Η παραμόρφωση και η μετατόπιση του μεγάλου δακτύλου του άκρου πόδα προς τα γειτονικά δάκτυλα, ονομάζεται βλαισό μεγάλο δάκτυλο. Εμφανίζεται συχνά στις γυναίκες μέσης και μεγάλης ηλικίας, καθώς επίσης μπορεί να πρωτοεμφανιστεί και στην εφηβική ηλικία. Η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο και η πάθηση παρατηρείται συνηθέστερα στην ίδια οικογένεια. Επιβαρυντικοί παράγοντες αποτελούν στενά παπούτσια και ψηλά τακούνια, επιδεινώνοντας την προυπάρχουσα προδιάθεση και αρχική παραμόρφωση του δακτύλου. Η προοδευτική παραμόρφωση συνυπάρχει με την έντονη οστική προπέτεια στην εσωτερική πλευρά του μεγάλου δακτύλου. Επίσης το μεγάλο δάκτυλο μετατοπίζεται προς το γειτονικό δεύτερο δάκτυλο, το οποίο προοδευτικά παραμορφώνεται και αυτό έως ότου εφιππεύσει στο μεγάλο δάκτυλο. Ο ρυθμός εξέλιξης της πάθησης είναι απρόβλεπτος. Τα συνηθέστερα συμπτώματα που οδηγούν την ασθενή στο γιατρό είναι ο πόνος τόσο στο μεγάλο δάκτυλο, όσο και από τα γειτονικά δάκτυλα και το πρόβλημα πίεσης και υπερκεράτωσης από τα στενά παπούτσια.
Η θεραπεία είναι συντηρητική ή χειρουργική. Η συντηρητική αντιμετώπιση συμπεριλαμβάνει αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη, φαρδιά, μαλακά, χωρίς τακούνι παπούτσια, πελματογράφημα και κατασκευή ειδικών πάτων που βοηθούν την καλύτερη κατανομή του βάρους κατά τη βάδιση και προθέματα σιλικόνης μεταξύ των δακτύλων. Η συντηρητική θεραπεία δεν μπορεί να επιφέρει διόρθωση της παραμόρφωσης, αλλά βελτίωση σε ότι αφορά την συμπτωματολογία.
Αντίθετα η χειρουργική αντιμετώπιση στοχεύει στη διόρθωση της παραμόρφωσης του μεγάλου καθώς και των υπολοίπων δακτύλων. Χειρουργική αντιμετώπιση του βλαισού μεγάλου δακτύλου είναι απαραίτητη όταν τα συμπτώματα είναι έντονα και η ασθενής δεν ανταποκρίνεται στην συντηρητική θεραπεία. Κατά την χειρουργική επέμβαση πραγματοποιούνται οστεοτομίες δηλαδή τομές στο οστό και τενοντοτομές, με σκοπό να αλλάξουμε
τον προσανατολισμό του δακτύλου και να ευθειαστεί. Απαιτούνται υλικά σταθεροποίησης της οστεοτομίας τα οποία και αφαιρούνται στην συνέχεια. Διαδερμικές επεμβάσεις με πολλή μικρές τομές και ελάχιστα επεμβατική προσπέλαση, διευκολύνουν την μετεγχειρητική πορεία της ασθενούς τόσο σε ότι αφορά τον πόνο αλλά και την γρήγορη κινητοποίηση. Η ασθενής βαδίζει από την 2-3 εβδομάδα και επανέρχεται μετά από 45 ημέρες στις καθημερινές δραστηριότητες. Η νοσηλεία μετεγχειρητικά είναι για ένα βράδυ, με το άκρο σε ανάρροπη θέση και παγοθεραπεία. Ειδικό παπούτσι αποφόρτισης των μεταταρσίων χρησιμοποιείται για 5-6 εβδομάδες. Η βάδιση με ελάχιστη φόρτιση ξεκινάει μετά το πέρας των 2 εβδομάδων, φορώντας το ειδικό παπούτσι και χρησιμοποιώντας πατερίτσες. Αν και η πλήρης φόρτιση του ποδιού είναι δυνατή, καλό είναι να αποφεύγεται διότι προκαλεί έντονο οίδημα στο χειρουργημένο πόδι. Σύσταση γίνεται για αποφυγή αθλητικών δραστηριοτήτων για 4-6 μήνες.
Aπό τον Δρ. Παναγιώτη Κ. Καραμπίνας
Ορθοπαιδικό Χειρουργό
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
