Οι διαφανείς νάρθηκες αποτελούν εδώ και κάποιο καιρό μια εναλλακτική μέθοδο ορθοδοντικής θεραπείας, έχοντας θα έλεγε κανείς κυριολεκτικά γίνει μόδα.
Ο ειδικός ορθοδοντικός Δρ. Φώτης Εξάρχου μας μιλά για την αποτελεσματικότητα της μεθόδου και τα πλεονεκτήματά της, στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Οι διαφανείς νάρθηκες ενδείκνυνται για όλες τις ηλικίες και όλες τις περιπτώσεις;
Ναι, η ένδειξη είναι καθολική τόσο σε ό,τι αφορά την ηλικία (από 7 ετών και άνω δίχως όριο και όσο υφίστανται υγιή δόντια και ούλα), όσο και τη δυσκολία του περιστατικού. Σε συγκεκριμένες μόνο περιπτώσεις είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν επικουρικά μέσα πέρα από τους νάρθηκες, όπως λαστιχάκια, ή κάποια τμηματική ακίνητη συσκευή (σιδεράκια) για την επίτευξη στοχευμένων οδοντικών μετακινήσεων που αφορούν κατά κύριο λόγο τις ρίζες των δοντιών.
Τι πρέπει να γνωρίζει ένας κηδεμόνας που ενδιαφέρεται για ορθοδοντική παρέμβαση με τη συγκεκριμένη μέθοδο στο παιδί του;
Η συνεργασία είναι το Α και Ω της συγκεκριμένης μεθόδου. Οι νάρθηκες πρέπει να είναι στο στόμα του παιδιού τουλάχιστον 20 ώρες το 24ωρο προκειμένου να αναμένει κανείς ένα ιδανικό αποτέλεσμα (εξαιρέσεις αποτελούν οι πολύ μικροί μας φίλοι 7-10 ετών, όπου οι ώρες δύναται να είναι λιγότερες). Η παράμετρος αυτή, σε συνδυασμό με τον άρτιο ψηφιακό σχεδιασμό των επί μέρους μετακινήσεων εκ μέρους του ορθοδοντικού, είναι οι δυο όψεις του νομίσματος μιας πετυχημένης θεραπείας.
Είναι σταθερό το αποτέλεσμα; Είναι πολλά τα περιστατικά που αναφέρουν ότι είχαν υποτροπή των δοντιών τους μετά την ορθοδοντική.
H υποτροπή του αποτελέσματος χωρίς συγκράτηση είναι δεδομένη. Συνηθίζω να παρομοιάζω την προσδοκία συντήρησης του αποτελέσματος της ορθοδοντικής παρέμβασης δίχως μακροχρόνια συγκράτηση, με την απαίτηση μη εμφάνισης ρυτίδων στο πρόσωπο με την πάροδο των ετών. Η επανεμφάνιση συνωστισμού των προσθίων δοντιών χωρίς κάποιο μηχανισμό συντήρησης είναι τόσο σίγουρη, όσο και η εμφάνιση ρυτίδων στο δέρμα του προσώπου κατά τη
διαδικασία της γήρανσης. Πώς θα βλέπατε κάποιον πλαστικό χειρουργό που θα σας υποσχόταν ότι μετά την παρέμβαση στο πρόσωπό σας δεν θα επανεμφανιστούν ρυτίδες; Φανταστείτε λοιπόν πόσο άκυρη και παράλογη θα ήταν η υπόσχεση ενός ορθοδοντικού για μόνιμα αποτελέσματα χωρίς την ύπαρξη συγκρατητικού πρωτοκόλλου. Μπορεί να ακούγεται ακραίο, αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινό και επιστημονικά τεκμηριωμένο. Η μακροχρόνια λοιπόν συντήρηση ενός ορθοδοντικού αποτελέσματος είναι εξίσου ή ίσως ακόμη και πιο σημαντική από την ίδια τη θεραπεία επίτευξης αυτού.
Πριν αναφερθείτε στα πλεονεκτήματα, τι είναι οι διαφανείς νάρθηκες και πώς δουλεύουν στο στόμα;
Πρόκειται για μια σειρά από αποσπώμενες διαφανείς πλαστικές μεμβράνες πάχους 0,5 χιλιοστού περίπου, που καλύπτουν αποκλειστικά την επιφάνεια των δοντιών της γνάθου, δίχως επέκταση στα ούλα ή τον ουρανίσκο. Σε ό,τι αφορά τη μέθοδο της οδοντικής μετακίνησης με τον τρόπο αυτό, να τονισθεί ότι αυτή είναι προοδευτική (με αλλαγή “σετ” ανά 5-7 ημέρες συνήθως) και εκ των προτέρων προκαθορισμένη για κάθε νάρθηκα. Κατασκευάζοντας λοιπόν εκ των προτέρων μια σειρά από 20 επί παραδείγματι μεμβράνες που μετακινούν ένα συγκεκριμένο δόντι κατά 0,2mm, υπάρχει η δυνατότητα να επιτελέσει κανείς μια συνολική μετακίνηση της τάξεως των 20×0,2=4mm στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ο εκάστοτε νάρθηκας είναι κατασκευασμένος με απόκλιση 0,1-0,25mm σε σχέση με την εκάστοτε υφιστάμενη προηγούμενη κατάσταση και η τοποθέτησή του στο στόμα ωθεί τα δόντια, μέσω της συγκεκριμένης ελάχιστης απόκλισης, να ταιριάξουν σε αυτόν μέσω της ελαστικότητας που διαθέτει τόσο ο νάρθηκας, όσο και το περιρρίζιο του δοντιού. Κατά αυτό τον τρόπο έχει κανείς μια προοδευτική διαδοχική πορεία από την αρχική κατάσταση στο τελικό επιθυμητό αποτέλεσμα.
