Θεραπεία με φως για την όραση
My Doctors
οφθαλμοπάθειες

Μία εξελιγμένη, μη επεμβατική μέθοδος που χρησιμοποιεί χαμηλής ενέργειας παλμικό φως, μπορεί να βελτιώσει την όραση των πασχόντων από σοβαρές οφθαλμοπάθειες. Νέα δεδομένα δείχνουν ότι η φωτοβιοανάπλαση (PBM) είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της ξηρού τύπου ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, αλλά και πολλών αγγειακών παθήσεων του αμφιβληστροειδή.

Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται εδώ και έξι χρόνια στη χώρα μας, η οποία πρωτοπορεί στην ανάπτυξη και την εξέλιξή της.

«Η φωτοβιοανάπλαση είναι μία διαδικασία κατά την οποία παλμικό, χαμηλής έντασης, ερυθρό φως εισδύει στο εσωτερικό των κυττάρων του σώματος και διεγείρει την επούλωσή τους. Είναι μία μη επεμβατική, ανώδυνη μέθοδος, η οποία δεν χρησιμοποιεί θερμότητα, αλλά βασίζεται στην έκθεση του κλειστού ματιού σε παλμικό φως για μερικά δευτερόλεπτα», λέει ο Χειρουργός – Οφθαλμίατρος δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision και καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (NYU Medical School).

Όπως εξηγεί, στόχος του φωτός είναι να ενεργοποιήσει τα μιτοχόνδρια, δηλαδή τα «εργοστάσια» παραγωγής ενέργειας των κυττάρων. Τα γηρατειά, οι αρρώστιες και ο τρόπος ζωής μπορεί να κάνουν τα μιτοχόνδρια να μην παράγουν αρκετή ενέργεια. Η ενέργεια αυτή όμως είναι απαραίτητη για την επούλωση και την επιβίωση των κυττάρων.

Το παλμικό φως ενεργοποιεί μία αντίδραση, η οποία αντιστρέφει τη μειωμένη παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μείωση του οξειδωτικού στρες και αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος, η οποία επιτρέπει την αντιμετώπιση πολλών, διαφορετικών προβλημάτων υγείας. Στην πραγματικότητα, η φωτοβιοανάπλαση χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια για προβλήματα που κυμαίνονται από την επούλωση των πληγών και την αντιμετώπιση των χρόνιων μυοσκελετικών τραυματισμών έως την αντιμετώπιση του πόνου και τη μείωση της φλεγμονής.

Τα οφέλη αυτά επιτυγχάνονται χάρη στις επιδράσεις του φωτός σε πολλούς κυτταρικούς μηχανισμούς, όπως η έκφραση των γονιδίων, η κυτταρική ανάπτυξη, ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός, η επιβίωση των κυττάρων, αλλά και η διαφοροποίησή τους.

Τι σχέση έχουν, όμως, όλ’ αυτά με τις παθήσεις των ματιών; «Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας, που βρίσκεται βαθιά μέσα στα μάτια, είναι μία δομή των ματιών με μεγάλες ανάγκες σε ενέργεια. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι ευάλωτος στη δυσλειτουργία των μιτοχονδρίων», εξηγεί ο κ. Κανελλόπουλος. «Τα βασικά είδη κυττάρων του (τα νευρικά, τα γαγγλιακά και τα κύτταρα-φωτοϋποδοχείς της όρασης) περιέχουν υψηλή πυκνότητα μιτοχονδρίων, τα οποία όταν δεν λειτουργούν ομαλά, πλήττουν την όραση».

Το παλμικό φως που χρησιμοποιείται στην φωτοβιοανάπλαση (είναι επιλεγμένα μήκη κύματος ερυθρού/σχεδόν υπέρυθρου φωτός) φθάνει έως τον αμφιβληστροειδή χιτώνα, όπου μπορεί να συμβάλλει στη θεραπεία πολλών παθήσεων.

Μελέτες έχουν δείξει ότι σε ασθενείς με ξηρού τύπου εκφύλιση της ωχράς κηλίδας παρέχει στατιστικώς σημαντικά οφέλη στην οπτική οξύτητα και άλλες λειτουργικές παραμέτρους, καθώς και στη μορφολογία της νόσου. Μάλιστα οφέλη παρατηρούνται ακόμα και σε ασθενείς, οι οποίοι πάσχουν επί πολλά έτη (ακόμα και 8 ή περισσότερα) από την εκφύλιση.

Η ωχρά κηλίδα είναι μία περιοχή του αμφιβληστροειδούς, που αποτελεί το κέντρο της όρασης, καθώς είναι υπεύθυνη για την ευκρινή όραση και την αντίληψη των χρωμάτων. Η περιοχή αυτή εκφυλίζεται με την πάροδο του χρόνου, αλλά η φθορά της επιταχύνεται με την έκθεση σε παράγοντες όπως το κάπνισμα, η υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου κ.λπ. Υπάρχουν δύο μορφές ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς, ο ξηρός και ο υγρός τύπος. Η ξηρού τύπου ηλικιακή εκφύλιση είναι η λιγότερο συχνή μορφή της.

