Οι διάφοροι τύποι χρόνιας κεφαλαλγίας αλλά ειδικότερα η ημικρανία, ταλαιπωρούν ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ασθενών, οι οποίοι έχουν δοκιμάσει διαφόρων τύπων θεραπείες, είτε φαρμακευτικές, είτε ενέσιμες χωρίς πάντα να υπάρχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η χρονιότητα της κεφαλαλγίας και η υψηλή έντασή της προκαλούν σοβαρό περιορισμό στις καθημερινές λειτουργίες και επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Οι περισσότερες μελέτες συμφωνούν στο ότι ασθενείς με ανθεκτική στη συντηρητική φαρμακευτική αγωγή (προφύλαξης & διάσωσης) χρόνια κεφαλαλγία (όπως είναι η ημικρανία, η αθροιστική κεφαλαλγία, η κεφαλαλγία τάσης και η ινιακή νευραλγία, αλλά και άλλες μορφές), οι οποίοι βιώνουν σημαντική επίδραση της κεφαλαλγίας στην ποιότητα ζωής τους, έχουν ένδειξη για επεμβατική θεραπεία πόνου. Προϋποθέτει το να έχει δοκιμάσει ο ασθενείς φαρμακευτική αγωγή διαφόρων κατηγοριών προφύλαξης σε θεραπευτικές δόσεις για περισσότερους από 2 συνεχόμενους μήνες και να μην ανταποκρίνεται πλέον στην αγωγή αυτή.
Οι επεμβατικές θεραπείες γίνονται από εξειδικευμένους ιατρούς και υπό συνθήκες απόλυτης ασφάλειας, και περιλαμβάνουν αρχικά απλές διηθήσεις νεύρων, (όπως για παράδειγμα τα ινιακά νεύρα στη βάση του κρανίου τα οποία παίζουν βασικό ρόλο στη γένεση και διατήρηση του πόνου της ημικρανίας), αλλά και σε άλλες δομές, όπως σε γάγγλια του αυτονόμου νευρικού συστήματος (αστεροειδές γάγγλιο, σφηνοϋπερώιο γάγγλιο) και άλλα περιφερικά νεύρα του προσώπου και του τραχήλου, ανάλογα κάθε φορά των ενδείξεων, της χρονιότητας, και της ανθεκτικότητας του πόνου του ασθενούς. Στις διηθήσεις αυτές χρησιμοποιείται κυρίως τοπικό αναισθητικό, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις προστίθεται κορτικοστεροειδές αναλόγως των ενδείξεων και των συνοδών νοσημάτων του ασθενούς.
Σε δεύτερο στάδιο, εφαρμόζονται περισσότερο περίπλοκες επεμβατικές τεχνικές, με μονιμότερο όμως θεραπευτικό αποτέλεσμα. Μία τέτοια εξαιρετικά αποτελεσματική τεχνική για την αντιμετώπιση της χρόνιας ημικρανίας είναι η εφαρμογή παλμικής ραδιοσυχνότητας στα ινιακά νεύρα (μείζον και έλασσον) και στις δύο πλευρές της κεφαλής. Η παλμική ραδιοσυχνότητα είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, η οποία δρα νευροτροποποιητικά, εφαρμόζοντας σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες στα νεύρα (έως 42ο C), γεγονός το οποίο δεν καταστρέφει τους ιστούς αλλά απλά τροποποιεί τη νευρική διαβίβαση σε περιφερικό επίπεδο, προκαλώντας αναλγησία, η οποία διαρκεί από 6 μήνες έως 1 έτος ή και περισσότερο.
Η εφαρμογή της τεχνικής πραγματοποιείται σε άσηπτες συνθήκες και μετά από ενδελεχή εντοπισμό των νεύρων με αισθητική δοκιμασία. Η θεραπεία διαρκεί λιγότερο από 30 λεπτά και δεν είναι επώδυνη. Ο ασθενής λαμβάνει τη θεραπεία σε πρηνή θέση και είναι ελεύθερος να συνεχίσει τις δραστηριότητές του το ίδιο απόγευμα.
Η αποτελεσματικότητα της τεχνικής είναι δοκιμασμένη με μεγάλες σειρές περιστατικών και δρα απευαισθητοποιώντας την τριδυμο-ινιακή σύνδεση μέσω τροποποίησης των ερεθισμάτων που εισέρχονται από την περιφέρεια προς το κεντρικό νευρικό σύστημα, παρεμβαίνοντας στην παθοφυσιολογία της ημικρανίας. Η θεραπεία οδηγεί σε ελάττωση των ημερών με κεφαλαλγία, ελάττωση της έντασης του πόνου ώστε να μπορεί να ελεγχθεί με απλά παυσίπονα ή χωρίς καθόλου παυσίπονα και σε σημαντική βελτίωση της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής του ασθενούς.
Μαρτυρίες ασθενών και ερευνητικές μελέτες επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα της τεχνικής και θέτουν τη βάση για την τρέχουσα θεραπευτική τόσο της ημικρανίας όσο και άλλων μορφών κεφαλαλγιών.
Η συνεργασία μεταξύ των διαφόρων ιατρικών ειδικοτήτων και του ασθενούς είναι ιδιαίτερα σημαντική στη διάγνωση και διαχείριση της χρόνιας κεφαλαλγίας, ώστε να μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή όλες οι τρέχουσες θεραπευτικές τεχνικές, με κύριο γνώμονα την εξατομικευμένη, μοναδική προσέγγιση κάθε ασθενούς.
Από την Αναπλ. Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας Χρυσάνθη Μπατιστάκη
