Το σύνδρομο Barrett (οισοφάγος Barrett) είναι η εμφάνιση εξειδικευμένης εντερικής μετάπλασης στον οισοφάγο, στα πλαίσια Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης (ΓΟΠ). Στην ίδια κατηγορία εντάσσεται από πολλούς και η εμφάνιση εντερικής μετάπλασης στην καρδία (άνω μέρος) του στομάχου. Η εντερική μετάπλαση στον οισοφάγο, όπως και η εντερική μετάπλαση στο στομάχι, θεωρείται κατάσταση η οποία ενδέχεται να εξελιχθεί σε αδενοκαρκίνωμα (του οισοφάγου ή του στομάχου αντίστοιχα).
Η συχνότητα του Barrett, όπως και του αδενοκαρκινώματος του οισοφάγου, έχει αυξηθεί σήμερα ακολουθώντας την έκρηξη της συχνότητας της ΓΟΠ ως αποτέλεσμα του σημερινού τρόπου ζωής και διατροφής. Η πιθανότητα εξέλιξης του Barrett σε καρκίνο εξαρτάται τόσο από την έκταση της αλλοίωσης στον εκάστοτε ασθενή, όσο και από άλλους παράγοντες.
Οι άντρες έχουν χαρακτηριστικά δεκαπλάσια πιθανότητα εξέλιξης σε σχέση με τις γυναίκες. Ουσιώδες στην πρόληψη είναι η ελαχιστοποίηση των επεισοδίων Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης μέσω τροποποίησης του τρόπου ζωής και διατροφής μας με σημαντικότερα εξ’ αυτών την απώλεια βάρους, την διακοπή του καπνίσματος, των μεγάλων γευμάτων και της κατανάλωσης καφέ, ανθρακούχων και αλκοόλ.
H αντιμετώπιση του Barrett σήμερα συνίσταται σε: Θεραπεία της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης με τροποποίηση του τρόπου ζωής και διατροφής (lifestyle modifications), αγωγή με φάρμακα της κατηγορίας των PPI’s και παρακολούθηση με γαστροσκοπήσεις για τον κίνδυνο εξέλιξης και επεμβατική αντιμετώπιση, όπου χρειάζεται.
Το ζητούμενο στον Barrett όπως και σε όλες τις προκαρκινικές καταστάσεις είναι ο μηδενισμός του κινδύνου του αντίστοιχου καρκίνου με την αφαίρεση της ύποπτης περιοχής.
Στον οισοφάγο δυστυχώς η κλασσική χειρουργική προσέγγιση δεν είναι τόσο εύκολα εφαρμόσιμη. Η οισοφαγεκτομή πέραν της επικινδυνότητας είναι και αναπηρική επέμβαση και δεν μπορεί να προταθεί προληπτικά.
Οι ενδοσκοπικές θεραπείες του Barrett αποτελούν τα σύγχρονα όπλα στην αντιμετώπιση του συνδρόμου που στα κατάλληλα χέρια ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο εξέλιξης σε καρκίνο ή την ανάγκη χειρουργικής αντιμετώπισης.
Οι ενδοσκοπικές τεχνικές αφαίρεσης του Barrett έχουν εξελιχθεί σε σημαντικό βαθμό σήμερα παρέχοντας μας την εναλλακτική της χειρουργικής αφαίρεσης. Μοναδικό μειονέκτημα η δυσκολία εφαρμογής με όση ασφάλεια και επιτυχία θα θέλαμε σε Barrett μεγάλης έκτασης.
Οι σύγχρονες μέθοδοι καταστροφής του Barrett αποτελούν το άλλο ενδοσκοπικό όπλο στην νόσο. Σήμερα εφαρμόζεται η καταστροφή με Argon και μάλιστα με την σύγχρονη μορφή του Hybrid Argon, με ραδιοκύματα (Halo) και η κρυοπηξία με CO2. Το μειονέκτημα αυτών των μεθόδων είναι βασικά ο κίνδυνος μη πλήρους καταστροφής του Barrett και θαψίματος βλεννογόνου Barrett κάτω από μια φαινομενικά φυσιολογική επιφάνεια χωρίς δυνατότητα παρακολούθησης.
Με αυτά τα δεδομένα σήμερα προτείνεται η παρακολούθηση των ασθενών με Barrett χωρίς δυσπλασία με ετήσιες γαστροσκοπήσεις και σε περιπτώσεις δυσπλασίας πιο επιθετική αντιμετώπιση. Σε περιπτώσεις Barrett μικρής έκτασης όπου η επεμβατική αντιμετώπιση είναι μικρού κινδύνου επιπλοκών σήμερα θεωρείται θεμιτή η επεμβατική αντιμετώπιση ακόμα και επί απουσίας δυσπλαστικών αλλοιώσεων.
Από τον Γαστρεντερολόγο Γεώργιο Οικονόμου
