Ο καρκίνος των όρχεων είναι η πιο συχνή κακοήθεια σε νέους άνδρες 15-40 ετών. Θεωρείται η πλέον θεραπεύσιμη μορφή καρκίνου του ουροποιητικού συστήματος και τα ποσοστά επιβίωσης ακόμα και σε προχωρημένα στάδια αγγίζουν το 100%. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συνεργασία Ουρολόγου και Παθολόγου – Ογκολόγου σε Κέντρο αναφοράς, ώστε να εξασφαλιστεί η βέλτιστη θεραπεία και παρακολούθηση.
Για τον ρόλο της διεπιστημονικής αντιμετώπισής του μας μιλά ο Ογκολόγος – Παθολόγος Δρ Παναγιώτης Βλαχοστέργιος, που σε συνεργασία με τον Καθηγητή Ουρολογίας Δρ. Βασίλειο Τζώρτζη, στην Ουρολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας αντιμετωπίζουν επιτυχώς δεκάδες ασθενών.
Καταρχάς να δούμε τι συμπτώματα παρουσιάζει ο καρκίνος των όρχεων;
Τα συμπτώματα του καρκίνου των όρχεων περιλαμβάνουν συνήθως πόνο, οίδημα ή σβώλους στους όρχεις ή στην περιοχή των βουβώνων, πόνο βαθιά στην κοιλιά ή τη βουβωνική χώρα, ξαφνική συλλογή υγρού στο όσχεο, πόνο στην πλάτη. Συνήθως, οι όγκοι στους όρχεις ανακαλύπτονται τυχαία από τον ίδιο τον ασθενή, κατά τη διάρκεια αυτοεξέτασης, με βασικό σύμπτωμα κάποια σκληρία στον όρχι. Εάν τα σημεία και τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από δύο εβδομάδες, θα πρέπει να συμβουλευτούν τον γιατρό τους.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο των όρχεων;
Αν και έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για την αιτιοπαθογένεια της νόσου, ωστόσο παραμένει ουσιαστικά άγνωστη. Κατά καιρούς έχουν ενοχοποιηθεί διάφοροι παράγοντες, όπως κακώσεις και τραύματα στην περιοχή, επανειλημμένες λοιμώξεις, η χορήγηση οιστρογόνων ή αντιανδρογόνων στη μητέρα κατά τη διάρκεια της κύησης, η έκθεση σε διάφορες ουσίες και η μικρολιθίαση του όρχι.
Η μόνη αποδεδειγμένη σχέση είναι αυτή μεταξύ κρυψορχίας και ανάπτυξης καρκίνου του όρχεως. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει πως τα αγόρια με κρυψορχία έχουν 3-15 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του όρχι. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του όρχι, ή ιστορικό καρκίνου στον αντίπλευρο όρχι.
Πώς αντιμετωπίζεται ο καρκίνος των όρχεων; Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;
Ιστολογικά, ο καρκίνος των όρχεων διακρίνεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, το σεμίνωμα και τους μη σεμινωματώδεις όγκους. Η ορχεκτομή είναι κλειδί για την αντιμετώπιση της εντοπισμένης νόσου.
Σε περιπτώσεις που συνοδεύονται από παρουσία διογκωμένων λεμφαδένων, η συστηματική χημειοθεραπεία και ο οπισθοπεριτοναϊκός λεμφαδενικός καθαρισμός, ιδιαίτερα σε μη σεμινωματώδεις όγκους των όρχεων, είναι θεραπευτικοί χειρισμοί κεφαλαιώδους σημασίας.
Η οπισθοπεριτοναϊκή λεμφαδενεκτομή διενεργείται μετά την ολοκλήρωση της χημειοθεραπείας, όταν ανιχνεύεται υπολειπόμενη νόσος με συγκεκριμένα απεικονιστικά κριτήρια.
Δεδομένης της πολύωρης διάρκειας της επέμβασης καθώς και των πιθανών επιπλοκών, οι οποίες μπορεί να εμφανιστούν μετεγχειρητικά μέχρι και στο ένα τέταρτο των ασθενών, (π.χ. ατελεκτασία, πνευμονίτιδα, ειλεός, λεμφοκήλη, κοιλιοκήλη, παγκρεατίτιδα), θα πρέπει να διενεργείται από έμπειρο, εξειδικευμένο χειρουργό ουρολόγο σε κέντρο αναφοράς με εκτεταμένη εμπειρία στη διαχείριση αυτού του νοσήματος. Ένα τέτοιο αποτελεί η Ουρολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας, όπου την τελευταία δεκαετία έχουν χειρουργηθεί περισσότεροι από 150 ασθενείς από όλη την Ελλάδα με μέση ηλικία διάγνωσης τα 31 χρόνια. Στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών αυτών (97%) επιτεύχθηκε πλήρης εξαίρεση (με αρνητικά όρια εκτομής) και οι ασθενείς πήραν εξιτήριο μέσα σε μια εβδομάδα.
Ποιος είναι ο ρόλος της χημειοθεραπείας;
Η χημειοθεραπεία είναι ο δεύτερος πυλώνας μιας επιτυχημένης ογκολογικής έκβασης.
Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις η νόσος είναι χημειοευαίσθητη σε συνδυασμούς χημειοθεραπευτικών φαρμάκων με βάση την πλατίνα, απαιτείται εκτεταμένη εμπειρία και γνώση πάνω στη χρήση δραστικών χημειοθεραπευτικών πρωτοκόλλων, ιδιαίτερα σε πολυθεραπευμένους ασθενείς, ώστε να προχωρήσουν στο χειρουργείο με τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις ως προς την έκταση και το μέγεθος των μεταστατικών εστιών.
Με ποιο μήνυμα προς τους αναγνώστες μας, θα θέλατε να κλείσουμε;
Θα ήθελα να τονίσω τη σημασία της διεπιστημονικής αντιμετώπισης του καρκίνου των όρχεων, που κυριολεκτικά σώζει ζωές.
Η έκβαση των ασθενών είναι καλύτερη όταν αντιμετωπίζονται από έμπειρη ομάδα ουρολόγων και παθολόγων – ογκολόγων που διαχειρίζονται μεγάλο όγκο περιπτώσεων σε ετήσια βάση.
Από τον Ογκολόγο – Παθολόγο Δρ Παναγιώτη Βλαχοστέργιο και τον Καθηγητή Ουρολογίας Δρ. Βασίλειο Τζώρτζη
