Η φλεβική ανεπάρκεια και οι κιρσοί είναι συχνά προβλήματα που επηρεάζουν τα κάτω άκρα. Πρόκειται για παθήσεις που επηρεάζουν τη λειτουργία των φλεβών, προκαλώντας δυσάρεστα συμπτώματα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, σοβαρές επιπλοκές.
Τι είναι η φλεβική ανεπάρκεια;
Η φλεβική ανεπάρκεια είναι μια πάθηση κατά την οποία οι φλέβες, συνήθως στα πόδια, δεν λειτουργούν σωστά. Η φυσιολογική αιματική ροή των φλεβών στα κάτω άκρα είναι από κάτω προς τα πάνω. Για να κατορθώσουν οι φλέβες των κάτω άκρων να επιτύχουν αυτή την κατεύθυνση ροής, περιέχουν βαλβίδες που εμποδίζουν το αίμα να ρέει προς τα κάτω. Όταν αυτές οι βαλβίδες δεν λειτουργούν αποτελεσματικά, το αίμα λόγω της δύναμης της βαρύτητας αποκτά ανάστροφη ροή και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να λιμνάζει στα κάτω άκρα, προκαλώντας φλεβική στάση.
Ποιες είναι οι κύριες αιτίες της φλεβικής ανεπάρκειας;
Οι κύριες αιτίες περιλαμβάνουν:
- Κληρονομικότητα: Τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό φλεβικής ανεπάρκειας ή κιρσών έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν την πάθηση.
- Καθιστική ζωή ή παρατεταμένη ορθοστασία: Η έλλειψη κίνησης μπορεί να επιδεινώσει τη ροή του αίματος.
- Ηλικία: Καθώς μεγαλώνουμε, οι φλέβες χάνουν την ελαστικότητά τους, γεγονός που οδηγεί σε δυσλειτουργία των βαλβίδων.
- Εγκυμοσύνη: Η αύξηση του όγκου αίματος και η πίεση από το έμβρυο μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση κιρσών.
Ποια είναι τα συμπτώματα της φλεβικής ανεπάρκειας;
Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Οίδημα (πρήξιμο) στα κάτω άκρα
- Βαριά ή κουρασμένα πόδια, ιδιαίτερα μετά από παρατεταμένη ορθοστασία
- Πόνος, φαγούρα ή κάψιμο στις φλέβες των κάτω άκρων
- Αίσθημα πίεσης ή κράμπες
- Κιρσοί (εμφανείς, διεσταλμένες φλέβες κάτω από το δέρμα)
- Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος ή έλκη, ιδιαίτερα στα πιο προχωρημένα στάδια
Πώς αντιμετωπίζονται οι κιρσοί;
Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κατάστασης και περιλαμβάνει διάφορες μεθόδους:
- Συντηρητική θεραπεία: Χρήση ειδικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης που βοηθούν την κατεύθυνση ροής του αίματος από κάτω προς τα πάνω. Επίσης, συχνές ασκήσεις και ανύψωση των ποδιών βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
- Σκληροθεραπεία: Είναι η έγχυση σκληρυντικής ουσίας μέσα στις φλέβες, με σκοπό να “κλείσουν” και να εξαφανιστούν. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία των πρώτων σταδίων φλεβικής ανεπάρκειας – στις ευρυαγγείες.
- Laser (ενδαγγειακή κατάλυση): Η θεραπεία των κιρσών μέσω laser έχει κερδίσει μεγάλη δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια ως μια σύγχρονη, ελάχιστα επεμβατική και εξαιρετικά αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης της φλεβικής ανεπάρκειας και των κιρσών στα κάτω άκρα. Αυτή η διαδικασία χρησιμοποιεί τη θερμική ενέργεια του laser για να κλείσει και να εξαφανίσει τις προβληματικές φλέβες, με αποτέλεσμα την ανακούφιση από τα συμπτώματα και τη βελτίωση της εμφάνισης των ποδιών.
- Κλασική χειρουργική επέμβαση (Σαφηνεκτομή / Stripping): Σε πιο προχωρημένες και παραμελημένες περιπτώσεις φλεβικής ανεπάρκειας των κάτω άκρων, αφαιρούνται οι προβληματικές φλέβες μέσω της κλασικής ανοιχτής χειρουργικής μεθόδου.
Πότε πρέπει να επισκεφθώ έναν γιατρό;
Είναι σημαντικό να δείτε έναν ειδικό όταν:
- Έχετε επίμονο πόνο ή πρήξιμο στα πόδια
- Εμφανίζονται έλκη ή αλλαγές στο χρώμα του δέρματος
- Οι κιρσοί σας είναι μεγάλοι και προκαλούν σημαντική δυσφορία
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορεί να αποτρέψει επιπλοκές όπως θρομβώσεις ή σοβαρά έλκη.
Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης για τη φλεβική ανεπάρκεια και τους κιρσούς;
Η πρόληψη είναι εφικτή με απλά μέτρα όπως:
- Τακτική άσκηση: Η κίνηση βοηθά στην προώθηση του αίματος προς την καρδιά.
- Αποφυγή παρατεταμένης ορθοστασίας ή καθιστικής θέσης: Κάθε τόσο, προσπαθήστε να κινείστε και να τεντώνετε τα πόδια σας.
- Χρήση καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης αν έχετε κληρονομική προδιάθεση.
- Διατηρείτε ένα υγιές βάρος, καθώς το επιπλέον βάρος ασκεί πίεση στις φλέβες.
Μπορούν οι κιρσοί να επανεμφανιστούν μετά τη θεραπεία;
Ναι, οι κιρσοί μπορεί να εμφανιστούν ξανά, ειδικά αν δεν ακολουθούνται τα προληπτικά μέτρα. Η θεραπεία των κιρσών δεν αποτρέπει την εμφάνιση νέων κιρσών, αλλά μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις τους.
Υπάρχουν επιπλοκές αν δεν αντιμετωπιστεί η φλεβική ανεπάρκεια;
Αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρά προβλήματα, όπως:
- Φλεβικά έλκη: Ανοιχτές πληγές που δεν επουλώνονται εύκολα.
- Θρόμβωση: Επικίνδυνη κατάσταση όπου σχηματίζονται θρόμβοι στις φλέβες με δυνητικό κίνδυνο πνευμονικής εμβολής.
- Δερματίτιδα και λοιμώξεις: Το δέρμα γίνεται πιο ευάλωτο σε ερεθισμούς και λοιμώξεις.
Η φλεβική ανεπάρκεια και οι κιρσοί δεν είναι μόνο αισθητικό πρόβλημα. Επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής, αλλά ευτυχώς υπάρχουν πολλές διαθέσιμες θεραπείες και μέτρα πρόληψης για να αντιμετωπίσετε αυτή την πάθηση.
Από τον Αγγειοχειρουργό, Δρ. Χρίστο Δημόπουλο (www.drdimopoulos.gr)
