Τα ίσια δόντια δεν χαρίζουν μόνο όμορφο χαμόγελο, αλλά ωφελούν σημαντικά την υγεία. Και αυτό, διότι ο συνωστισμός και η κακή σύγκλειση των δοντιών μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στη μάσηση και να ανοίξουν το δρόμο στην περιοδοντίτιδα, η οποία με τη σειρά της αυξάνει τον κίνδυνο άλλων προβλημάτων.
Πολλοί άνθρωποι όμως δεν επιθυμούν να φορέσουν συμβατικούς ορθοδοντικούς μηχανισμούς (σιδεράκια), άλλοτε διότι είναι ιδιαίτερα εμφανείς και άλλοτε διότι αισθάνονται ότι τους δεσμεύουν.
Στις περιπτώσεις αυτές, μία αποτελεσματική εναλλακτική λύση είναι διαφανείς, αφαιρούμενοι νάρθηκες, οι οποίοι χρησιμοποιούνται για λίγες ημέρες και ύστερα αντικαθίστανται.
Η Δρ. Κατερίνα Δούμα-Μιχελάκη, DDS, PhD, ειδική Ορθοδοντικός Παιδιών & Ενηλίκων και γενική γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Ορθοδοντικών Ναρθήκων (ΕΕΟΝ), απαντά στα πιο συνηθισμένα ερωτήματα για τους νάρθηκες αυτούς.
1. Τι είναι οι διαφανείς, αφαιρούμενοι νάρθηκες;
Είναι μία σειρά από «μεμβράνες» που κατασκευάζονται για κάθε ασθενή ξεχωριστά και ισιώνουν σταδιακά τα δόντια, χωρίς να χρειάζονται σιδεράκια και σύρματα. Οι μεμβράνες αυτές αποτελούνται από ένα ειδικό, εύκαμπτο πλαστικό που διαμορφώνεται στο σχήμα των δοντιών του ασθενούς. Για τη δημιουργία τους, ο ορθοδοντικός στέλνει στην κατασκευάστρια εταιρεία ένα ολόγραμμα των δοντιών ή ένα ειδικό εκμαγείο, το οποίο ψηφιοποιείται και ο ορθοδοντικός αρχίζει να το επεξεργάζεται. Όταν ο γιατρός ολοκληρώσει τις θεραπευτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν, δημιουργείται μέσω προηγμένης τρισδιάστατης τεχνολογίας μία αριθμημένη σειρά από νάρθηκες. Ο ασθενής φορά έναν-έναν τους νάρθηκες με τη σειρά. Κάθε νάρθηκας πρέπει να χρησιμοποιείται για περίπου 1 εβδομάδα και ύστερα να αντικαθίσταται από τον επόμενο.
2. Πώς λειτουργούν;
Οι νάρθηκες μετακινούν χιλιοστό-χιλιοστό τα δόντια, μέσω πιέσεων που ασκούν σε συγκεκριμένα τμήματά τους. Τα σημεία πίεσης δεν είναι τα ίδια σε όλη τη σειρά των μηχανισμών, αλλά μεταβάλλονται σταδιακά ούτως ώστε να ωθήσουν προοδευτικά τα δόντια στην επιθυμητή θέση.
3. Είναι επώδυνη η διαδικασία;
Η ορθοδοντική θεραπεία με διαφανείς νάρθηκες έχει ένα πολύ χαμηλό επίπεδο δυνάμεων, άρα η οποιαδήποτε ενόχληση περιορίζεται στο ελάχιστο. Αν χρειαστεί, τις πρώτες 24-48 ώρες μπορεί κάποιος να πάρει ένα απλό παυσίπονο, αλλά τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει τέτοια ανάγκη.
4. Πόσες ώρες πρέπει να τους φοράω;
Επειδή οι νάρθηκες είναι αφαιρούμενοι, μπορεί κανείς να τους βγάλει για να φάει ή για να βουρτσίσει τα δόντια του. Τις υπόλοιπες ώρες της μέρας και της νύχτας όμως καλό είναι να τους φοράει, ειδάλλως θα υπάρξει καθυστέρηση της ορθοδοντικής θεραπείας.
5. Πόσο συχνά πρέπει να ελέγχει ο ορθοδοντικός την πορεία της θεραπείας;
Συνήθως κάθε 4-6 εβδομάδες, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την πρόοδο της θεραπείας και το πόσο εκτεταμένη είναι.
