Το διαβητικό πόδι είναι μια σοβαρή επιπλοκή του σακχαρώδη διαβήτη που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η σωστή ενημέρωση και η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμες για την πρόληψη των επιπλοκών.
- Τι είναι το διαβητικό πόδι;
Το διαβητικό πόδι είναι μια πάθηση που αφορά τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη και σχετίζεται με προβλήματα στο δέρμα, τα αγγεία και τα νεύρα των ποδιών. Συνήθως εκδηλώνεται με τη μορφή ελκών, λοιμώξεων ή νεκρώσεων, που αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως ακρωτηριασμός.
- Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που προκαλούν το διαβητικό πόδι;
Το διαβητικό πόδι προκαλείται από συνδυασμό διαφόρων παραγόντων:
- Αγγειοπάθεια: Μείωση της κυκλοφορίας του αίματος, με αποτέλεσμα την κακή επούλωση τραυμάτων.
- Νευροπάθεια: Βλάβες στα νεύρα λόγω υψηλού σακχάρου, που μειώνουν την αίσθηση πόνου ή πίεσης στα πόδια.
- Μολύνσεις: Μικροτραυματισμοί μπορούν εύκολα να μολυνθούν λόγω της εξασθενημένης ανοσολογικής απόκρισης του οργανισμού.
- Ποια είναι τα συμπτώματα του διαβητικού ποδιού;
Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν, αλλά τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν:
- Μούδιασμα ή αίσθημα «καψίματος» στα πόδια
- Απώλεια της αίσθησης πόνου, ζέστης ή πίεσης
- Πληγές ή έλκη που δεν επουλώνονται
- Ερυθρότητα, πρήξιμο ή σημάδια μόλυνσης
- Αλλαγές στο χρώμα ή τη θερμοκρασία του δέρματος
- Παραμορφώσεις στα δάχτυλα ή την ποδική καμάρα
- Πώς μπορώ να προλάβω το διαβητικό πόδι;
Η πρόληψη είναι το πιο σημαντικό βήμα για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβητικού ποδιού. Συστήνονται τα εξής:
- Έλεγχος σακχάρου: Η διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα εντός φυσιολογικών ορίων μειώνει τον κίνδυνο νευροπάθειας και αγγειοπάθειας.
- Καθημερινός έλεγχος ποδιών: Εξετάστε τα πόδια σας για πληγές, κοψίματα ή αλλαγές στο χρώμα.
- Κατάλληλα υποδήματα: Φορέστε άνετα παπούτσια που δεν προκαλούν πίεση ή τριβή.
- Υγιεινή των ποδιών: Καθαρίζετε καθημερινά τα πόδια σας, στεγνώστε τα καλά, ειδικά ανάμεσα στα δάχτυλα, και χρησιμοποιήστε ενυδατική κρέμα.
- Τακτική ιατρική παρακολούθηση: Επισκεφθείτε τακτικά έναν διαβητολόγο ή ποδολόγο για έλεγχο.
- Πώς διαγιγνώσκεται το διαβητικό πόδι;
Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση από εξειδικευμένο αγγειοχειρουργό που θα αξιολογήσει την κατάσταση του ποδιού και περιλαμβάνει:
- Έλεγχο για τραύματα, έλκη ή σημάδια μόλυνσης
- Αξιολόγηση της αισθητικότητας μέσω νευρολογικών τεστ
- Μέτρηση της κυκλοφορίας του αίματος με χρήση Doppler ή διενέργεια άλλων αγγειολογικών απεικονιστικών μεθόδων (Triplex αρτηριών κάτω άκρων).
- Πώς αντιμετωπίζεται το διαβητικό πόδι;
Η θεραπεία του διαβητικού ποδιού είναι διεπιστημονική υπόθεση και εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κατάστασης. Περιλαμβάνει:
- Φροντίδα των τραυμάτων: Καθαρισμός και επουλωτική θεραπεία για έλκη ή πληγές.
- Αντιβιοτικά: Σε περιπτώσεις μόλυνσης.
- Ειδικά υποδήματα ή ορθωτικά πέλματα: Για την αποφυγή τριβής και πίεσης του δέρματος των κάτω άκρων.
