Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος μεταξύ ανδρών και γυναικών, με τη συχνότητα εμφάνισής του μάλιστα να αυξάνεται τα τελευταία χρόνια στις ηλικίες άνω των 50 ετών, γεγονός που συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τον δυτικό τρόπο ζωής. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, τα ποσοστά εμφάνισης του καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνονται και σε νεαρούς ενήλικες (ηλικίας <50 ετών) σε πολλές χώρες.
Ο Δρ Κωνσταντίνος Τσιμογιάννης εξειδικευμένος στη χειρουργική παχέος εντέρου και πρωκτού στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ουψάλας στη Σουηδία, απαντά στις ερωτήσεις μας.
Ποιοι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα ανάπτυξης ορθοκολικού καρκίνου;
Η ηλικία άνω των 50, ιστορικό άλλων μορφών καρκίνου, οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, οι πολύποδες του παχέος εντέρου, ιστορικό ελκώδους κολίτιδας ή νόσου του Crohn.
Τι συμπτώματα παρουσιάζει;
Οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Ωστόσο, όσο ο όγκος αυξάνεται, ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει ορισμένα συμπτώματα, όπως, αλλαγή στις συνήθειες της τουαλέτας (εναλλαγές μεταξύ διάρροιας ή δυσκοιλιότητας), της μορφής των κοπράνων (π.χ. στενά κόπρανα), αίμα στα κόπρανα, απώλεια βάρους, αναιμία και άλλα προβλήματα, όπως εμετός, κράμπες, φούσκωμα ή αίσθημα ατελούς κένωσης.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Σε υποψία ορθοκολικού καρκίνου, ο γιατρός, αφού εξετάσει το ιατρικό και οικογενειακό ιστορικό του ασθενούς και τα συμπτώματα, θα πραγματοποιήσει κλινική εξέταση. Ανάλογα με την περίπτωση, ο γιατρός θα συστήσει συμπληρωματικές εξετάσεις, που περιλαμβάνουν εξετάσεις αίματος, κολονοσκόπηση, αξονική τομογραφία και κατά περίπτωση μαγνητική (για σταδιοποίηση της νόσου).
Είναι σημαντική η σταδιοποίηση της νόσου…
Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες μετά τη διάγνωση του καρκίνου είναι κατά πόσο η νόσος έχει εξαπλωθεί (μετάσταση), πέρα από την αρχική της θέση. Ο έλεγχος με την αξονική και τη μαγνητική τομογραφία θα μας βοηθήσουν στη σταδιοποίηση πριν το χειρουργείο και στο σωστό σχεδιασμό της αντιμετώπισης.
Τα στάδια του καρκίνου του παχέος εντέρου περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
Στάδιο Ι: Ο καρκίνος έχει διεισδύσει στα μεσαία στρώματα του τοιχώματος του παχέος εντέρου, αλλά όχι μέσα από αυτό.
Στάδιο II: Ο καρκίνος έχει διεισδύσει στο μυϊκό τοίχωμα του παχέος εντέρου.
Στάδιο ΙΙΙ: Ο καρκίνος έχει προχωρήσει σε λεμφαδένες κοντά στο παχύ έντερο και στο ορθό.
Στάδιο IV: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες και σε άλλες θέσεις στο σώμα, όπως στο ήπαρ, τους πνεύμονες ή στην επένδυση της κοιλιάς (περιτόναιο).
Πώς τον αντιμετωπίζουμε;
Συνεκτιμώντας όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που προέκυψαν από τον κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο, την εντόπιση και φυσικά τη σταδιοποίηση του όγκου, ο χειρουργός καταρτίζει το κατάλληλο και εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας του ασθενούς, βασισμένο στα σύγχρονα πρωτόκολλα αντιμετώπισης του καρκίνου (που εφαρμόζονται σε παγκόσμιο επίπεδο). Η παρουσία εξειδικευμένης ομάδας χειρουργού, ογκολόγων και ακτινοθεραπευτών διασφαλίζει την καθολική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του κάθε ασθενούς, βελτιστοποιώντας την πορεία του.
Με ποιο τρόπο χειρουργείται;
Η ρομποτική κολεκτομή είναι η πιο εξελιγμένη μέθοδος ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής. Μας επιτρέπει να χειρουργούμε με μεγαλύτερη ακρίβεια, ευελιξία και έλεγχο, σε σχέση με την κλασσική λαπαροσκόπηση. Αυτό επιτυγχάνεται με τη βοήθεια του ρομποτικού συστήματος da Vinci. Τα ρομποτικά εργαλεία σπάνε και ακολουθούν τις κινήσεις του καρπού και έχουν μεγάλη ευελιξία κίνησης, με συνέπεια οι χειρουργικοί χειρισμοί να είναι πολύ ελεγχόμενοι και ακριβείς.
Η λαπαροσκοπική κολεκτομή γίνεται χωρίς μεγάλη τομή, με ειδικά εργαλεία και κάμερες (λαπαροσκόπια) που τοποθετούνται στην κοιλιά μέσω μικρών οπών.
Τα πλεονέκτημα και των δύο αυτών μεθόδων είναι:
- Το μικρότερο χειρουργικό τραύμα
- Η μικρότερη απώλεια αίματος
- Η ταχύτερη αποκατάσταση της λειτουργίας του εντέρου
- Ο μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος
Υπάρχει όμως και η Ανοιχτή κολεκτομή για έναν αριθμό ασθενών που ενδέχεται να μην είναι δυνατόν να διενεργηθεί λαπαροσκοπική ή ρομποτική κολεκτομή, όπως παχύσαρκοι ή με ιστορικό προηγούμενων πολλαπλών επεμβάσεων στην κοιλιά, που ίσως έχουν δημιουργήσει πολλές συμφύσεις, αιμορραγικά προβλήματα κατά τη διάρκεια της επέμβασης και η αδυναμία λήψης καθαρής εικόνας της ανατομίας των οργάνων της κοιλιάς μέσω της κάμερας. Σε αυτή την περίπτωση ο χειρουργός θα προχωρήσει σε ανοιχτή επέμβαση.
Από τον Γενικό Χειρουργό Δρ Κωνσταντίνο Τσιμογιάννη (www.tsimogiannis-surgery.gr)
