Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο διαδίδεται η ιδέα του φυσιολογικού τοκετού μετά από καισαρική τομή (VBAC: Vaginal Birth After Ceasarean Section). Συχνά, οι γυναίκες που υποβλήθηκαν σε καισαρική τομή επιθυμούν έναν κολπικό τοκετό στην επόμενη κύηση, τόσο για να αποφύγουν μία επέμβαση καισαρικής, όσο και για να βιώσουν την εμπειρία του φυσιολογικού τοκετού. Είναι πάντα εφικτό όμως;
Η Μαιευτήρας – Γυναικολόγος Μαριλία Νικολαΐδου, απαντά στις ερωτήσεις μας.
– Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρεί μια γυναίκα προκειμένου να γεννήσει φυσιολογικά μετά από καισαρική; (VBAC)
Βασική προϋπόθεση είναι η απουσία κάποιας παθολογίας που καθιστά αναγκαία την καισαρική τομή, όπως π.χ. ο επιπωματικός πλακούντας, καρδιολογικά προβλήματα της μητέρας ή καταστάσεις όπου το έμβρυο δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε φυσιολογικό τοκετό.
– Υπάρχουν θετικοί προγνωστικοί παράγοντες;
Η πιθανότητα επιτυχίας ενός VBAC αυξάνει όταν η γυναίκα έχει ήδη στο παρελθόν γεννήσει με φυσιολογικό τοκετό και όταν η προηγούμενη
καισαρική πραγματοποιήθηκε λόγω ένδειξης που δεν υφίσταται στην παρούσα κύηση, όπως για παράδειγμα αποκόλληση πλακούντα, ανώμαλη προβολή ή πρόβλημα του εμβρύου. Σε μελέτες επίσης, φαίνεται πως η αυτόματη έναρξη του τοκετού είναι παράγοντας που αυξάνει την πιθανότητα VBAC. Σε όλες τις περιπτώσεις, ο Μαιευτήρας προσπαθεί να εξασφαλίσει σε συνεργασία με την μέλλουσα μητέρα τις καλύτερες δυνατές συνθήκες.
Στα σωστά επιλεγμένα περιστατικά, το ποσοστό επιτυχίας του VBAC αγγίζει το 75%.
– Φαντάζομαι πως υπάρχουν και παράγοντες με αρνητική προγνωστική αξία…
Ναι, όταν τα έμβρυα έχουν αυξημένο βάρος (>3500 γρ), τότε έχουν μειωμένες πιθανότητες να γεννηθούν κολπικά. Άλλος δυσμενής προγνωστικός παράγοντας για το VBAC είναι οι περιπτώσεις γυναικών όπου η προηγούμενη καισαρική έγινε λόγω μη εξέλιξης του τοκετού.
– Υπάρχουν κίνδυνοι ή επιπλοκές του VBAC;
Η βασική επιπλοκή του VBAC είναι η ρήξη μήτρας, η διάσπαση δηλαδή της ουλής που οφείλεται στην προηγούμενη καισαρική ή σε οποιοδήποτε άλλο χειρουργείο της μήτρας, λόγω των συστολών της μήτρας στη διάρκεια του τοκετού. Η ρήξη της ουλής οδηγεί σε σοβαρή αιμορραγία η οποία πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα χειρουργικά. Σε μελέτες, το ποσοστό ρήξης μήτρας στο VBAC είναι 0,5%.
– Η όλη διαδικασία γίνεται σε περιβάλλον μαιευτηρίου, με την ανάλογη ιατρική παρακολούθηση…
Φυσικά το VBAC όπως και όλοι οι τοκετοί πρέπει να γίνονται σε οργανωμένα μαιευτήρια που να μπορούν να αντιμετωπίσουν άμεσα τυχόν επιπλοκές τόσο στη μητέρα όσο και στο μωρό. Σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας υπάρχει συνεχής καρδιοτοκογραφική παρακολούθηση της καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου και των συστολών της μήτρας. Η επισκληρίδιος αναισθησία γίνεται και στο VBAC, χρήζει όμως ιδιαίτερης προσοχής.
– Τελικά γιατρέ, οι γυναίκες πρέπει να προσπαθούν για VBAC;
Κάθε γυναίκα που σκέφτεται αυτό το ενδεχόμενο πρέπει να συζητήσει με τον γιατρό της για το πόσο εφικτό είναι για εκείνη. Ο θεράπων θα κρίνει αν η γυναίκα πληρεί τα κριτήρια και αν έχει ένδειξη για VBAC. Στην περίπτωση που αποφασισθεί η προσπάθεια, θα πρέπει να είναι η έγκυος πλήρως ενημερωμένη όσον αφορά τους κινδύνους και τις πιθανές επιπλοκές της διαδικασίας.
Από την Μαριλία Νικολαΐδου, Μαιευτήρα Χειρουργό Γυναικολόγο
