Η κύστη κόκκυγος (ή τριχοφωλεακό συρίγγιο) είναι μία χρόνια φλεγμονή στην περιοχή τoυ κόκκυγα, που δημιουργείται, συνήθως, από διείσδυση τριχών μέσα στο δέρμα, αλλά μπορεί να οφείλεται και σε κύστη που σχηματίστηκε κατά την εμβρυϊκή ζωή.
Είναι συχνότερη στους άνδρες, συγκριτικά με τις γυναίκες και παρατηρείται συχνότερα σε δασύτριχα ή παχύσαρκα άτομα, εφηβικής έως μέσης ηλικίας.
Τα συμπτώματα της μπορεί να είναι από ήπια έως επώδυνα, δηλαδή από προκαλώντας ελάχιστη ενόχληση έως έντονο πόνο, λόγω αποστήματος. Η κύστη κόκκυγος γίνεται αντιληπτή συνήθως αρχικά από το «λέρωμα» του εσωρούχου με οροαιματηρό υγρό, ενώ στην περίπτωση του επώδυνου αποστήματος, παρατηρείται εκροή πυώδους υγρού από το συρίγγιο, με δυσάρεστη οσμή.
Στην οξεία αυτή περίπτωση, ο πόνος συνοδεύεται ίσως και από πυρετό αλλά και γενικότερη καταβολή του ασθενούς. Στην περίπτωση που η κύστη κόκκυγος έχει χρονίζουσα μορφή, παρατηρείται συνεχής ή και κατά διαστήματα έκκριση υγρού.
Όταν ο ασθενής εμφανίζει ισχυρό πόνο, πυρετό και συνεχή εκροή πυώδους υγρού από το απόστημα, τότε κρίνεται απαραίτητη η χειρουργική αντιμετώπιση της κύστης κόκκυγος. Σήμερα, προτιμάται η θεραπεία με χρήση λέιζερ, καθώς δεν δημιουργεί τραύμα ή ουλή, είναι αναίμακτη, και προσφέρει μόνιμο αποτέλεσμα. Ο ασθενής μπορεί σε ένα 24ωρο να επιστρέψει στην καθημερινότητά του.
Η χειρουργική θεραπεία της κύστης κόκκυγος έχει ως στόχο την αφαίρεση της κύστης και των συνοδών συριγγίων, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος υποτροπής. Αντί του «ανοικτού» τύπου χειρουργείου, με χρήση νυστεριού, σήμερα εφαρμόζονται αναίμακτες και σχετικά ανώδυνες τεχνικές, με τη βοήθεια λέιζερ ή ραδιοσυχνοτήτων. Έτσι, επιτυγχάνεται ελάχιστη απώλεια αίματος, ταχύτερη επούλωση, λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και ταχεία ανάρρωση.
Συγκεκριμένα, η επέμβαση γίνεται σε δύο φάσεις. Στο πρώτο στάδιο, γίνεται η χαρτογράφηση της κύστης και των συριγγίνων, με τη βοήθεια του συριγγοσκοπίου και τα τμήματα ιστών ή οι τρίχες που αποφράσσουν τον πόρο απομακρύνονται με ειδική λαβίδα. Στο δεύτερο στάδιο, γίνεται η εκ των έσω καταστροφή του συριγγώδους πόρου, των διακλαδώσεων του και του κυστικού σχηματισμού. Ο πόρος καθαρίζεται σχολαστικά και το σαθρό επιθήλιο αφαιρείται και αναρροφάται.
Η αντιμετώπιση της κύστης κόκκυγος με λέιζερ προϋποθέτει την χορήγηση τοπικής αναισθησίας, ενώ συνολικά η διαδικασία δεν ξεπερνά τα 20 λεπτά, ανάλογα την περίπτωση. Δεν απαιτείται νοσηλεία στο νοσοκομείο και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει σπίτι του εντός της ίδιας ημέρας από την επέμβαση. Επίσης, μετεγχειρητικά δεν χρειάζεται χορήγηση αναλγητικών, ούτε και αλλαγές του τραύματος.
Να τονιστεί πως η χρήση λέιζερ δεν αφήνει τραύμα και οτιδήποτε με τραύμα δεν είναι λέιζερ.
Μελέτες προτείνουν ότι η θεραπεία με λέιζερ είναι μια πολλά υποσχόμενη νεότερη τεχνολογία για την αντιμετώπιση των κύστεων κόκκυγος, με στατιστικά στοιχεία που δείχνουν ότι τα ποσοστά επιτυχίας για πρώτη φορά να φτάνει στο εύρος του 87,5%. Από αυτούς τους ασθενείς, η διαδικασία είχε μακροπρόθεσμη επιτυχία για σχεδόν όλους τους ασθενείς και το ποσοστό επανεμφάνισης ήταν μόλις 2,9%, συγκριτικά με τις παραδοσιακές χειρουργικές επεμβάσεις κύστης, που σύμφωνα με την μελέτη δείχνουν ποσοστό επανεμφάνισης 22% .