Σπίλος, κηλίδα ή μελάνωμα;
My Doctors
melanoma.jpg

Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η τακτική αυτοεξέταση του δέρματος για την εύρεση τυχόν ύποπτων αλλαγών σε υπάρχοντες σπίλους ή γένεση βλαβών. Παρότι για τους αδαείς είναι δυσδιάκριτες, με την προσεκτική παρατήρηση είναι πιθανό να εντοπιστούν παθήσεις ή διαφοροποιήσεις που δύνανται να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή. Ωστόσο, αμέσως μετά την επιστροφή από τις διακοπές, που η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία είναι παρατεταμένη, η επαγγελματική εκτίμηση της κατάστασης του δέρματος είναι απαραίτητη, αφού αποτελεί τον μοναδικό τρόπο διάγνωσης και ελέγχου ακόμα και σε σημεία του σώματος που είναι αδύνατον να παρακολουθούνται χωρίς βοήθεια.

«Σχεδόν το σύνολο των ανθρώπων έχουν στο δέρμα τους κάποιο σκουρότερο σημάδι, είτε αυτό είναι σπίλος, είτε γενετικό σημάδι, είτε κηλίδα που οφείλεται στον ήλιο, είτε φακίδες. Οι ανοιχτόχρωμοι άνθρωποι έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κάποια από αυτά και μάλιστα σε μεγάλους αριθμούς. Η έκθεση στην έντονη και παρατεταμένη ηλιακή ακτινοβολία έχει αρνητική επίδραση, καθώς όχι μόνο μπορεί να γίνει αιτία εμφάνισής τους αλλά είναι πιθανό να προκαλέσει και εξαλλαγή κυττάρων. Όταν συμβαίνει αυτό, ο άνθρωπος αναπτύσσει καρκίνο», μας εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.

«Η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος είναι το μελάνωμα, το οποίο προκαλεί τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Η αιτία είναι ότι εντοπίζεται σε προχωρημένα στάδια, όταν οι ελπίδες επιβίωσης στην 5ετία έχουν αρχίσει να λιγοστεύουν», προσθέτει.

Ένα ανεκπαίδευτο άτομο δεν είναι εύκολο να διακρίνει τις μικρές αλλαγές που συμβαίνουν στο δέρμα του. Ή ακόμα κι αν εντοπίσει κάποια, δεν γνωρίζει με σιγουριά εάν πρόκειται για πανάδα, φακίδα, σπίλο, σμηγματορροϊκή υπερκεράτωση ή για καρκίνο.

 

Η υπερμελάγχρωση, για παράδειγμα, εκδηλώνεται με πολλές διαφορετικές μορφές και προβληματίζει συχνά τους αυτοεξεταζόμενους. Άλλοτε είναι συνέπεια ενός δερματικού τραυματισμού, ο οποίος έχει υποχωρήσει μεν αλλά έχει προκαλέσει την τοπική υπερπαραγωγή μελανίνης, δημιουργώντας μια κηλίδα που σκουραίνει περισσότερο μόλις εκτεθεί στον ήλιο (μεταφλεγμονώδης υπερμελάγχρωση).

Άλλοτε είναι το αποτέλεσμα πολύχρονης, ανεξέλεγκτης ηλιοθεραπείας ή σολάριουμ και εμφανίζεται συνηθέστερα σε ανθρώπους άνω των 50 ετών (κηλίδες ηλικίας ή γήρανσης). Οι κηλίδες αυτές είναι ακανόνιστες, αλλά έχουν καθορισμένο περίγραμμα. Τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, οι γυναίκες και όσοι έχουν οικογενειακό ιστορικό κηλίδων τείνουν να επηρεάζονται περισσότερο.

Άλλη μια μορφή υπερμελάγχρωσης είναι το μέλασμα ή χλόασμα. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας, το 90% των ατόμων που εμφανίζουν μελάσματα είναι γυναίκες. Οι κηλίδες αυτές εμφανίζονται συνήθως στο πρόσωπο, είναι συμμετρικές, με αντίστοιχα δηλαδή σημάδια και στις δύο πλευρές του προσώπου, αλλά με ακαθόριστα και ακανόνιστα περιγράμματα. Βέβαια, μπορεί να αναπτυχθούν και σε άλλα σημεία του σώματος που εκτίθενται συχνότερα στον ήλιο.

Οι φακίδες ανήκουν στις μορφές υπερμελάγχρωσης που δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις, ούτε δυσκολεύουν στην αναγνώρισή τους. Εμφανίζονται σε άτομα νεαρής ηλικίας, κυρίως με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, μαλλιά και μάτια, και τείνουν να εξασθενούν ή να εξαφανίζονται με το πέρασμα του χρόνου. Ο τόνος του χρώματός τους διαφέρει από άτομο σε άτομο και κυμαίνεται από πολύ ανοιχτό καφέ έως μαύρο ή κόκκινο. Είναι μικρές σε μέγεθος, οριοθετημένες και δεν εμπνέουν καμία ανησυχία.

