Εμμηνόπαυση, όπως και η ίδια η λέξη, σημαίνει την παύση των εμμήνων ή της εμμηνορυσίας με κύριο αντίκτυπο στην γονιμότητα της γυναίκας, αφού πλέον δεν μπορεί να μείνει έγκυος με φυσιολογικό τρόπο.
Η μέση ηλικία εμμηνόπαυσης κυμαίνεται μεταξύ των 48 έως 55 ετών. Ωστόσο, υπάρχει η πιθανότητα οριστικής διακοπής της περιόδου και σε μικρότερες ηλικιακά γυναίκες. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως πρόωρη εμμηνόπαυση και παρουσιάζεται περίπου στην ηλικία των 42 ετών ή και νωρίτερα.
Παράγοντες που συμβάλλουν στην πρόωρη εμμηνόπαυση είναι το κάπνισμα και η κληρονομικότητα. Η περίοδος που προηγείται της εμμηνόπαυσης λέγεται κλιμακτήριος. Συνήθως διαρκεί περί τα 10 έτη και χαρακτηρίζεται από προοδευτική πτώση της παραγωγής των ορμονών, με διαταραχές των εμμήνων, ανισορρηκτικούς κύκλους και διαλείπουσα γονιμότητα με αποτέλεσμα κατά καιρούς εμφάνισης ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης.
Η μη εμφάνιση περιόδου πλέον των 6 μηνών σημαίνει πως έχει εγκατασταθεί η εμμηνόπαυση.
Οι γυναίκες παρουσιάζουν κάποια, ή συνδυασμούς των ακόλουθων συμπτωμάτων:
- Εξάψεις, Νυχτερινές Εφιδρώσεις
- Κεφαλαλγίες ή ημικρανίες
- Ταχυκαρδίες και έντονο αίσθημα παλμών
- Ασταθής κύκλος – Αιμορραγίες από τη μήτρα (μητρορραγίες), αραιότερη περίοδος
- Πόνοι στο στήθος και συνεχής κόπωση
- Αύξηση του Σωματικού Βάρους, κυρίως συσσώρευση λίπους στην κοιλιά
- Αρτηριακή Υπέρταση
- Πόνος στην κοιλιά
- Πόνους στην πλάτη και στην μέση
- Διακοπτόμενος Ύπνος
- Νευρικότητα και Ευερεθιστότητα
- Διαταραχές Συναισθήματος, Φοβίες, Κυκλοθυμία
- Ευμετάβλητη διάθεση – Κατάθλιψη
- Διαταραχές και Απώλεια Μνήμης
- Αδυναμία Συγκέντρωσης και προσήλωσης σε μια εργασία
- Έλλειψη ενεργητικότητας. Αίσθημα Κόπωσης
- Μεγέθυνση και πόνος στους μαστούς
- Μυαλγίες – Αρθραλγίες
- Κολπική ξηρότητα
- Δυσπαρεύνια (πόνος κατά την σεξουαλική επαφή – επώδυνες επαφές)
- Σημαντική ελάττωση της Libido (σεξουαλικής επιθυμίας)
- Συχνές Κολπίτιδες και Κολπικές Λοιμώξεις -Υποτροπιάζουσες
- Διαταραχές Ουροποιητικού (συχνουρία – νυκτουρία)
- Συχνές Ουρολοιμώξεις – Υποτροποιάζουσες
- Διάφορες μορφές Ακράτειας Ούρων – stress incontinence (εξ υπερεντάσεως)
- Διαταραχές στο Δέρμα, με πολλαπλές αλλαγές, όπως: Ξηρότητα, Αύξηση της ανεπιθύμητης τριχοφυΐας στο πρόσωπο
- Ελάττωση της επιθυμητής τριχοφυΐας στο τριχωτό της κεφαλής – αραίωση
Η αντιμετώπιση όλων αυτών των συμπτωμάτων δεν γίνεται με θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, διότι έχει αποδειχθεί πως οδηγεί σε καρκινογένεση
Έτσι απαιτούνται μέτρα, όπως η συστηματική άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος, η αποφυγή των κορεσμένων λιπαρών και των επεξεργασμένων
υδατανθράκων, η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών, φρούτων και λαχανικών, με σκοπό την πρόληψη της αύξησης του σωματικού βάρους. Καλό είναι, επίσης, να συμπεριληφθούν στη διατροφή και σε καθημερινή χρήση τροφές που περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις μαγνησίου, επαρκείς ποσότητες ασβεστίου, Βιταμίνης D και πρωτεϊνών.
Απαραίτητη ωστόσο θεωρείται κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης και σε συνδυασμό με την κατάλληλη διατροφή και άσκηση, η γυναίκα να κάνει χρήση συμπληρωμάτων, που περιέχουν φυτικά εκχυλίσματα και που αποδεδειγμένα δεν έχουν δράση οιστρογόνων.
Μεταξύ των άλλων τα συμπληρώματα διατροφής βελτιώνουν την έλλειψη συγκέντρωσης, τις διαταραχές ύπνου, τις εξάψεις, τις εφιδρώσεις, την αύξηση του βάρους και την περιορισμένη libido.
Από τον Μαιευτήρα – Γυναικολόγο, Αθανάσιο Παπαδημητρίου