Είναι πιθανό να έχει κανείς προβλήματα τύπου αλλεργίας από το υλικό των ναρθήκων;
Εύστοχη η ερώτησή σας. Ναι, η εμφάνιση αλλεργίας είναι ένα πιθανό αν και εξαιρετικά σπάνιο ενδεχόμενο. Κάθε ενδιαφερόμενος πρέπει να γνωρίζει από τι υλικό είναι κατασκευασμένοι οι νάρθηκες που θα βρίσκονται επί 20 ώρες την ημέρα για ολόκληρη τη διάρκεια της θεραπείας στο στόμα. Σκόπιμο είναι να εμπιστεύεται κανείς κατασκευαστές/ εργαστήρια που έχουν τεράστιο αριθμό ολοκληρωμένων και εν ενεργεία θεραπειών, με ταυτόχρονη ύπαρξη πιστοποιητικών βιοσυμβατότητάς τους από την Αμερικανική και Ευρωπαϊκή αρχή. Αν και υπάρχουν εκατοντάδες πλέον εταιρείες/εργαστήρια/ιατρεία, εκείνα με εκατομμύρια περιστατικά στο ενεργητικό τους μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού. Αυτό αποτελεί μέγιστο και καθοριστικό παράγοντα ασφάλειας της θεραπείας κατά την άποψή μου.
Είναι το «αόρατον» της συσκευής, ο καθοριστικός παράγοντας που η μέθοδος έχει γνωρίσει μια πρωτοφανή άνθιση στις μέρες μας;
Προσωπικά δεν θα συμφωνήσω σε αυτό. Οι διαφανείς νάρθηκες μπορούν να χαρακτηριστούν εξαιρετικά διακριτικοί, ωστόσο όχι αόρατοι. Εάν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς και το κοινό μας, πρέπει να τονίσουμε τα πραγματικά οφέλη αυτής της θεραπείας και όχι κάτι που είναι οφθαλμοφανές πως δεν ισχύει.
Τα οποία οφέλη είναι;
Η βιολογική μετακίνηση των δοντιών αρχικά. Με τη μέθοδο αυτή μπορούμε να καθορίσουμε τον ρυθμό μετακίνησης με ακρίβεια του ενός δέκατου του χιλιοστού ανά νάρθηκα και ανά εβδομάδα. Δυσάρεστες καταστάσεις, όπως συνεχόμενος πόνος και ριζική απορρόφηση («κόντεμα» της ρίζας δηλαδή) είναι εξαιρετικά απίθανα συμβάματα με τη μέθοδο αυτή, σε αντίθεση με ό,τι ισχύει με τα κολλητά σιδεράκια. Το γεγονός επίσης ότι η συσκευή δεν βρίσκεται για 3-4 ώρες στο στόμα, άρα οι δυνάμεις που ασκούνται είναι ουσιαστικά διαλειμματικές, δρα επίσης ευεργετικά στο επίπεδο αυτό. Αποφυγή φλεγμονώδους υπερπλασίας των ούλων και συμβαμάτων λόγω αποκολλήσεων πάγιων εξαρτημάτων, καθώς και ελαχιστοποίηση των αναγκαίων επισκέψεων στο ιατρείο, θα μπορούσαν να αναφερθούν επίσης, δημιουργώντας το πραγματικό πλαίσιο των πλεονεκτημάτων αυτής της μεθόδου ορθοδοντικής θεραπείας.
Είναι η μέθοδος ανώτερη του να βάλει κανείς σιδεράκια δηλαδή;
Ναι είναι ανώτερη και στις περισσότερες των περιπτώσεων και γρηγορότερη με ταυτόχρονη μεγαλύτερη βιολογική ασφάλεια. Θα κάνω μια παρομοίωση προκειμένου να γίνω περισσότερο κατα- νοητός. Το περασμένο έτος προχώρησα σε ρομποτική χολοκυστεκτομή. Έμεινα στο νοσοκομείο 24 ώρες και επανήλθα στην εργασία μου μετά από 3 ημέρες.
Την ίδια επέμβαση αν την είχα πραγματοποιήσει πριν 15 χρόνια με την κλασική ανοικτή μέθοδο θα έπρεπε να μείνω 5-7 ημέρες στο νοσοκομείο και θα επέστρε- φα στον επαγγελματικό στίβο το νωρίτε- ρο έπειτα από 2-3 εβδομάδες. Όλα αυτά με περισσότερο πόνο και ρίσκο. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για την παράμετρο που συζητάμε.
Ο ψηφιακός σχεδιασμός και η όσο το δυνατόν λιγότερη τραυματική παρέμβαση μας δίνει πάντα καλύτερα αποτελέσματα σε μικρότερο χρόνο, με μεγαλύτερη ασφάλεια και λιγότερη ταλαιπωρία. Αρκεί να υπάρχουν σωστές αποφάσεις και άρτιος ψηφιακός σχεδιασμός εκ μέρους του ορθοδοντικού.
Άρα οι διαφανείς νάρθηκες είναι το μέλλον της ορθοδοντικής;
Είναι ξεκάθαρα το παρόν… Το μέλλον μπορεί να φέρει μια ακόμη ανώτερη προσέγγιση, εφόσον αποκωδικοποιηθούν περαιτέρω δεδομένα του ανθρώπινου γενετικού κώδικα και υπάρξει σημαντική πρόοδος στον τομέα των βιουλικών.
Από τον Δρ Φώτη Εξάρχου Ειδικό Ορθοδοντικό www.exarchou.gr
