Οι παλαιότερες οδηγίες (2000) της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (AAP) προέτρεπαν την καθυστέρηση εισαγωγής τροφών μετά τους 6 μήνες της ζωής του βρέφους με στόχο η ολοκλήρωση της εισαγωγής να συμβεί στα 3 με 4 έτη ζωής.
Τα τελευταία χρόνια σχεδιάστηκαν μελέτες για να αποδειχθεί αν αυτή η πρακτική ήταν επιβοηθητική ή επιβλαβής για την πρόληψη της αλλεργίας. Τα αποτελέσματα αυτών των μελετών εξέπληξαν όλη την επιστημονική κοινότητα.
Η καθυστερημένη εισαγωγή στερεών τροφών φάνηκε όχι μόνο δεν προλάμβανε την εμφάνιση αλλεργιών, αλλά αντίθετα σχετιζόταν με:
α. αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ατοπικής δερματίτιδας που είναι και το 1ο “βήμα” στην ατοπική παρέλαση
β. αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης τροφικής αλλεργίας (όχι μόνο άμεσου τύπου τροφικής αλλεργίας, αλλά και επιβραδυνόμενου τύπου όπως λένε οι μοντέρνες εκδοχές της ατοπικής παρέλασης)
γ. υψηλότερα ποσοστά αλλεργικής ρινίτιδας και
δ. μεγαλύτερα ποσοστά άσθματος στη βρεφική, νηπιακή και παιδική ηλικία.
Ο στόχος, λοιπόν, πρέπει να είναι η εισαγωγή όλων των τροφών, εκτός από φρέσκο γάλα και μέλι για λόγους όμως που δεν αφορούν στην τροφική αλλεργία, μέχρι τα “πρώτα γενέθλια” του βρέφους. Τα σιτηρά συγκεκριμένα θα πρέπει να εισαχθούν μέχρι τον 6ο μήνα της ζωής για την πρόληψη τόσο της τροφικής αλλεργίας όσο και της κοιλιοκάκης. Για τα γαλακτοκομικά, το αβγό, το ψάρι, τα θαλασσινά, τα όσπρια και τους ξηρούς καρπούς το πλάνο εισαγωγής και η σειρά μπορεί δομηθεί βάσει διατροφικών προτιμήσεων της οικογένειας σε συνεργασία με τον παιδίατρο. Τα πράγματα αλλάζουν πολύ όταν μιλάμε για βρέφη υψηλού κινδύνου με οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών με ή χωρίς ατοπική δερματίτιδα στα οποία οφείλει να υπάρχει καθοδήγηση από ειδικό αλλεργιολόγο, πάντα όμως με στόχο την εισαγωγή των τροφών μέχρι το 12ο μήνα της ζωής, τουλάχιστον στις τροφές που ο αλλεργιολογικός έλεγχος επιτρέπει.
Ο στόχος είναι να ακολουθείται 3ημερη εισαγωγή στις κύριες αλλεργιογόνες τροφές (γαλακτοκομικά, αβγά, σιτηρά, ψάρι, ξηρούς καρπούς, θαλασσινά, όσπρια), αλλά με σχήμα παρήμερο (δηλαδή δίνω το νέο τρόφιμο- δε δίνω- ξαναδίνω), για να μπορούν τα μωρά να παρακολουθούνται και για την πιθανότητα εμφάνισης επιβραδυνόμενου τύπου αλλεργίας. Εννοείται πως για την αποφυγή πνιγμονής η εισαγωγή των ξηρών καρπών θα πρέπει να γίνεται με τη μορφή σκόνης ή βουτύρου σε μικρή ποσότητα.
Προσοχή γιατί υπάρχει μία παρεξήγηση που είναι απαραίτητο να τονιστεί σε αυτό το σημείο. Δεν αρκεί να εισαχθεί στη διατροφή των μικρών μας μία τροφή. Πρέπει αυτή να βρίσκεται τακτικά -τουλάχιστον 1 φορά μέσα στην εβδομάδα- στη διατροφή, για να μην την “ξεχάσει” ο οργανισμός τους…
Συνεπώς, όλες οι τροφές πρέπει να εισάγονται εγκαίρως, ακόμη και οι αλλεργιογόνες, στις οποίες ακολουθείται και πλάνο τροποποιημένης 3ημερης εισαγωγής, ώστε να προστατευτούν από την πιθανότητα εμφάνισης αλλεργιών τόσο τα βρέφη υψηλού όσο και αυτά χαμηλού κινδύνου με την απαραίτητη ανά περίπτωση καθοδήγηση και σε μορφή που δεν θα προκαλέσει πνιγμονή στα μικρά. Θυμηθείτε ότι το γαστρεντερικό είναι σύμμαχος σε αυτήν την κατεύθυνση, ενώ το δέρμα και ειδικά το “χαλασμένο δέρμα” με ατοπική δερματίτιδα είναι εχθρός και αν η εισαγωγή καθυστερήσει μπορεί η επαφή με το δέρμα να είναι εξαιρετικά επιζήμια για εμφάνιση τροφικής αλλεργίας.
Από την Αλλεργιολόγο Παίδων & Ενηλίκων, Σοφία Β. Κωστούδη (www.kostoudi.gr)