Ο καρκίνος του παχέος εντέρου και ορθού αποτελεί τον τρίτο σε συχνότητα τύπο καρκίνου, αμέσως μετά τον καρκίνο του μαστού και του πνεύμονα, ενώ αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως από τη νόσο. Η κύρια θεραπεία είναι η χειρουργική επέμβαση. Τις τελευταίες δεκαετίες, νέες τεχνικές και μέθοδοι παρουσιάζονται στον τομέα της γενικής χειρουργικής, με αποτέλεσμα η λαπαροσκοπική χειρουργική να εκτοπίζει σε πολλές περιπτώσεις την κλασική χειρουργική από το βάθρο της. Άνω του 70% των συνολικών επεμβάσεων που στο παρελθόν γίνονταν με ανοιχτή χειρουργική επέμβαση, όπως χολοκυστεκτομή, σκωληκοειδεκτομή, κακοήθεις παθήσεις παχέος εντέρου και ορθού κ.α., πλέον μπορούν να πραγματοποιούνται και λαπαροσκοπικά.
Ο Γενικός Χειρουργός Ματθαίος Φλαμουράκης μας μιλά για τη διαδικασία της χειρουργικής μεθόδου και τα πλεονεκτήματά της.
Ποια είναι τα συμπτώματα που μας κινητοποιούν;
Στα πιο κοινά συμπτώματα συγκαταλέγονται οι διαταραχές των κενώσεων, αίμα στα κόπρανα, κοιλιακό άλγος, απώλεια βάρους, κόπωση, καθώς επίσης και χαμηλά επίπεδα σιδήρου.
Πριν, όμως, μιλήσουμε για τον τρόπο της ίασης θα ήθελα να τονίσω τον ρόλο της έγκαιρης διάγνωσης που διενεργείται με την κολονοσκόπηση, εξέταση που είναι καλό να γίνεται ανεξαρτήτως συμπτωμάτων από την ηλικία των 45 ετών και πάνω, εκτός εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, όπου τότε θα πρέπει να γίνεται νωρίτερα.
Τι είναι η λαπαροσκοπική χειρουργική και πώς γίνεται το χειρουργείο;
Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, όπου το τραύμα εισόδου είναι κατά πολύ μικρότερο από εκείνο της κλασικής χειρουργικής (3-5 μικρές οπές μεγέθους 0,5-1 εκ.), πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία και όλοι οι χειρουργικοί χειρισμοί πραγματοποιούνται εξωτερικά του ασθενούς με τη βοήθεια λαπαροσκοπικών εργαλείων που μεγεθύνουν την περιοχή, δίνοντας έτσι στον χειρουργό τη δυνατότητα της λεπτομερέστερης παρατήρησης, όπως, εξάλλου μαρτυρά και η προέλευση της ονομασίας της («λαπάρα» = κοιλιά και «σκοπώ» = βλέπω).
Είναι όλοι οι όγκοι «υποψήφιοι» για λαπαροσκοπική χειρουργική;
Όγκοι του παχέος εντέρου και του ορθού, σχετικά μικρού μεγέθους, με περιορισμένη λεμφαδενική διασπορά, που δεν εξέρχονται από τα τοιχώματα του εντέρου και δε δημιουργούν αποφράξεις, είναι υποψήφιοι για λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση.
Αντένδειξη, ωστόσο, αποτελούν οι όγκοι μεγάλου μεγέθους με εκτεταμένη διήθηση του τοιχώματος και των γειτονικών οργάνων (Τ4), η ύπαρξη εντερικής απόφραξης με διάταση του κεντρικότερου τμήματος του εντερικού σωλήνα, οι πολλαπλές λεμφαδενικές μεταστάσεις, καθώς κατά τον χειρισμό υπάρχουν αυξημένα ποσοστά διασποράς των καρκινικών κυττάρων. Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις όπου η λαπαροσκοπική χειρουργική μπορεί να μην είναι η καλύτερη επιλογή, όπως, για παράδειγμα, για ορισμένους ασθενείς με κοιλιακές συμφύσεις λόγω προηγούμενων χειρουργικών επεμβάσεων, καθώς επίσης και για ασθενείς με σοβαρά αναπνευστικά ή καρδιολογικά προβλήματα λόγω της εκτεταμένης διάρκειας της επέμβασης και, ως εκ τούτου, της αναισθησίας.
Τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής σε σχέση με την κλασική, ποια είναι;
- μείωση μετεγχειρητικού πόνου λόγω μικρότερης ιστικής βλάβης
- μικρότερος κίνδυνος αιμορραγίας και διαπύησης του τραύματος
- ταχύτερη αποκατάσταση της κινητικότητας του εντέρου και κατ’ επέκταση, σημαντική ελάττωση του χρόνου νοσηλείας
- μειωμένα ποσοστά συμφύσεων και απόφραξης του εντέρου
- χαμηλότερα ποσοστά εμφάνισης μετεγχειρητικών κηλών που χρήζουν χειρουργικής αποκατάστασης
Υπάρχουν επιπλοκές;
Οι πιθανές επιπλοκές κατά τη λαπαροσκοπική χειρουργική παχέος εντέρου και ορθού είναι παρόμοιες με εκείνες άλλων επεμβάσεων, περιλαμβάνοντας αιμορραγία, τραυματισμό γειτονικών οργάνων, προσωρινή επίσχεση ούρων. Η πιθανότητα εμφάνισής τους, όμως, είναι κατά πολύ μικρότερη σε σχέση με αυτές ενός ανοιχτού χειρουργείου.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις επιτυχίας ενός λαπαροσκοπικού χειρουργείου;
Η λαπαροσκοπική χειρουργική μπορεί να πραγματοποιηθεί σε δομές υγείας που διαθέτουν τον κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό, με υποχρεωτική προϋπόθεση την επιλογή ενός έμπειρου γενικού χειρουργού, με πλήθος λαπαροσκοπικών χειρουργικών επεμβάσεων στο ιστορικό του για το καλύτερο και ασφαλέστερο χειρουργικό αποτέλεσμα.
Από τον Γενικό Χειρουργό Ματθαίο Φλαμουράκη (www.flamourakis.gr)