Είναι γνωστό ότι η παχυσαρκία είναι μια χρόνια νόσος. Η νοσογόνος παχυσαρκία είναι μέχρι στιγμής χειρουργική νόσος.
Οι συχνότερες επεμβάσεις που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα σήμερα είναι η sleeve γαστρεκτομή, η οποία έχει αντικαταστήσει την τοποθέτηση του γαστρικού δακτυλίου που γινόταν παλαιότερα και, σε μικρότερο ποσοστό, η γαστρική παράκαμψη, το γνωστό gastricbypass.
Με την αύξηση των βαριατρικών επεμβάσεων και την παρέλευση χρόνων, όλο και περισσότεροι ασθενείς απαιτούν αναθεωρητικές επανεπεμβάσεις είτε για μη ικανοποιητική απώλεια βάρους EWL<50% είτε για απώτερες επιπλοκές των αρχικών επεμβάσεών τους. Η ανατομία στις επεμβάσεις αυτές είναι πλήρως παραμορφωμένη και η παρουσία συμφύσεων αποτελεί πρόκληση για το χειρουργό.
Η συχνότητα των επιπλοκών σ’ αυτές τις καταστάσεις είναι υψηλή με συχνότητα διαφυγών από τις αναστομώσεις γύρω στο 13% και θνητότητα γύρω στο 2%.
Σε δύο μεγάλες μελέτες για τις ρομποτικές βαριατρικές επανεπεμβάσεις έδειξε μείωση του BMI από 45% σε 29% μετά τρία χρόνια με συχνότητα επιπλοκών 17% και επανεισαγωγή σε περίοδο τριών μηνών γύρω στο 24%. Θα πρέπει να συνυπολογισθεί ότι δεν υπήρχαν διαφυγή αναστομώσεων ούτε αιμορραγία και βέβαια ούτε θνητότητα σε σύνολο 100 επεμβάσεων.
Σε σύγκριση με τις λαπαροσκοπικές και τις ανοικτές επεμβάσεις υπήρχε σημαντική διαφορά επιπλοκών 0% vs 14% vs 11,5% σε ρομποτικές, λαπαροσκοπικές και ανοικτές αντιστοίχως. Επίσης, η μετατροπή σε ανοικτή ήταν 0% και 14% μεταξύ ρομποτικών και λαπαροσκοπικών αντίστοιχα. Τέλος, η νοσηλεία ήταν μικρότερη στη ρομποτική 6 ημέρες, ενώ στις λαπαροσκοπικές 8 και στις ανοικτές 9 ημέρες.
Η διάρκεια της επέμβασης είναι μεγαλύτερη αρκετά στις ρομποτικές 352 min, ενώ λαπαροσκοπική 270 και ανοικτή 250 min.
Τα πλεονεκτήματα του ρομπότ είναι η καλύτερη γενική εργονομία και η μικρότερη κόπωση του χειρουργού σε σχέση με εκείνη του λαπαροσκόπου. Η ρομποτική παρέχει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων και βοηθά στην καλύτερη παρασκευή και συρραφή ιστών.
Τέλος, ως προς το κόστος, μπορεί να είναι περισσότερο όσον αφορά αυτή την ίδια την επέμβαση, αλλά είναι λιγότερο, αν συνυπολογίσεις το κόστος των επιπλοκών που συμβαίνουν στις λαπαροσκοπικές επεμβάσεις με την επιμήκυνση της νοσηλείας είτε τις επανεισαγωγές των ασθενών αυτών.
Η καμπύλη εκμάθησης για το ρομπότ είναι μικρότερη από εκείνη για λαπαροσκοπική επέμβαση. Βέβαια, στις ρομποτικές επεμβάσεις πρέπει ο βοηθός του χειρουργού να έχει εκπαιδευθεί ιδιαίτερα, καθότι έχει να εκτελέσει δύσκολες ενέργειες και, επίσης, θα πρέπει να φροντίζει για κάθε επείγουσα κατάσταση, αφού ο κύριος χειρουργός είναι μακριά από το κρεβάτι του ασθενούς. Ακόμη, τόσο η εργαλειοδότρια όσο και ο technician της αίθουσας θα πρέπει να φροντίζουν και για τα απαιτούμενα εργαλεία όσο και για την εξοικονόμηση χρόνου.
Σε τελική ανάλυση, οι ρομποτικές επεμβάσεις ήρθαν για να μείνουν, καθότι υπάρχει και μεγάλη τεχνολογική εξέλιξη, όπως η απτική ανταπόκριση και μαζί με της μιας οπής πολλαπλών εργαλείων πλατφόρμας, την τηλεχειρουργική και το NOTES οι δυνατότητες του χειρουργού θα αλλάξουν κατά πολύ και βέβαια θα βελτιωθούν σε σημαντικό βαθμό.
Από τον γεν. χειρουργό Δρ. Δημήτρη Βουγιουκλάκη