6. Μπορεί να βάλει τους νάρθηκες κάποιος που παλαιότερα φορούσε σιδεράκια;
Συνήθως ναι, αλλά εξαρτάται από το πόσο είχε αποδώσει η προηγούμενη θεραπεία και τι πρόβλημα υπάρχει τώρα.
7. Ποιοι είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για θεραπεία με αυτούς;
Οι διαφανείς αφαιρούμενοι νάρθηκες συνήθως είναι κατάλληλοι για τη διόρθωση του συνωστισμού των δοντιών σε εφήβους και ενήλικες. Ωστόσο όταν υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα σύγκλεισης των δοντιών μπορεί να απαιτηθούν συμβατικά σιδεράκια, τα οποία φυσικά και μπορεί να είναι διαφανή ή «αόρατα» (τοποθετούνται στην εσωτερική πλευρά των δοντιών). Η αξιολόγηση από τον ορθοδοντικό μπορεί να δείξει αν ένα άτομο είναι κατάλληλος υποψήφιος ή όχι.
8. Υπάρχουν περιορισμοί κατά τη θεραπεία (π.χ. με το φαγητό);
Επειδή οι νάρθηκες είναι αφαιρούμενοι, δεν υπάρχουν περιορισμοί στο θέμα της διατροφής. Ωστόσο πρέπει να αποφεύγονται οι τσίχλες γιατί κολλούν πάνω στους νάρθηκες και το κάπνισμα γιατί θα τους αποχρωματίσει, οπότε θα πάψουν να είναι διαφανείς. Επίσης, ουσίες έντονα χρωστικές (όπως το κόκκινο κρασί) μπορεί επίσης να προκαλέσουν δυσχρωμίες.
9. Τί θα συμβεί αν χαθεί κάποιος νάρθηκας;
Εξαρτάται από τη διάρκεια της χρήσης του πριν από την απώλεια. Αν ο ασθενής τον έχει φορέσει αρκετό καιρό, μπορεί ο ορθοδοντικός να συστήσει χρήση του επόμενου στη σειρά. Διαφορετικά, μπορεί να χρειασθεί να παραγγείλετε νέο νάρθηκα. Σε τέτοια περίπτωση, θα φοράτε τον προηγούμενο έως ότου έρθει ο νέος.
10. Επηρεάζουν οι νάρθηκες την ομιλία;
Η επίδραση στην ομιλία είναι ελάχιστη και παροδική. Οι περισσότεροι άνθρωποι τους συνηθίζουν μέσα σε μία-δύο μέρες και η ομιλία τους αποκαθίσταται πλήρως.
11. Είναι όλοι οι διαφανείς νάρθηκες ίδιοι;
Και βέβαια όχι. Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε διάφορες κατασκευαστικές εταιρείες που επηρεάζει σημαντικά το κόστος. Υπάρχουν εταιρείες των οποίων οι νάρθηκες μπορούν να θεραπεύσουν σε άριστο βαθμό ακόμα και πιο έντονα προβλήματα, και άλλες που μέχρι στιγμής έχουν αποτελέσματα σε πιο ήπια περιστατικά. Το κόστος λοιπόν διαμορφώνεται ανάλογα.
12. Τι είναι πιο σημαντικό να ξέρω ως ασθενής;
Το πιο σημαντικό που πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι η θεραπεία με διαφανείς νάρθηκες κερδίζει συνέχεια έδαφος, χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας. Παρ’ όλα αυτά, η γνώση του ειδικού ορθοδοντικού είναι αυτή που θα κάνει την διαφορά. Η τεχνολογία είναι εργαλείο της γνώσης και όχι υποκατάστατο. Ο ορθοδοντικός είναι ο μόνος υπεύθυνος για το αποτέλεσμα στον ασθενή του. Ακόμα και στα πιο προηγμένα συστήματα, ο γιατρός οδηγεί το σύστημα στις μετακινήσεις. Είναι ο μόνος που γνωρίζει σε βάθος αν ό,τι βλέπουμε ψηφιακά, μπορεί να επιτευχθεί στην πραγματικότητα.
Η άριστη σχέση μεταξύ των ειδικών και των ασθενών, με απόλυτο σεβασμό στις βιολογικές διαδικασίες, είναι το κλειδί της επιτυχίας σε κάθε θεραπευτική προσέγγιση, και βέβαια και στον νέο συναρπαστικό κόσμο της ψηφιακής ορθοδοντικής.