- Χειρουργική επέμβαση: Σε σοβαρές περιπτώσεις όπου υπάρχει νέκρωση ή μόλυνση, είναι απαραίτητη η διενέργεια ψηφιακής αφαιρετικής αγγειογραφίας με αγγειοπλαστική και ενδεχόμενη χρήση ενδοναρθήκων στις αρτηρίες των κάτω άκρων. Ενδεχομένως να χρειαστεί χειρουργικός καθαρισμός ή, σε προχωρημένες περιπτώσεις, ακρωτηριασμός για την πρόληψη της εξάπλωσης της μόλυνσης.
- Τι πρέπει να κάνω ως διαβητικός αν παρατηρήσω κάποιο πρόβλημα στα πόδια μου;
Είναι κρίσιμο να ζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια αν:
- Εμφανιστεί πληγή ή έλκος που δεν επουλώνεται
- Υπάρχει σημάδι μόλυνσης (π.χ. ερυθρότητα, πύον ή πυρετός)
- Αισθανθείτε πόνο ή έντονο πρήξιμο στα πόδια
Η άμεση αντιμετώπιση μπορεί να αποτρέψει σοβαρές επιπλοκές.
- Είναι το διαβητικό πόδι πάντα αναπόφευκτο για άτομα με διαβήτη;
Όχι, με την κατάλληλη φροντίδα και πρόληψη, τα περισσότερα προβλήματα που σχετίζονται με το διαβητικό πόδι μπορούν να προληφθούν. Η καθημερινή φροντίδα των ποδιών, η τακτική ιατρική παρακολούθηση και ο καλός έλεγχος του σακχάρου είναι το «κλειδί» για τη διατήρηση της υγείας των ποδιών.
- Υπάρχουν νέες θεραπείες για το διαβητικό πόδι;
Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί νέες θεραπευτικές τεχνικές για την αντιμετώπιση του διαβητικού ποδιού, με στόχο την αποκατάσταση της αιμάτωσης και την πρόληψη σοβαρών επιπλοκών, όπως η γάγγραινα και ο ακρωτηριασμός.
Επαναιμάτωση του Πελματιαίου Τόξου:
Μια από τις πιο σύγχρονες μεθόδους είναι η επαναιμάτωση των αρτηριών του πέλματος, γνωστή ως επαναιμάτωση του πελματιαίου τόξου. Αυτή η διαδικασία πραγματοποιείται χωρίς τομές, διαδερμικά και ενδαγγειακά και συνήθως απαιτεί νοσηλεία μιας ημέρας. Η τεχνική περιλαμβάνει τη διάνοιξη των αποφραγμένων αρτηριών του πέλματος, επιτρέποντας την αποκατάσταση της ροής του αίματος και διευκολύνοντας την επούλωση των ελκών.
Χρήση Ειδικών Υλικών και Τεχνολογιών:
Η εξέλιξη των υλικών έχει επιτρέψει τη χρήση ειδικών συρμάτων, καθετήρων, μπαλονιών και ενδοναρθήκων, με ή χωρίς φάρμακα, που έχουν πολύ μικρή διάμετρο. Αυτά τα εργαλεία μπορούν να διέλθουν από ολικές αποφράξεις των μικρών περιφερικών αρτηριών του πέλματος χωρίς να τις καταστρέφουν, συμβάλλοντας στην αποτελεσματική επαναιμάτωση της περιοχής.
Υβριδικές Χειρουργικές Αίθουσες:
Η δημιουργία υβριδικών χειρουργικών αιθουσών, που συνδυάζουν τα πλεονεκτήματα της κλασικής χειρουργικής αίθουσας με αυτά ενός σύγχρονου αγγειογράφου, έχει βελτιώσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων. Σε αυτές τις αίθουσες, διενεργούνται ανοικτές και ενδαγγειακές επεμβάσεις στον ίδιο χρόνο, με μεγαλύτερη ακρίβεια και ασφάλεια, μειώνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών.
Από τον Αγγειοχειρουργό, Δρ. Χρίστο Δημόπουλο (www.drdimopoulos.gr)