Η πιο πρόσφατη από τις μελέτες (λέγεται LIGHTSITE III) δημοσιεύθηκε πριν από λίγες εβδομάδες. Συμπεριέλαβε 100 ασθενείς που έπασχαν από ξηρού τύπου εκφύλιση της ωχράς επί 5 χρόνια κατά μέσο όρο. Όπως έδειξε, η όραση των ασθενών βελτιώθηκε σημαντικά μετά από 13 μήνες θεραπείας. Ωστόσο όσο λιγότερα χρόνια είχαν οι ασθενείς τη νόσο, τόσο μεγαλύτερη ήταν η βελτίωσή τους.

Σε άλλη πρόσφατη μελέτη, οι ερευνητές παρουσίασαν αποτελέσματα από τη χρήση της μεθόδου σε ασθενείς με διαβητικό οίδημα της ωχράς. Αυτό το οίδημα (πρήξιμο) εκδηλώνεται σε πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη, όταν οι βλάβες που προκαλεί το αυξημένο σάκχαρο στα αγγεία οδηγούν σε μικροανευρύσματα από τα οποία διαρρέει υγρό ή/και αίμα στην περιοχή της ωχράς. Τα υγρά που συσσωρεύονται μπορεί να δημιουργήσουν σκληρά εξιδρώματα. Το διαβητικό οίδημα της ωχράς είναι η κύρια αιτία απώλειας της όρασης στους διαβητικούς ασθενείς.

Η μελέτη έδειξε ότι η φωτοβιοανάπλαση μπορεί να μειώσει τη συλλογή υγρών και τα σκληρά εξιδρώματα, καθώς και ότι είναι ασφαλής και καλά ανεκτή. Τώρα διερευνάται αν βελτιώνει και την όραση σε ασθενείς με εκτεταμένο διαβητικό οίδημα της ωχράς.

Υπάρχουν επίσης δεδομένα που δείχνουν ότι η φωτοβιοανάπλαση μπορεί να είναι αποδοτική και σε πολλές άλλες οφθαλμικές παθήσεις με εμπλοκή των μιτοχονδρίων. Μία από αυτές είναι η οπτική νευροπάθεια Lebers. Πρόκειται για μία κληρονομούμενη κατάσταση που προκαλείται από βλάβες στο γενετικό υλικό που περιέχουν τα μιτοχόνδρια (μιτοχονδριακό DNA).

Άλλα πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι η μέθοδος μπορεί να είναι ωφέλιμη και στη νόσο Stargardt που επίσης χαρακτηρίζεται από δυσλειτουργία των μιτοχονδρίων. Ανάλογα ευρήματα έχουν και μελέτες με άλλες οφθαλμικές παθήσεις, όπως η αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας (παρατηρείται στα πρόωρα βρέφη), η αμβλυωπία, η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια κ.ά.

Επιπλέον, πολλές μελέτες παρέχουν πειστικές ενδείξεις για την αποτελεσματικότητα της μεθόδου στην επούλωση των πληγών, γεγονός που θα μπορούσε να παράσχει οφέλη κατά τις οφθαλμικές εγχειρήσεις αλλά και τους οφθαλμικούς τραυματισμούς.

«Τα υπάρχοντα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η φωτοβιοανάπλαση ασκεί πολλαπλές επιδράσεις στον κυτταρικό μεταβολισμό, βελτιώνει την υγεία των κυττάρων και μειώνει εκφυλιστικές και φλεγμονώδεις διεργασίες σε κυτταρικό και υποκυτταρικό επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια, η μέθοδος μελετάται και ως θεραπεία για τη σοβαρή μυωπία, καθώς υπάρχουν ελπίδες ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί και αυτή. Είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό και κολακευτικό το γεγονός ότι μία μέθοδος που εφαρμόζεται με πρωτοπορία στη χώρα μας εδώ και έξι χρόνια, συγκεντρώνει ολοένα περισσότερο το επιστημονικό ενδιαφέρον σε όλο τον κόσμο, με τα επιστημονικά δεδομένα να υποστηρίζουν τη χρήση της ως πιθανής θεραπείας σε ευρύ φάσμα των οφθαλμικών παθήσεων», καταλήγει ο κ. Κανελλόπουλος.

Loading

Μπορει να σας ενδιαφερουν

Η οικονομική κρίση βλάπτει σοβαρά τη στοματική υγεία

Η οικονομική κρίση βλάπτει σοβαρά τη στοματική υγεία

Μεταξύ άλλων τα οικονομικά προβλήματα οδηγούν και σε παραμέληση των θεμάτων υγείας και ιδιαίτερα της πρόληψης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να φτάνει κάποιος πλέον στον ειδικό όταν έχει εμφανιστεί πρόβλημα με επιδείνωση των συμπτωμάτων, ενώ είναι γνωστό ότι η έγκαιρη...

