Οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε μαστεκτομή βιώνουν αποδόμηση της εικόνας του σώματός τους που συνεπάγεται απώλεια της αυτοεκτίμησης και αποφυγή κοινωνικών σχέσεων σε μεγάλο βαθμό. Η αποκατάσταση μαστού βελτιώνει την εικόνα σώματος των ασθενών και τις βοηθά να ανταποκριθούν στους ρόλους τους ως γυναίκες, σύζυγοι και μητέρες.
Σήμερα ο Πλαστικός Χειρουργός διαθέτει ποικιλία τεχνικών που μπορεί να χρησιμοποιηθούν στην αποκατάσταση μαστού. Οι βασικές κατηγορίες είναι η αποκατάσταση με ενθέματα και η αποκατάσταση με κρημνούς (αυτόλογους ιστούς) δηλαδή ιστούς από το σώμα της ασθενούς.
Τα ενθέματα αποτελούνται από σιλικόνη και μπαίνουν σε ένα χρόνο ή μπαίνει αρχικά ένας διατατήρας (μπαλόνι που φουσκώνει σταδιακά με φυσιολογικό ορό) ώστε να ξεχειλώσει το δέρμα και εν συνεχεία σε 2ο χρόνο μπαίνει το μόνιμο ένθεμα. Οι αυτόλογοι ιστοί μπορούν να είναι από την πλάτη [πλατύς ραχιαίος] ή την κοιλιά της ασθενούς [ορθός κοιλιακός (TRAM), κρημνός διατιτραινουσών της κάτω επιγαστρίου (DIEP)] ή από την περίσσεια λίπους που διαθέτει σε σημεία του σώματός της (π.χ. ψωμάκια). Η αποκατάσταση μπορεί να γίνει στον ίδιο χρόνο με τα μαστεκτομή (άμεση αποκατάσταση) ή σε απώτερο χρόνο μετά τη μαστεκτομή (όψιμη αποκατάσταση).
Οι παράγοντες που βαρύνουν στη λήψη της απόφασης είναι:
- ο τύπος της μαστεκτομής,
- οι συνοδές θεραπείες για τον καρκίνο (χημειοθεραπείες, ακτινοθεραπείες, ορμονοθεραπείες) που πιθανώς έχει λάβει η ασθενής,
- το σχήμα σώματός της (βάρος, μέγεθος του άλλου μαστού, χαλαρή κοιλιά, ψωμάκια),
- ο τρόπος ζωής της ασθενούς (αν η εργασία της συμπεριλαμβάνει ορθοστασία, σήκωμα βάρους, αν έχει κάποιο συγκεκριμένο hobby).
Ο Πλαστικός Χειρουργός προτείνει τη λύση που θεωρεί ενδεδειγμένη και η ασθενής λαμβάνει την τελική απόφαση. Σε κάθε περίπτωση αν μόνο ο ένας μαστός έχει προσβληθεί από καρκίνο μπορεί να χρειαστεί και κάποιου είδους επέμβαση στον άλλο μαστό (αυξητική, μειωτική ή ανόρθωση) για να επιτευχθεί η συμμετρία η οποία πάντως δε μπορεί να είναι απόλυτη.
Για να μπει μια γυναίκα στη διαδικασία της αποκατάστασης μαστού πρέπει να έχει ρεαλιστικούς στόχους και να αποδέχεται τη διάγνωση του καρκίνου του μαστού και τις συνοδές θεραπείες. Ένας αποκατεστημένος μαστός δε θα έχει την ίδια αίσθηση στην ψηλάφηση, ούτε η ασθενής θα τον νιώθει το ίδιο όπως το φυσιολογικό της μαστό. Επίσης, θα υπάρχουν ορατές ουλές στον καινούργιο μαστό καθώς και σε άλλες περιοχές του σώματος αν η ασθενής υποβληθεί σε αυτόλογη αποκατάσταση μαστού. Όλοι αυτοί οι παράγοντες καθώς και το κόστος μιας επιπλέον επέμβασης (αποκατάστασης μαστού) πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν.
Όμως, το αποτέλεσμα δικαιώνει και οι επεμβάσεις λιπομεταφοράς που γίνονται στα πλαίσια της αποκατάστασης μαστού μπορούν να διορθώσουν τα «ψωμάκια», η κοιλιοπλαστική που συνοδεύει την αποκατάσταση μαστού με κρημνό από το κοιλιακό τοίχωμα μπορεί να διορθώσει μια χαλαρή κοιλιά και οι επεμβάσεις που γίνονται στον άλλο μαστό για συμμετρικοποίηση μπορούν να βελτιώσουν γενικά την εμφάνιση του μπούστου της ασθενούς. Έτσι, η ασθενής μπορεί να «χρησιμοποιήσει» το γεγονός ότι με τις επεμβάσεις αποκατάστασης μπορεί να βελτιώσει γενικά το περίγραμμα του σώματός της για να απαλύνει το βάρος της διάγνωσης του καρκίνου του μαστού.
Από την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πλαστικής Χειρουργικής Γεωργία Αλεξάνδρα Σπυροπούλου