Αντιθέτως, η σμηγματορροϊκή υπερκεράτωση συχνά τρομάζει τους ασθενείς, γιατί μοιάζει με κακοήθεια. Εμφανίζεται αρχικά ως μικρή επηρμένη βλατίδα ή πλάκα, η επιφάνεια της οποίας έχει μικρά εξογκώματα, που σιγά-σιγά πυκνώνουν και αναπτύσσουν ανώμαλη επιφάνεια. Μοιάζει σαν λιωμένο κερί που έχει πέσει στο δέρμα. Είναι ανώδυνη, το χρώμα της είναι από άσπρο έως μαύρο, το μέγεθος ποικίλει και μπορεί να ξεπεράσει τα 3 εκ., και σχηματίζεται στο στήθος, την πλάτη, το στομάχι, το τριχωτό της κεφαλής, το πρόσωπο, τον λαιμό, ή άλλα μέρη του σώματος (αλλά όχι στις παλάμες και τα πέλματα).

Καμία από τις παραπάνω δερματικές εκδηλώσεις δεν είναι κακοήθεις, ούτε μπορεί να εξελιχθεί σε τέτοια. Ωστόσο, ορισμένες φορές τα χαρακτηριστικά τους μοιάζουν με καρκίνο και μπορούν να μπερδέψουν τους αυτοεξεταζόμενους ή να είναι τόσο πυκνές σε αριθμό που η κακοήθεια να “κρύβεται” καλά ανάμεσά τους.

 

Οι πιο επικίνδυνοι για την εμφάνιση καρκίνου του δέρματος είναι οι σπίλοι (ελιές). Αυτές οι μικρές αναπτύξεις στο δέρμα μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε στο σώμα, το χρώμα τους έχει κάποια απόχρωση του καφέ, αλλά μπορεί να είναι μαύροι ή κόκκινοι. Άλλοι είναι επίπεδοι και άλλοι επηρμένοι. Το σχήμα τους όμως είναι καθορισμένο, στρογγυλό ή ωοειδές, και το μέγεθός τους δεν ξεπερνά τα 10 χιλιοστά. Άλλοι υπάρχουν από τη γέννηση και άλλοι αναπτύσσονται αργότερα. Με την πάροδο των ετών μπορούν να αλλάξουν σε μέγεθος και χρώμα.

Κάποιοι άνθρωποι έχουν στο σώμα τους και δυσπλαστικούς (άτυπους) σπίλους. Αυτοί δεν είναι συμμετρικοί, έχουν ανόμοια όρια και η εμφάνισή τους παραπέμπει σε κακοήθεια. Παρόλα αυτά είναι καλοήθεις, αλλά ενέχουν κίνδυνο εξαλλαγής και ανάπτυξης μελανώματος, μιας μορφής καρκίνου του δέρματος που αντιπροσωπεύει μεν μόνο το 1% όλων των καρκίνων του δέρματος, είναι δε ο πιο θανατηφόρος. Η έρευνα δείχνει ότι περίπου τα μισά μελανώματα προέρχονται από δυσπλαστικούς σπίλους.

Το μελάνωμα εμφανίζεται συχνά στα άκρα των γυναικών και στον κορμό των ανδρών, αλλά μπορεί να “παραμονεύει” και σε περιοχές που παραλείπονται στην εξέταση ή είναι εκτός οπτικού πεδίου του αυτοεξεταζόμενου, όπως:

–  στο περίγραμμα του τριχωτού της κεφαλής και κάτω από τα μαλλιά

–  πάνω ή κοντά στο αφτί, ειδικά το διάστημα μεταξύ του αφτιού και της γραμμής των μαλλιών

–  κάτω από τα νύχια των χεριών και των ποδιών

–  στην πτυχή των γλουτών

–  στα πέλματα των ποδιών

«Για τον εντοπισμό ενός ύποπτου σπίλου, θα πρέπει να ελέγχεται εάν είναι συμμετρικός, εάν έχει σαφές περίγραμμα, το μέγεθός του (συνήθως είναι πάνω από 6 χιλιοστά) και η εξέλιξή του. Εάν ο σπίλος αλλάζει χρώμα, μέγεθος ή σχήμα, αναπτύσσεται γρήγορα, αιμορραγεί, προκαλεί πόνο ή φαγούρα, θα πρέπει να εξετάζεται αμέσως από δερματολόγο», τονίζει ο δρ Χρήστος Στάμου.

«Βέβαια, οι σπίλοι δεν είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορεί να εμφανιστεί το μελάνωμα. Μπορεί να αναπτυχθεί και σε μέρη όπου δεν προϋπάρχει σπίλος. Γενικά, το μελάνωμα μπορεί να μοιάζει με έλκος ή κηλίδα, σημάδι γέννησης, σπυράκι ή ακόμα και με μελανιά. Πάντα, όμως, είναι άσχημο στην εμφάνιση.

Όσο νωρίτερα εντοπιστεί, τόσο πιο εύκολο είναι να αντιμετωπιστεί. Και ο μοναδικός τρόπος ελέγχου του δέρματος είναι η χαρτογράφησή του με σύγχρονα μηχανήματα από έμπειρους γιατρούς», καταλήγει.

