Συχνά ακούμε τη φράση «τώρα είσαι έγκυος, πρέπει να τρως για δύο!». Ακολουθώντας την παραπάνω προτροπή, πολλές γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έρχονται αντιμέτωπες με δυσάρεστες καταστάσεις, όπως η απότομη αύξηση του σωματικού βάρους και ο Διαβήτης της κύησης.
Για τους κινδύνους που ελλοχεύει στις έγκυες γυναίκες ο Διαβήτης κύησης μας ενημερώνει η Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος Δρ Ιφιγένεια Παπαποστόλη.
Τι εννοούμε με τον όρο Διαβήτης κύησης (ΔΚ) και πότε εκδηλώνεται;
Με τον όρο Διαβήτης κύησης αναφερόμαστε στην εμφάνιση υψηλών τιμών γλυκόζης (υπεργλυκαιμίας) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε γυναίκες οι οποίες πριν την εγκυμοσύνη δεν έπασχαν από Διαβήτη.
Ο Διαβήτης κύησης εκδηλώνεται συνήθως στο 2ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί και στο αρχικό της στάδιο. Για τον λόγο αυτό, ήδη από την αρχική επίσκεψη κάθε εγκύου πραγματοποιείται η μέτρηση της γλυκόζης νηστείας.
Από τη μέτρηση αυτή διαπιστώνεται, αν πρόκειται για προϋπάρχοντα ενεργό Διαβήτη (τύπου 2) ή για Διαβήτη κύησης. Ακόμη και στις γυναίκες με φυσιολογικές μετρήσεις πραγματοποιείται κατά την 24η – 28η εβδομάδα κύησης η δοκιμασία γλυκόζης, σύμφωνα με την οποία θα επιβεβαιωθεί ή θα αποκλειστεί η διάγνωση του Διαβήτη της κύησης.
Έχει να κάνει με τον Διαβήτη τύπου 2;
Η παθοφυσιολογία του Διαβήτη της κύησης μοιάζει πολύ με αυτήν του Διαβήτη τύπου 2. Στο έδαφος μιας προϋπάρχουσας γενετικής προδιάθεσης, έρχονται η παχυσαρκία και ο καθιστικός τρόπος ζωής να οδηγήσουν στην εμφάνιση του Διαβήτη. Έτσι εξηγείται γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις, ο Διαβήτης κύησης αφορά σε υπέρβαρες γυναίκες. Κατά το 2ο τρίμηνο της κύησης παρατηρείται μια (φυσιολογική) αντίσταση στην ινσουλίνη, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται μια σχετική ανεπάρκεια στην παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η εμφάνιση υπεργλυκαιμίας. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εκδήλωσης της νόσου σε γυναίκες φυσιολογικού βάρους, που ακολουθούν έναν «υγιεινό» τρόπο ζωής. Εδώ παίζουν σημαντικό ρόλο γενετικοί παράγοντες, καθώς και οι μεταβολές στην έκκριση ορμονών.
Τι σημαίνει για την έγκυο γυναίκα, αρρύθμιστος ΔΚ;
Ένας αρρύθμιστος Διαβήτης κύησης εγκυμονεί κινδύνους, τόσο για το έμβρυο όσο και τη μητέρα. Με τον Διαβήτη της κύησης σχετίζονται η μακροσωμία του νεογνού, το πολυϋδράμνιο, καθώς και επιπλοκές κατά τον τοκετό, όπως η δυστοκία ώμων, τα κατάγματα, οι μαιευτικές παραλύσεις, ακόμα και ο θάνατος του νεογνού. Τα παιδιά αυτά έχουν αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας και μεταβολικού συνδρόμου, ενώ οι μητέρες θα εκδηλώσουν σε πολύ υψηλό ποσοστό Διαβήτη τύπου 2 στην πορεία της ζωής τους. Για την αποφυγή των παραπάνω, είναι σαφές ότι απαιτούνται έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.
Τι συστήνετε στις μέλλουσες μητέρες με Διαβήτη κύησης;
Συστήνεται η συχνή μέτρηση της γλυκόζης, έως και 6 φορές την ημέρα και η καταγραφή τους. Παράλληλα δίνονται αναλυτικές συμβουλές δια- τροφής, όπου ενθαρρύνονται συχνά και μικρά γεύματα. Η αναλογία των λαμβανόμενων θερμίδων από υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπος, θα πρέπει να είναι 35-45%, 20-25% και 30-40% αντίστοιχα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται ταυτόχρονα στη σωματική άσκηση, η οποία αποτελεί «σύμμαχο» κάθε εγκύου για τη διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων γλυκόζης. Το ευχάριστο είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό των γυναικών καταφέρνει να ρυθμίσει τον Διαβήτη κύησης, απλά τηρώντας μια διαιτητική αγωγή. Όταν η διαιτητική αγωγή δεν επαρκεί, η θεραπεία με ινσουλίνη βοηθά στην επίτευξη των επιθυμητών τιμών γλυκόζης. Συνεπώς, θα αλλάζαμε την αρχική μας φράση, λέγοντας, πως στην εγκυμοσύνη δεν τρώμε για δύο, αλλά τρεφόμαστε δύο φορές πιο σωστά και δίνουμε δύο φορές περισσότερη σημασία σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής.
