Οι αρθροπλαστικές αποτελούν επέμβαση που αυξάνεται ολοένα και περισσότερο παγκοσμίως, λόγω του υψηλότερου προσδόκιμου ζωής, αλλά και των απαιτήσεων της σύγχρονης καθημερινότητας για νέους και μεγαλύτερους. Και ενώ η επιστήμη έχει κάνει άλματα στον τομέα, σε βαθμό που ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί και να περπατήσει σε 2 μόλις ώρες μετά το χειρουργείο, ο μέσος όρος ασθενών αντιμετωπίζει με φόβο και επιφύλαξη μια επέμβαση σε ισχίο και γόνατο.
Ο Κωνσταντίνος Σαράντος, εξειδικευμένος χειρουργός ορθοπεδικός με πολυετή εμπειρία σε complex περιπτώσεις αρθροπλαστικών, ξεκαθαρίζει το τοπίο δίνοντας μας κατατοπιστικές και ανακουφιστικές πληροφορίες μέσα από 3 αλήθειες και ένα… ψέμα!
Αλήθεια νο 1: Δεν χρειάζεται να είσαι ηλικιωμένος για να υποβληθείς σε αρθροπλαστική.
Παλαιότερα, οι αρθροπλαστικές περιλάμβαναν υλικά που φθείρονταν γρήγορα με την πάροδο του χρόνου, γι’ αυτό και οι νεότεροι ασθενείς είχαν πράγματι αυξημένο ρίσκο αναγκαιότητας δεύτερης αρθροπλαστικής. Έτσι, η αρθροπλαστική σπανίως εφαρμοζόταν σε ασθενείς κάτω των 60 ετών.
Χάρη όμως στα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα και υλικά, τόσο στις αρθροπλαστικές ισχίου, όσο και σε εκείνες του γόνατος, έχουν παραχθεί επιφάνειες στήριξης μεγάλης αντοχής, οι οποίες αντέχουν όλο και μεγαλύτερα επίπεδα δραστηριότητας του ασθενούς, ενώ έχουν παρατεταμένη διάρκεια ζωής. Συνήθως, αποτελούνται από μέταλλο πάνω σε ειδικό σκληρότερο πλαστικό ή κεραμικό πάνω σε κεραμικό.
Ως εκ τούτου λοιπόν, δεν υπάρχει ηλικιακό όριο για μια αρθροπλαστική επέμβαση, παρά μόνο τα σχετικά συμπτώματα και η διάγνωση του ειδικού γιατρού. Όλοι, ανεξαρτήτως ηλικίας, έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν εκ νέου την ποιότητα και τη δραστηριότητα στη ζωή τους.
Αλήθεια νο 2: Αν δε μπορώ πλέον να εκτελέσω καθημερινές δραστηριότητες και έχω διαρκή πόνο σε ισχίο ή/και γόνατο, πρέπει να απευθυνθώ σε εξειδικευμένο χειρουργό ορθοπεδικό και είναι πιθανό να χρειάζομαι αρθροπλαστική.
Αρχικά, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η όποια απόφαση για να περάσει ο ασθενής στη χειρουργική θεραπεία παίρνεται, αφού εξαντληθούν όλα τα συντηρητικά μέσα θεραπείας και καταστούν αναποτελεσματικά. Στη συνέχεια, η απόφαση ή μη υποβολής σε αρθροπλαστική, σχετίζεται συνήθως με τη δυσκολία που αντιμετωπίζει κανείς στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων, καθώς και στον (αφόρητο στην πλειονότητα) πόνο, παρά τις θεραπείες που προαναφέραμε.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί, ότι τα επίπεδα πόνου διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή και είναι σίγουρα κάτι που πρέπει να εξετάσει και να λάβει υπόψη ο εξειδικευμένος στις εν λόγω παθήσεις χειρουργός ορθοπεδικός γιατρός.
Συχνά συμπτώματα πάντως που πρέπει να σας προβληματίσουν είναι:
Μείωση της απόστασης βάδισης
Αδυναμία εκτέλεσης βασικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών νοικοκυριού
Δυσκολία σε δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου
Παρεμβολή στον ύπνο
Δυσκολία κατά την προσπάθεια του ατόμου να σηκωθεί από καθιστή θέση
Αλήθεια νο 3: Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει κανονικά στις δραστηριότητές του μετά την ανάρρωση, ακόμα και στην άθληση.
Τα τελευταία χρόνια, οι αρθροπλαστικές έχουν εισέλθει σε νέα εποχή, μέσω μεθόδων ελάχιστης επεμβατικότητας, όπως πχ η μέθοδος Superpath. Ουσιαστικά, εκείνο που κάνει τη διαφορά, είναι η προστασία των μαλακών μορίων του ασθενούς κατά τη χειρουργική επέμβαση.
Αυτό δεν σημαίνει μόνο μικρή τομή, αλλά και διατήρηση και προστασία των σημαντικών μυών και τενόντων, έτσι ώστε να μπορεί ο ασθενής να κινητοποιηθεί γρήγορα, σε λίγες ώρες δηλαδή μετά την επέμβαση. Έτσι, ένας σημαντικός αριθμός ασθενών μπορεί να επιστρέψει σχεδόν αμέσως στις καθημερινές του δραστηριότητες, αλλά και σε αθλήματα χαμηλής και μέτριας έντασης, όπως είναι η γυμναστική, το γκολφ, το τένις, η κολύμβηση και το βόλεϊ.
Ψέμα: Η ανάρρωση μετά από μια επέμβαση αρθροπλαστικής σημαίνει μακρά παραμονή στο νοσοκομείο.
Αν μιλούσαμε για 20 χρόνια πριν, ναι. Αλλά όχι πια! Πλέον σήμερα, χρησιμοποιούνται συνδυασμοί μεθόδων ελάχιστης επεμβατικότητας και τεχνικών ταχείας και ασφαλούς ανάρρωσης, προεγχειρητικά, διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά, μέσα από πρωτόκολλα αποκατάστασης, όπως τα Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) & Fast track Protocols. Ουσιαστικά, οι τεχνικές αυτές επιτρέπουν στον ασθενή να κινητοποιηθεί 2 μόλις ώρες μετά το χειρουργείο και να περπατήσει, ενώ μειώνουν σημαντικά πολλές από τις μετεγχειρητικές επιπλοκές, όπως αναπνευστικές λοιμώξεις και θρομβώσεις. Έτσι, ο ασθενής μπορεί να πάρει εξιτήριο με ασφάλεια από το νοσοκομείο την επόμενη κιόλας ημέρα ή ακόμα και την ίδια μέρα, αφού ο πόνος είναι ελεγχόμενος και ο οργανισμός είναι σε θέση να ανταπεξέλθει γρήγορα στο stress του χειρουργείου.
Από τον Κωνσταντίνο Σαράντο, εξειδικευμένο Χειρουργό Ορθοπεδικό, Fellowship Trained*
