Το διαβητικό πόδι είναι μια από τις σοβαρότερες επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη. Διαβητικό πόδι ονομάζεται το πόδι των διαβητικών ατόμων που έχει υποστεί βλάβες από τους αστραγάλους μέχρι και τα δάκτυλα και μπορεί να προκληθεί είτε από νευροπάθεια είτε από περιφερική αγγειακή νόσο, καθώς και από τον συνδυασμό και των δύο.
Η Ποδολόγος Αγγέλα Γιαννακούδη μας δίνει τις απαραίτητες οδηγίες για την περιποίηση του διαβητικού ποδιού και τονίζει τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης.
Πώς προκαλείται το διαβητικό πόδι;
Το υψηλό ποσοστό γλυκόζης στο αίμα μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεύρα σε κάθε σημείο του οργανισμού. Στη διαβητική νευροπάθεια αυτό συμβαίνει πιο συχνά στα κάτω άκρα, με αποτέλεσμα τη μειωμένη αισθητικότητα και την ατροφία των μυών του ποδιού που με τη σειρά της οδηγεί σε παραμορφώσεις στα πέλματα και στα δάκτυλα. Ο ασθενής δεν νιώθει πόνο, με συνέπεια να είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε μικροτραυματισμούς που μπορεί να οδηγήσουν στη δημιουργία πληγών και εξελκώσεων. Η μόλυνση του τραύματος στις περιπτώσεις αυτές είναι πολύ συχνή και η εξέλιξή της μπορεί να είναι ραγδαία και να καταλήξει σε γάγγραινα και ακρωτηριασμό.
Μια άλλη σοβαρή αιτία για την πρόκληση βλαβών στα πόδια είναι η περιφερική διαβητική αγγειοπάθεια, η στένωση δηλαδή που προκαλείται στα αγγεία που τροφοδοτούν τα πόδια με αίμα. Αυτό οδηγεί σε έλλειψη καλής αιμάτωσης και συμβάλλει στην εμφάνιση ελκών, ενώ κάνει την επούλωση υφιστάμενων πληγών πιο δύσκολη. Ο συνδυασμός διαβητικής νευροπάθειας και αγγειοπάθειας διευκολύνουν τη μόλυνση της πληγής, που μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή του βαθιού ιστού του ποδιού.
Ποιες είναι οι βασικότερες οδηγίες για την καθημερινή φροντίδα των ποδιών των διαβητικών ασθενών;
Καταρχήν, η έγκαιρη διάγνωση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πρόληψης του διαβητικού ποδιού. Η ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος από τον εξειδικευμένο παθολόγο-διαβητολόγο είναι εξαιρετικά σημαντική! Όσον αφορά στην καθημερινή περιποίηση θα πρέπει:
- να μην περπατάμε ποτέ ξυπόλυτοι
- να φοράμε άνετα παπούτσια, καλής ποιότητας, που δεν τραυματίζουν το πόδι
- να κάνουμε καθημερινό έλεγχο του εσωτερικού των υποδημάτων
- είναι προτιμότερο τα παπούτσια να έχουν ορθωτικά πέλματα, ειδικάnπέλματα που φτιάχνονται βάση των αναγκών κάθε ποδιού και βοηθούν στην ανεμπόδιστη βάδιση
- να μη φοράμε σφιχτές κάλτσες. Επιλέγουμε κάλτσες χωρίς εσωτερικές ραφές
- να διατηρούμε τα πόδια μας πάντα καθαρά και να τα στεγνώνουμε πολύ καλά, ιδιαίτερα ανάμεσα στα δάκτυλα
- η θερμοκρασία του νερού δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους 37°C
- να ελέγχουμε κάθε βράδυ τα πόδια μας για μικροαμυχές, πληγές ή αλλαγές στο δέρμα του πέλματος. Χρησιμοποιούμε ειδικό καθρεφτάκι για να μπορέσουμε να δούμε τα πέλματα ή ζητάμε τη βοήθεια ενός συγγενή ή ενός φίλου. Εάν ανακαλύψουμε οτιδήποτε δεν είναι φυσιολογικό στο πόδι μας, ενημερώνουμε τον γιατρό μας
- να μην αφαιρούμε πότε οι ίδιοι τους κάλους μας με υγρές ουσίες ή με εργαλεία. Απευθυνόμαστε σε ειδικό ποδολόγο
- να κόβουμε τα νύχια σε ευθεία γραμμή με το δέρμα. Δεν κόβουμε πότε νύχια που έχουν μεγαλώσει μέσα στο δέρμα. Προτιμούμε η περιποίηση των νυχιών να γίνεται από εξειδικευμένο ποδολόγο
- να ενυδατώνουμε καθημερινά το δέρμα, αλλά όχι ανάμεσα στα δάκτυλα. Το ξηρό δέρμα μπορεί να σκιστεί και να οδηγήσει στη δημιουργία πληγών
Εμφανίζουν όλοι οι διαβητικοί ασθενείς έλκος στα πόδια που μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό;
Όχι. Εξαρτάται από τους ίδιους και από τα μέτρα που λαμβάνουν εγκαίρως. Θα πρέπει να γίνει συνείδηση στους ασθενείς και στο οικογενειακό τους περιβάλλον, πως το διαβητικό πόδι εμπίπτει σε εκείνη την κατηγορία των παθήσεων, που αποτελεί μεν, σοβαρή επιπλοκή του διαβήτη, αλλά η έγκαιρη διάγνωση και διαχείρισή του στα αρχικά στάδια ενδέχεται να σταματήσει ή να περιορίσει την εξέλιξή του, μειώνοντας τις δραματικές συνέπειες του τελικού σταδίου.
Από την Ποδολόγο – Ειδικό Ορθονυχιστή Αγγέλα Γιαννακούδη (www.kentrofrontidasakron.com)
