται απαραίτητο. Δεδομένου του τεκμηριωμένου ογκολογικού οφέλους όλων των χειρουργικών τεχνικών βάσει μελετών, οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές προτιμώνται, αφού συνδέονται με χαμηλότερα ποσοστά μετεγχειρητικών επιπλοκών. Καθώς η νόσος μεθίσταται κυρίως μέσω των λεμφαδένων, η βιοψία των λεμφαδένων με την τεχνική του λεμφαδένα – φρουρού ή και η εκτομή τους, όταν αυτό απαιτείται, μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες τόσο για την πρόγνωση της ασθενούς όσο και για την ανάγκη χορήγησης επικουρικής θεραπείας μετεγχειρητικά.
Ιδίως στην τεχνική του λεμφαδένα φρουρού, οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι και κυρίως η ρομποτική – λαπαροσκοπική χειρουργική, επιτρέπουν την ασφαλή και ακριβή εντόπιση του λεμφαδένα με τις ελάχιστες δυνατές επιπλοκές. Σε περιπτώσεις με διασπορά της νόσου στην περιτοναϊκή κοιλότητα, μπορεί να απαιτηθεί η διενέργεια ενός υπερριζικού χειρουργείου με στόχο την πλήρη εκτομή της νόσου. Κάθε θεραπεία καθορίζεται από το ογκολογικό συμβούλιο για τη βέλτιστη και εξατομικευμένη θεραπευτική αγωγή.
Από τον Χειρουργό Γυναικολόγο Ογκολόγο Δρ Κωνσταντίνο Λαθουρά, (www.lathourasoncology.gr)