Φλέματα: Μπορεί να γίνουν επικίνδυνα;

Φλέματα: Μπορεί να γίνουν επικίνδυνα;

Την ανάγκη μεγαλύτερης προσοχής στα συμπτώματα των αναπνευστικών ιών την προσεχή περίοδο, επισημαίνουν οι ειδικοί. Η έναρξη της εποχικής γρίπης και τα αυξημένα περιστατικά COVID-19 πρέπει να επιστήσουν την προσοχή των  ενηλίκων και ιδιαίτερα των ηλικιωμένων,...

Ανδρική γονιμότητα: Ο κρίσιμος ρόλος της στην εξέλιξη της αναπαραγωγής

Ανδρική γονιμότητα: Ο κρίσιμος ρόλος της στην εξέλιξη της αναπαραγωγής

Η Ιατρική της Αναπαραγωγής είναι ο τομέας της επιστήμης που ασχολείται με τη φυσιολογία, την παθολογία και την ενδοκρινολογία του αναπαραγωγικού συστήματος στη γυναίκα και τον άνδρα. Εξελίσσεται συνεχώς και ιδίως τα τελευταία χρόνια βιώνει επαναστατικές εξελίξεις....

Εκπαιδευτικό Σεμινάριο για την πρόληψη της μετεγχειρητικής κήλης

Εκπαιδευτικό Σεμινάριο για την πρόληψη της μετεγχειρητικής κήλης

Mε μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το διήμερο εκπαιδευτικό σεμινάριο για την πρόληψη της μετεγχειρητικής κήλης που διοργανώθηκε στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» στις 20 και 21 Νοεμβρίου 2023, με την ευγενική υποστήριξη της Becton Dickinson Hellas A.E....

Πώς θα αποφύγετε τον πόνο στον αυχένα;

Πώς θα αποφύγετε τον πόνο στον αυχένα;

Οι περισσότεροι άνθρωποι κάποια στιγμή στη ζωή τους έχουν βιώσει τραυματισμό ή συμβάν που τους προκάλεσε αυχενικό πόνο, έστω κι αν αυτό αφορούσε μόνο στην κακή στάση ύπνου. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 10% των ενηλίκων υποφέρουν από αυχενικό πόνο, με τις γυναίκες να...

Πεσμένα βλέφαρα: Πώς αποκαθίστανται;

Πεσμένα βλέφαρα: Πώς αποκαθίστανται;

Καθώς μεγαλώνουμε τα βλέφαρα και γενικά η περιοχή γύρω από τα μάτια παρουσιάζουν χαλάρωση του δέρματος και αύξηση του λίπους, προκαλώντας βλεφαρόπτωση, το φαινόμενο της «σακούλας» ή τους γνωστούς μαύρους κύκλους. Είναι γεγονός πως η φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης...

Πώς συνδέονται οι καρωτίδες με το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο;

Πώς συνδέονται οι καρωτίδες με το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο;

Οι καρωτίδες αποτελούν τα κύρια αγγεία που αιματώνουν την κεφαλή συνδυαστικά με τις σπονδυλικές αρτηρίες. Χωρίζονται σε δεξιά και αριστερή κοινή καρωτίδα και διχάζονται στις έσω και έξω καρωτίδες. Οι έσω καρωτίδες αιματώνουν τον εγκέφαλο, ενώ οι έξω καρωτίδες...

Πού μπορεί να οφείλεται το αίμα στο άσπρο του ματιού;

Πού μπορεί να οφείλεται το αίμα στο άσπρο του ματιού;

Η εμφάνιση μιας κατακόκκινης κηλίδας αίματος στο λευκό τμήμα του ματιού είναι κάτι που πάντοτε τρομάζει όποιον την εκδηλώσει. Οφείλεται στη ρήξη ενός μικρού αιμοφόρου αγγείου στην επιφάνεια του ματιού, κάτω από τον επιπεφυκότα - τη διαυγή μεμβράνη που καλύπτει το...

Κυστική Ίνωση: Η πιο συχνή κληρονομική «αόρατη» νόσος

Κυστική Ίνωση: Η πιο συχνή κληρονομική «αόρατη» νόσος

Η εβδομάδα 20-25 Νοεμβρίου, έχει οριστεί ως η εβδομάδα ευαισθητοποίησης για την Κυστική Ίνωση, τη συχνότερη κληρονομική νόσο της λευκής φυλής, που προσβάλλει στη χώρα μας περισσότερους από 800 ανθρώπους, ενώ περίπου 500.000 είναι φορείς του γονιδίου της νόσου χωρίς να...