 

Loading

Μπορει να σας ενδιαφερουν

Αλτσχάιμερ: Η πιο συχνή αιτία άνοιας με νοητικές και ψυχικές διαταραχές

Αλτσχάιμερ: Η πιο συχνή αιτία άνοιας με νοητικές και ψυχικές διαταραχές

Η νόσος Alzheimer είναι η συχνότερη από τις νευροεκφυλιστικές νόσους που προκαλούν άνοια. Η 21η Σεπτεμβρίου έχει οριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ με σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τη νόσο, αλλά και την αφύπνιση και ενεργοποίηση της Πολιτείας. Οι...

Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Η πιο κοινή γαστρεντερική διαταραχή «στο μικροσκόπιο»

Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Η πιο κοινή γαστρεντερική διαταραχή «στο μικροσκόπιο»

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (irritable bowel syndrome ‒ IBS) είναι μια κοινή γαστρεντερική διαταραχή που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Είναι χρόνια και χαρακτηρίζεται από μια ομάδα συμπτωμάτων των οποίων η βαρύτητα διαφέρει από άτομο σε άτομο. Στις...

Τι συμβαίνει όταν το παιδί δεν θέλει να πάει σχολείο;

Τι συμβαίνει όταν το παιδί δεν θέλει να πάει σχολείο;

Ο Σεπτέμβριος φέρνει και το άνοιγμα των σχολείων στη χώρα μας και πολλοί γονείς θα έρθουν αντιμέτωποι με την άρνηση του παιδιού τους να πάει στο σχολείο, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εντάσεις αλλά και σύγχυση για τον τρόπο αντιμετώπισης αυτής της κατάστασης. Τι...

Πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα;

Πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα;

Η παγκόσμια κλιματική αλλαγή ενέχει τεράστιο κίνδυνο για τη μελλοντική υγεία του γενικού πληθυσμού, σύμφωνα με  εκτενή  βιβλιογραφία των τελευταίων ετών. Οι συγκεκριμένες συνέπειες αφορούν ειδικότερα τους ασθενείς με αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα. «Τόσο η αυτοανοσία,...

Η παραβατικότητα των νέων σήμερα: Τι οδηγεί στη βίαιη συμπεριφορά;

Η παραβατικότητα των νέων σήμερα: Τι οδηγεί στη βίαιη συμπεριφορά;

Η νεανική παραβατικότητα φαίνεται να έχει αποτελέσει ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της σύγχρονης κοινωνίας παγκοσμίως και όχι μόνο στη χώρα μας. Τι αποκαλούμε όμως νεανική παραβατικότητα; Αναφέρεται σε αντικοινωνικές και εγκληματικές πράξεις ή συμπεριφορές που...

Ψυχολογική υποστήριξη στο άγχος: Ο ρόλος της ψυχοεκπαίδευσης

Ψυχολογική υποστήριξη στο άγχος: Ο ρόλος της ψυχοεκπαίδευσης

Το άγχος, αν και θεωρείται παραγωγικό, πολλές φορές μπορεί να επιφέρει δραματικές συνέπειες και να δημιουργήσει κάτι περισσότερο από προσωρινή ανησυχία ή φόβο. Το να αγνοήσουμε τα σημάδια του και να το αφήσουμε να επιδρά για μεγάλο χρονικό διάστημα στη ζωή μας μπορεί...

Χαμόγελο: Πώς επηρεάζει τις κοινωνικές μας σχέσεις;

Χαμόγελο: Πώς επηρεάζει τις κοινωνικές μας σχέσεις;

Tο χαμόγελο μπορεί να επηρεάσει τόσο τα συναισθήματα των ανθρώπων όσο και τις συναναστροφές τους σε επαγγελματικό, κοινωνικό και προσωπικό επίπεδο. Ένας άνθρωπος που χαμογελά γίνεται αυτόματα πιο φιλικός στον συνομιλητή του, κερδίζει στην επικοινωνία, αποκτά...

Πώς «σβήνουν» από το δέρμα τα σημάδια του καλοκαιριού;

Πώς «σβήνουν» από το δέρμα τα σημάδια του καλοκαιριού;

Σεπτέμβριος, ο μήνας που σημαίνει για τους περισσότερους λήξη των καλοκαιρινών διακοπών, ενώ πλησιάζει και το άνοιγμα των σχολείων. Οι μέρες που χαρήκαμε τη δροσιά της θάλασσας αλλά παράλληλα εκτεθήκαμε στον ήλιο εκτός από ευχάριστες αναμνήσεις αφήνουν και δυσάρεστα...

Γαστρεντερίτιδες: Αίτια και Αντιμετώπιση

Γαστρεντερίτιδες: Αίτια και Αντιμετώπιση

Οι ιογενείς γαστρεντερίτιδες προκαλούνται από διάφορους ιούς (ροταϊούς, νοροϊούς, αδενοϊούς, σαποϊούς, αστροϊούς) και είναι πολύ συχνές. Η Ειδική Παθολόγος Δρ Χρυσούλα Λιάκου εξηγεί πως οι ιοί που προκαλούν γαστρεντερίτιδα μολύνουν μόνον ανθρώπους και τα κύρια...