Ήταν 25 Ιουνίου του 1978 σε ένα νοσοκομείο του Μάντσεστερ, όταν ακούστηκε το κλάμα του πρώτου μωρού με εξωσωματική, της Λουίζ Τζόι Μπράουν, που έδωσε πραγματική χαρά σε χιλιάδες ζευγάρια που δυσκολεύονταν να συλλάβουν, κάνοντας την μητρότητα από άπιαστο όνειρο, πραγματικότητα. Από τότε πάνω από 8 εκατομμύρια γεννήσεις έχουν επιτευχθεί με τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και η αρχικά, πειραματική μέθοδος είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη.
Η Γυναικολόγος Φωτεινή Χουλιαρά, με ειδίκευση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, απαντά στις ερωτήσεις μας σχετικά με τις δυνατότητες της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
– Ποιοι είναι οι σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την έκβαση μιας προσπάθειας;
Ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι η ηλικία της γυναίκας. Γνωρίζουμε ότι η γονιμότητα μειώνεται σημαντικά μετά την ηλικία των 37 ετών, τόσο εξαιτίας της σταδιακής κατανάλωσης του διαθέσιμου αριθμού ωαρίων, όσο και της φθίνουσας ποιότητάς τους. Για το λόγο αυτό, το πότε πρέπει ένα ζευγάρι να ζητήσει εξειδικευμένη βοήθεια είναι πολύ σημαντικό.
Ζευγάρια που δεν έχουν κάποιο γνωστό πρόβλημα και δεν έχουν καταφέρει να γίνουν γονείς μέσα σε 1 χρόνο συστηματικών προσπαθειών, όταν η γυναίκα είναι κάτω των 35 ετών, σε 6 μήνες, όταν η γυναίκα είναι μεταξύ 35 και 40 ετών και απευθείας για γυναίκες άνω των 40 ετών θα πρέπει να αποταθούν σε ειδικό γυναικολόγο εξειδικευμένο στην ανθρώπινη αναπαραγωγή για περαιτέρω διερεύνηση, ούτως ώστε να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος.
– Καθορίζει σε μεγάλο βαθμό η ποιότητα του σπέρματος την εξωσωματική γονιμοποίηση;
Η ανακάλυψη το 1992 της ICSI-μικρογονιμοποίησης έλυσε τα περισσότερα προβλήματα της ανδρικής υπογονιμότητας.
– Τι συμπεριλαμβάνει ένας κύκλος IVF;
Η ωοθηκική διέγερση πραγματοποιείται με την χορήγηση ασφαλών ορμονικών σκευασμάτων που περιέχουν FSH & LH, που είναι οι ίδιες ορμόνες που παράγει το σώμα μας κάθε μήνα. Το στάδιο αυτό διαρκεί πολύ λίγες ημέρες 10-12 κατά μέσο όρο και στη συνέχεια λαμβάνει χώρα η λήψη των ωαρίων. Όσα ωάρια είναι κατάλληλα, γονιμοποιούνται με το σπέρμα του συντρόφου και καλλιεργούνται σε εξειδικευμένους, υπερσύγχρονους κλιβάνους για πέντε συνήθως μέρες μέχρι το στάδιο της Βλαστοκύστης. Η προσπάθεια ολοκληρώνεται με τη μεταφορά ενός ή δύο εμβρύων, όπως ενδείκνυται κατά περίπτωση, στην κατάλληλα προετοιμασμένη μήτρα της γυναίκας.
– Ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας στην IVF, γιατρέ;
Μέσω της εξωσωματικής γονιμοποίησης, η πιθανότητα να πάρει ένα ζευγάρι μωρό στο σπίτι αγγίζει το 45% για γυναίκες κάτω των 35 ετών, 35.5% για ηλικίες μεταξύ 35-37 έτη, 30% για ηλικίες μεταξύ 38-40 και 18.5% για ηλικίες 41-42 ετών. Τα ποσοστά είναι εκπληκτικά αν αναλογιστεί κανείς πως η πιθανότητα ενός ζευγαριού να συλλάβει κάθε μήνα είναι γύρω στο 20% όντας κάτω των 35 ετών και χωρίς άλλα αίτια υπογονιμότητας. Επιπρόσθετα τα αθροιστικά ποσοστά επιτυχίας μπορούν να αγγίξουν το 80% μετά από 2 προσπάθειες για τις γυναίκες κάτω των 35, το 70% μετά από 3 προσπάθειες μεταξύ 35-39 ετών και το 60% μετά από 4 προσπάθειες μεταξύ 40-43. Άνω των 45 η λύση των δανεικών ωαρίων ως επί το πλείστον αποτελεί μονόδρομο.
– Ποια ζευγάρια μπορούν να επωφεληθούν από το προεμφυτευτικό γενετικό screening;
Ζευγάρια με επαναλαμβανόμενες απώλειες κύησης, γυναίκες άνω των 40 ετών και άντρες με πτωχό σπέρμα (ολιγο-ασθενο-τερατοσπερμία). Πραγματοποιείται με τη λήψη μερικών μόνο κυττάρων του εμβρύου από εξειδικευμένο εμβρυολόγο. Το αποτέλεσμα μας βοηθάει στο να αναγνωρίσουμε και να επιλέξουμε για εμβρυομεταφορά μόνο τα έμβρυα με φυσιολογικό αριθμό χρωμοσωμάτων (ευπλοϊδικά), αποφεύγοντας τη μεταφορά παθολογικών εμβρύων που είτε δεν θα έδιναν ποτέ εγκυμοσύνη είτε θα οδηγούσαν σε απώλεια της αρχόμενης κύησης. Έτσι προστατεύουμε τα ζευγάρια μας από περίσσεια αγωνία και μειώνουμε το χρόνο μέχρι την επίτευξη κύησης.