Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί μία από τις πιο συχνές μορφές καρκίνου που συναντάται στις γυναίκες. Σε κάποιες περιπτώσεις, η κατάσταση αυτή οδηγεί στη μαστεκτομή, δηλαδή στη χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του μαστού. Όπως είναι φυσικό, μια τέτοια επέμβαση δημιουργεί στη γυναίκα άγχος, αίσθημα απώλειας θηλυκότητας, σεξουαλικής απόρριψης και γενικότερα έλλειψη αυτοπεποίθησης. Η τάση διεθνώς είναι οι γυναίκες μετά από μαστεκτομή να οδηγούνται σε αποκατάσταση του μαστού, εφόσον το επιθυμούν.
Ο Πλαστικός Χειρουργός, Δρ Αναστάσιος Τσεκούρας απαντά στις ερωτήσεις μας.
Μπορούν όλες οι ασθενείς να προχωρήσουν σε αποκατάσταση μετά τη μαστεκτομή τους;
Οι περισσότερες ασθενείς με καρκίνο του μαστού είναι κατάλληλες για αποκατάσταση του μαστού, η οποία μπορεί να ξεκινήσει ταυτόχρονα με τη μαστεκτομή. Υπάρχουν όμως, περιπτώσεις που θα πρέπει για ογκολογικούς λόγους η αποκατάσταση του μαστού να γίνει σε δεύτερο χρόνο. Παρόλα αυτά είναι πολύ καλό η γυναίκα να ενημερωθεί για τη δυνατότητα αποκατάστασης όταν πληροφορηθεί τη διάγνωση καρκίνου του μαστού και να αρχίσει να συζητά για τη θεραπεία της. Ο χειρουργός μαστού μπορεί παράλληλα να την παραπέμψει στον πλαστικό χειρουργό για πιο λεπτομερή ενημέρωση, με σκοπό να ολοκληρωθεί o προεγχειρητικός σχεδιασμός.
Με ποια χειρουργική μέθοδο γίνεται η ανάπλαση;
Υπάρχουν πολλές σύγχρονες μέθοδοι αποκατάστασης του μαστού, άλλες πιο απλές και άλλες πιο σύνθετες, οι οποίες μπορούν να ομαδοποιηθούν σε δύο βασικές κατηγορίες επεμβάσεων. Πρέπει να σημειωθεί, βέβαια, ότι μπορεί να χρειαστεί πάνω από ένα χειρουργείο για την αποκατάσταση του μαστού.
Στην πρώτη κατηγορία χρησιμοποιούμε εξειδικευμένους διατατήρες ιστών και ενθέματα σιλικόνης, που είναι απόλυτα ασφαλή. Η ποιότητα και η ποικιλία επιλογής έχουν βελτιωθεί πολύ τα τελευταία χρόνια. Μετά τη μαστεκτομή τοποθετείται ένας ειδικός διατατήρας κάτω από το μυϊκό τοίχωμα της περιοχής. Κατόπιν γίνεται η διάταση του διατατήρα με φυσιολογικό ορό, μέσω μιας βαλβίδας, ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο ιατρείο. Όταν η πλήρωσή του φτάσει στο επιθυμητό όριο, ο διατατήρας αντικαθίσταται με ένα ανατομικό ένθεμα σιλικόνης. Παράγοντες όπως το μέγεθος του μαστού, η ποιότητα του δέρματος μπορεί να επιτρέψουν την ολοκλήρωση της αποκατάστασης του μαστού σε ένα στάδιο.
Στη δεύτερη κατηγορία, χρησιμοποιούμε τους λεγόμενους μυοδερματικούς κρημνούς. Δηλαδή τμήματα δέρματος με άφθονο υποδόριο λίπος, που μεταφέρονται με ειδικό τρόπο από κάποιο άλλο σημείο του σώματος, π.χ. πλάτη, κοιλιά, γλουτοί, στη θέση του μαστού που αφαιρέθηκε. Στην περίπτωση αυτή συνήθως, δεν χρησιμοποιείται ένθεμα σιλικόνης. Η ολοκλήρωση της αποκατάστασης των μαστών γίνεται μέσω μιας μικρής επέμβασης για τη δημιουργία της θηλής. Το χρώμα της θηλής και το περίγραμμά της γίνεται με τη χρήση ειδικών ενδοδερμικών χρωστικών (τατουάζ), ώστε να υπάρξει ένα πιο φυσικό αποτέλεσμα. Τελευταία εφαρμόζονται και μέθοδοι με εγχύσεις λίπους, το οποίο παίρνουμε από άλλα σημεία του σώματος. Αυτό μπορεί να εμπλουτιστεί με βλαστοκύτταρα και αυξητικούς παράγοντες της γυναίκας, πριν την μεταφορά του στην περιοχή της μαστεκτομής. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι πολλές φορές χρειάζεται να επέμβουμε και στον υγιή μαστό με μείωση, αύξηση, είτε ανόρθωσή του για συμμετροποίηση.
Η επιλογή της μεθόδου που θα χρησιμοποιηθεί, είναι θέμα που η γυναίκα θα πρέπει να συζητήσει με τον πλαστικό χειρουργό. Αφού εκείνος της εξηγήσει τις διάφορες χειρουργικές μεθόδους, σε συνεννόηση με τον χειρουργό μαστού, θα καταλήξουν στην κατάλληλη για εκείνη επέμβαση.
Υπάρχουν επιπλοκές μετά το χειρουργείο;
Να ξεκαθαρίσουμε πως η αποκατάσταση του μαστού δεν έχει καμιά επίδραση στις υποτροπές της νόσου και δεν εμποδίζει τη μετεγχειρητική χορήγηση προφυλακτικής χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας.
Τα πιθανά συμβάματα περιορίζονται κυρίως, στις άμεσες μετεγχειρητικές επιπλοκές κάθε χειρουργικής επέμβασης, όπως αιμάτωμα, συλλογή υγρού, υπερτροφική ουλή, διάσπαση τραύματος. Σε περίπτωση αποκατάστασης με ενθέματα, απόρριψη του ενθέματος συνήθως, τις πρώτες εβδομάδες ή δημιουργία ρικνωτικής κάψας σε βάθος χρόνου που όμως είναι σπάνιες.
Ποια είναι τα οφέλη της αποκατάστασης;
Η αποκατάσταση του μαστού δεν μπορεί να ξαναδώσει πίσω στη γυναίκα τον μαστό που έχασε λόγω της νόσου, ωστόσο τα οφέλη είναι σημαντικά και θα λέγαμε προφανή. Ο νέος μαστός που θα δημιουργηθεί θα είναι πολύ καλύτερος και πιο αποδεκτός από μια εξωτερική πρόθεση στερεωμένη στον στηθόδεσμο. Το πιο σημαντικό όμως είναι ένα πολύ καλό αισθητικό αποτέλεσμα, γεγονός που θα συμβάλει στην καλή ψυχολογική της κατάσταση, στη διατήρηση της αυτοεκτίμησής της και γενικά στην εξασφάλιση μιας ποιοτικής ζωής.
Από τον Πλαστικό Χειρουργό, Δρ. Αναστάσιο Τσεκούρα (www.drtsekouras.gr)
